वनस्पती

अधिभूमिक अंकुरण अंकुरण म्हणजे बीज (बी) रुजून त्यातून अंकुर बाहेर येण्याची प्रक्रिया होय. अंकुरण हा वनस्पतींच्या वाढीतील ए क महत्त्वाचा ...

अक्कलकाराचे स्तबक अक्कलकारा ही कंपॉझिटी कुलातील वनस्पती असून तिचे शास्त्रीय नाव स्पायलँथिस ऍक्मेला आहे. ही औषधी वनस्पती भारत, श्रीलंका व फिलिपीन्स या ...

अक्रोड : फांदी व फळे. अक्रोड या वृक्षाचे शास्त्रीय नाव जुग्लांस रेजिया आहे. हा वृक्ष जुग्लँडेसी कुलातील असून मूळचा इराणमधील आहे. भारतात ...

अंजन हा शिंबावंत वृक्ष लेग्युमिनोसी कुलातील असून याचे शास्त्रीय नाव हार्डविकिया बायनॅटा आहे. या वृक्षाच्या फुलांची रचना बरीचशी लेग्युमिनोटी कुलामधील ...

अजमोदा : कंद व पाने अजमोदा ही अंबेलिफेरी कुलातील वनस्पती तिचे शास्त्रीय नाव एपियम ग्रॅव्हिओलेन्स आहे. ही वनस्पती मूळची भूमध्य सागरी प्रदेशातील ...

अंजिराची फांदी व फळे. वड, पिंपळ, उंबर या वनस्पतींच्या मोरेसी कुलातील हा वृक्ष असून याचे शास्त्रीय नाव फायकस कॅरिका असे आहे. हा ...

वनस्पतीचे अंडाशय सपुष्प वनस्पतीच्या लैंगिक प्रजननासाठी दोन भिन्नलिंगी पेशींची गरज असते. त्यांपैकी स्त्रीलिंगी पेशी ज्या ग्रंथीमध्ये तयार होते त्या ग्रंथीला ...

अडुळसा अडुळसा ही अ‍ॅकँथेसी कुलातील सदाहरित झुडूप स्वरूपाची औषधी वनस्पती आहे. तिचे शास्त्रीय नाव अ‍ॅधॅटोडा व्हॅसिका आहे. भारत, श्रीलंका, म्यानमार व मलेशिया ...

अननस ही ब्रोमेलिएसी कुलातील वनस्पती असून या तिचे शास्त्रीय नाव अननस कोमोसस  (अननस सटिव्हस ) आहे. ही वनस्पती मूळची ब्राझीलची आहे. मलेशिया, ...

अपिवनस्पती : एराइड्स वंशातील ऑर्किड अपिवनस्पती दुसर्‍या वनस्पतीच्या फांदीवर किंवा खोडावर वाढतात. आपले अन्न व पाणी आधारभूत वनस्पतीच्या शरीरातून किंवा ...

काही अपुष्प वनस्पती ज्या वनस्पतींना फुले येत नाहीत अशा वनस्पतींना ‘अपुष्प वनस्पती’ (क्रिप्टोगॅमस) म्हणतात. जलवाहिन्या आणि रसवाहिन्या यांचा अभाव असलेल्या ...

अफूची फुले व बी. अफू ही पॅपॅव्हरेसी कुलातील वनस्पती असून तिचे शास्त्रीय नाव पॅपॅव्हर सोम्निफेरम असे आहे. या वनस्पतीपासून अफू हा एक ...

जीवाश्माच्या रूपाने आढळणा-या प्रामुख्याने अनावृतबीजी वृक्षांच्या राळेला अंबर म्हणतात. अंबर हा कठिण, पिवळ्या रंगाचा कार्बनी पदार्थ आहे. अनावृतबीजी वृक्षामधील राळ ...

माल्व्हेसी कुलातील ही वनस्पती मूळची आफ्रिकेतील असून तिचे शास्त्रीय नाव हिबिस्कस कॅनाबिनस आहे. भारत, बांगलादेश, थायलंड,  पाकिस्तान इ. देशांत मोठ्या प्रमाणावर ...

फुलासंह अबोली वनस्पती अबोली हे अ‍ॅकँथेसी कुलातील बहुवर्षायू  झुडूप असून ते क्रॉसँड्रा इन्फंडिबुलिफॉर्मिस या शास्त्रीय नावाने ओळखले जाते. याचे मूळ स्थान श्रीलंका ...

अनेक सजीवांत नैसर्गिक रीत्या तयार होणारी नायट्रोजनयुक्त व रासायनिक दृष्ट्या आम्लारीधर्मी संयुगे. निसर्गत: अल्कलॉइडे प्रामुख्याने वनस्पतींमध्ये आढळतात. तसेच कवके, प्राणी, ...

फुलेव कळ्यांसह अळशी वनस्पती फुलझाडांपैकी अळशी हे झुडूप लायनेसी कुलातील एक वनस्पती आहे. वर्षभर जगणार्‍या या वनस्पतीचे शास्त्रीय नाव लायनम असिटॅटीसिमम असे ...

अळिंबाचे फलकाय मांसल व छत्रीसारख्या आकाराच्या कवकाचा एक प्रकार. सामान्यपणे गवताळ प्रदेशांत आणि वनांत अळिंब वाढतात. जगभर यांचे ५,००० हून ...

अळूचे बेट अळू हे झुडूप अ‍ॅरेसी कुलातील वनस्पती असून तिचे शास्त्रीय नाव कोलोकेशिया अ‍ॅंटिकोरम आहे. ही वनस्पती मूळची आग्नेय आशियातील असून नंतर ...

‘अशोक’ या नावाने भारतात दोन वेगवेगळ्या वनस्पती ओळखल्या जातात. त्यांना ‘लाल अशोक’ आणि ‘हिरवा अशोक’ असे म्हणतात. अशोक वृक्ष : ...