शिला स्मारके : नेफेलीन सायनाइट
नेफेलीन सायनाइट हे किसनगढ (अजमेर; राजस्थान) गावातील राष्ट्रीय भूवैज्ञानिकीय शिला स्मारक त्याच गावाच्या नावाने भारतीय भूशास्त्रीय इतिहासात प्रचलित असून अतिप्राचीन ...
शिला स्मारके : बार पिंडाश्म
पृथ्वीच्या अब्जावधी वर्षांच्या भूशास्त्रीय घटनाक्रम इतिहासकाळात विविध शैलप्रणाली निर्माण झालेल्या आहेत. मुख्य दोन शैल संघ (Group) – प्रणाली (System) मध्ये ...
शिला स्मारके : संधित टफ
विविध स्फोटशकली पदार्थांना एकत्रित आणण्याचे काम जेव्हा त्यांच्यातील उष्णतेमुळे वितळलेले कण, ज्वालामुखीय काच पदार्थ तसेच लाव्हारसाचे अंश करतात तेव्हा त्याला ...
शिला स्मारके : स्तंभीय बेसाल्ट
बेसाल्ट खडक हा भूपृष्ठावर सर्वात विपुलपणे आढळतो. हा गडद रंगाचा, घट्ट, अल्पसिकत (सिलिकेचे प्रमाण कमी असलेल्या) आणि कॅल्शियम, लोह व ...
सॅनिडीन
सॅनिडीन हे फेल्स्पार गटातील एक खनिज असून ऑर्थोक्लेजचा (KAlSi3O8) हा एक प्रकार आहे. याला ज्वालामुखीय ऑर्थोक्लेज असेही म्हणतात. स्वच्छ काचेप्रमाणे ...
सेलेस्टाइन
स्ट्राँशियम या धातूचे सल्फेट प्रकारात असलेले निसर्गातील प्रमुख व सर्वांत विपुल आढळणारे खनिज. याच्या आकाशी निळसर रंगछटामुळे याला लॅटीन भाषेतील ...
स्कुटेरुडाइट
नॉर्वेमधील स्कुटेरुड या गावी हे प्रथम आढळल्याने याला स्कुटेरुडाइट नाव देण्यात आले. हे कोबाल्ट-निकेल आर्सेनाइड मालिकेतील खनिज असून यात बहुधा ...
स्कोलेसाइट
रंगहीन व सूईसारखे स्फटिक असलेला स्कोलेसाइट स्कोलेसाइट हे झिओलाइट गटातील खनिज असून नॅट्रोलाइटशी याचे साम्य आहे. कृत्रिम रीतीने बनविलेल्या या ...
स्फीन
स्फीन हे खनिज टिटॅनियम व कॅल्शियम यांचे ऑर्थोसिलिकेट आहे. याचे स्फटिक एकनताक्ष प्रणालीचे व पाचरीच्या आकाराचे असतात आणि त्यांची ठेवण ...
स्मिथसोनाइट
जस्ताचे हे खनिज पूर्वी जस्त धातू मिळविण्यासाठी वापरीत. त्याचे स्फटिक समांतरषट्फलकीय अथवा विषम त्रिभुजफलकी समूहाचे असून ते लहान असतात. ते ...