जाक बुशे दी पर्थ
दी पर्थ, जाक बुशे : (१० सप्टेंबर १७८८– ५ ऑगस्ट १८६८). प्रागैतिहासिक पुरातत्त्व आणि भूविज्ञान यांची सांगड घालणारे हौशी फ्रेंच ...
जिओव्हान्नी बेल्झोनी
बेल्झोनी, जिओव्हान्नी : (५ नोव्हेंबर १७७८ – ३ डिसेंबर १८२३). प्रसिद्ध इटालियन शोधक, अभियंता व हौशी पुरातत्त्वज्ञ. त्याचा जन्म इटलीतील ...
जी. आर. शर्मा
शर्मा, गोवर्धन राय : (१३ ऑगस्ट १९१९–११ नोव्हेंबर १९८६). विख्यात भारतीय पुरातत्त्वज्ञ आणि इतिहासकार. त्यांचा जन्म उत्तर प्रदेशातील गाजीपूर जिल्ह्यातील ...
जुझेप्पे फिओरेल्ली
फिओरेल्ली, जुझेप्पे : (८ जून १८२३–२८ जानेवारी १८९६). जुझेप्पे फ्योरेल्ली. पुरातत्त्वविद्येला आधुनिक बनवण्यात महत्त्वाची भूमिका बजावणारे एकोणिसाव्या शतकातील इटालियन पुरातत्त्वज्ञ ...
जे. डेस्मंड क्लार्क
क्लार्क, जॉन डेस्मंड : (१० एप्रिल १९१६ – १४ फेब्रुवारी २००२). विख्यात इंग्लिश पुरातत्त्वज्ञ. त्यांचा जन्म लंडन येथे झाला. त्यांच्या ...
जे. सी. ग्यरदाँ
ग्यरदाँ, जाँ-क्लुड : (३ एप्रिल १९२५ – ८ एप्रिल २०१३). पुरातत्त्वीय सिद्धांतात योगदान देणारे आणि पुरातत्त्वीय संशोधनात गणित, तर्कशास्त्र आणि ...
जेकब स्पॉन
स्पॉन, जेकब : (७ जानेवारी १६४७ – २५ डिसेंबर १६८५). जाक स्पॉन. पुरातत्त्वविद्येच्या उगमकाळात सर्वप्रथम भूतकाळाच्या अभ्यासासाठी ‘पुरातत्त्वʼ हा शब्द ...
जेन्स जेकब अस्मुसेन वोर्से
वोर्से, जेन्स जेकब अस्मुसेन : (१४ मार्च १८२१–१५ ऑगस्ट १८८५). एकोणिसाव्या शतकात वैज्ञानिक आधारावर पुरातत्त्वशास्त्राची पायाभरणी करण्यात मोलाची भूमिका बजावणारे ...
जेरोम जेकबसन
जेकबसन, जेरोम : (१३ जून १९३० – २१ ऑगस्ट २०२०). दक्षिण आशियाई पुरातत्त्व आणि विशेषतः भारतीय प्रागैतिहासिक पुरातत्त्वाच्या क्षेत्रात योगदान ...
जैविक मानवशास्त्र
प्राचीन काळी अनेक मानवसमूहांमध्ये मृतांचे दफन केले जात असे. काही संस्कृतींमध्ये मृत शरीरावर विशिष्ट रासायनिक प्रक्रिया करून ते जतन करण्याची ...
जॉन ऑब्रे
ऑब्रे, जॉन : (१२ मार्च १६२६ – ७ जून १६९७). प्रसिद्ध इंग्लिश लेखक व पुरावस्तू संग्राहक. त्यांचा जन्म विल्टशायर परगण्यातील ...
जॉन फ्रेरे
फ्रेरे, जॉन : (१० ऑगस्ट १७४०–१२ जुलै १८०७). प्रागैतिहासिक पुरातत्त्व शाखेची संकल्पनात्मक पायाभरणी करणारे अठराव्या शतकातील ब्रिटिश पुरातत्त्वज्ञ व राजकीय ...
झैनुद्दिन अन्सारी
अन्सारी, झैनुद्दिन दाऊद : (१९२३–१८ फेब्रुवारी १९९८). डेक्कन कॉलेजमधील पुरातत्त्व विभागाच्या वाढीत महत्त्वपूर्ण योगदान देणारे व भारतातील एक अग्रगण्य क्षेत्रीय ...
टी. सी. शर्मा
शर्मा, तरुणचंद्र : (११ एप्रिल १९२९ – १७ नोव्हेंबर २०११). ईशान्य भारतात महत्त्वाचे संशोधन करणारे प्रागैतिहासिक पुरातत्त्वज्ञ आणि मानवशास्त्रज्ञ. त्यांचा ...
ट्रॉय
तुर्कस्तानातील प्राचीन अवशेषांचे एक प्रसिद्ध स्थळ. सध्याचे हिसार्लिक. दार्दानेल्स सामुद्रधुनीच्या मुखापासून आग्नेयीस सु. साडेसहा किमी.वर ते वसले आहे. ट्रोजा, इलीऑन, ट्रोॲस, ...
डिकिका बालक
डिकिका बालक हे ३३ लक्ष वर्षांपूर्वीच्या एकाऑस्ट्रॅलोपिथेकस अफारेन्सिस जीवाश्म बालकाचे नाव आहे. इथिओपियन पुरामानवशास्त्रज्ञ झेरेसेनाय ऑलेमसागेड यांना या बालकाचे जीवाश्म ...
डेक्कन कॉलेज, पुणे
अभिमत विद्यापीठाचा दर्जा प्राप्त असलेली भारतातील एक प्रसिद्ध शैक्षणिक संस्था. संस्थेची स्थापना ‘द हिंदू कॉलेजʼ या नावाने मुंबईचे तत्कालीन गव्हर्नर ...
डेव्हिड क्लार्क
क्लार्क, डेव्हिड लिओनार्ड : (३ नोव्हेंबर १९३७ – २७ जून १९७६). नवपुरातत्त्व विचारधारेचे अग्रणी ब्रिटिश पुरातत्त्वज्ञ. त्यांचा जन्म इंग्लंडमधील केंट ...
तप्तदीपन
पुरातत्त्वामध्ये उत्खननात सापडणार्या अवशेषांत भाजलेल्या मातीच्या अनेक वस्तू सापडतात. त्यांच्या कालमापनासाठी उपयोगी पडणारी ही भौतिकी-रासायनिक पद्धती आहे. या पद्धतीला औष्णिक ...