
विद्युत ऊर्जा मापक (Electrical Energy Meters)
विद्युत ऊर्जेचा शोध एकोणिसाव्या शतकाच्या अखेरीस लागला. टॉमस आल्वा एडिसन यांनी सन १८७९ साली विजेवर चालणारा दिवा ( Electric bulb) ...

विद्युत पारेषण व वितरण हानी( Electrical transmission and Distribution loss)
विद्युत प्रणालीमध्ये पारेषण-वितरण वाहिन्या, रोहित्रे, उपकरणे, मापक (मीटर), संरक्षण प्रणाली इत्यादी विविध घटकांचा समावेश होतो. अशा प्रणालीमध्ये पारेषण व वितरण हानी ...

विद्युत वाहिन्यांच्या तारा (Conductors for Electrical lines)
विद्युत प्रणालीमध्ये निर्मिती केंद्रापासून पारेषण व वितरण तारमार्गामार्फत ग्राहकापर्यंत विद्युत पुरवठा केला जातो. पारेषण वाहिनीसाठी मनोरे (Tower) उभारले जातात आणि ...

विद्युत शक्तिचलित वाहने (Electrical vehicles)
विद्युत शक्तीवर चालणाऱ्या वाहनांचे प्रामुख्याने विद्युत वाहन आणि संकरित (hybrid) विद्युत वाहन असे दोन प्रकार आहेत. अ) विद्युत वाहन : ...

विद्युत शक्ती प्रकल्पाचे विद्युत दाब नियंत्रण (Voltage control of electrical power system)
विद्युत् ऊर्जा ही रोहित्रे व तारांचे जाळे इत्यादी घटकांमार्फत ग्राहकांना पुरविली जाते. सर्वच ग्राहकांची अशी अपेक्षा असते की, त्यांना मिळणाऱ्या ...

विद्युत शक्ती प्रणालीचे अर्थशास्त्र (Economies of Electrical Energy Generation, Transmission and Distribution System)
विद्युत् ऊर्जा निर्माण करताना व या ऊर्जेचा ग्राहकांना पुरवठा करताना आवश्यक असलेल्या आर्थिक खर्चाचे योग्य प्रकारे नियोजन करणे नेहमीच गरजेचे ...

विद्युत हरात्मकता (Electrical Harmonics)
संगणकाला कॅथोड किरण दोलनदर्शक जोडला असता विद्युत प्रवाहाचे तरंग विरूपित झालेले दिसतात. संगणक बंद करून विद्युत प्रवाहाचे तरंग तपासले असता ...

विद्युत् रोध तापमानांक (Resistance Temperature Coefficient)
अनेक धातूंच्या मूळ गुणधर्मांनुसार असे आढळून येते की, एखाद्या धातूच्या संवाहकाचे तापमान वाढविले, तर त्या संवाहकाच्या विद्युत् रोधही वाढतो. हा ...

शक्तिगुणक मापक (Power Factor Meter)
एककला प्रत्यावर्ती धारा विद्युत मंडलामधील शक्ती (P) खालील पद्धतीने दर्शविली जाते : शक्ती (P)= V I cos Ø येथे V ...

संतुलित व्हीट्स्टन सेतू आणि त्याचा वापर (Balanced Wheatstone’s bridge & it’s use)
मूलत: एकसरीत जोडलेल्या चार संरोधांनी बनलेल्या चौकोनी विद्युत जालाला सेतुमंडल म्हणतात. आ.१ मध्ये दाखविल्याप्रमाणे सेतुमंडलाची जोडणी केल्यास प्राथमिक व्हीट्स्टन सेतू ...

सम्पनर परीक्षण (Back to back test of transformers)
रोहित्राचे निर्भार परीक्षण व विद्युत मंडल संक्षेप परीक्षण यापेक्षा अधिक चांगले परीक्षण म्हणजे रोहित्राचे बॅक टू बॅक परीक्षण होय. या ...

सिरॅमिकरहित निरोधक (Non-ceramic Insulators)
विद्युत पारेषण आणि वितरण वाहिन्यांसाठी मनोरे (Tower) किंवा खांब उभारले जातात. मनोरे व खांब जमिनीत रोवलेले असल्याने भूविभवाला (Earth potential) ...

स्मार्ट ग्रिड : उपयुक्तता आणि संबंधित संस्थात्मक यंत्रणा (Smart grid : Benefits and Organizations)
स्मार्ट ग्रिड यंत्रणेमुळे ग्राहक, वितरण कंपनी आणि संस्थांना अनेक फायदे होतात. ग्राहकांना मिळणारे फायदे : (१) अखंडित वीज पुरवठा, (२) ...

स्मार्ट ग्रिड : निर्मिती आणि पारेषण (Smart grid : Generation and Transmission)
दूरसंचार (Communication), माहिती तंत्रज्ञान (Information technology) आणि विद्युत पुरवठ्यासंबंधीच्या क्षेत्रातील आधुनिक तंत्रज्ञान या शाखांच्या मदतीने ग्रिडचे संचालन (Grid operation), ग्राहक ...