पोलादाचे उष्णता संस्करण (Heat Treatment of Steel)

पोलादाचे उष्णता संस्करण

उष्णता संस्करण क्रियेमुळे पोलादाच्या उपयुक्ततेमध्ये पुष्कळच भर पडते. विशिष्ट तापमानास पोलाद तापविणे आणि विशिष्ट पद्धतीने थंड करणे यास उष्णता संस्करण ...
पितळ (Brass)

पितळ

तांबे व जस्त यांच्या मिश्रधातूंना ‘पितळ’ म्हणतात. पितळात तांबे प्रमुख धातू आणि जस्त मिश्रक धातू आहे. ५ – ४० टक्के ...
मिश्रधातूंचा पोलादावर होणारा परिणाम (Effect of Alloying Elements on Steel)

मिश्रधातूंचा पोलादावर होणारा परिणाम

कार्बन व लोह यांशिवाय पोलादामध्ये इतर मिश्रक धातू असल्यास मूळ समतोलावस्था आकृतीत मिश्रक धातूंमुळे बदल घडून येतो. मिश्रक धातूंचा पोलादाच्या ...
मिश्र पोलादे (Alloy Steels)

मिश्र पोलादे

महत्त्वाची मिश्र पोलादे : हत्यारी पोलादे (Tool steels ) : सर्व प्रकारच्या वस्तूंची किंवा पदार्थांची घडाई, कर्तन किंवा यंत्रण करण्यासाठी ...
पोलादाची घटना, संरचना आणि प्रावस्था (Microstructures & Phases of steel)

पोलादाची घटना, संरचना आणि प्रावस्था

पोलाद ही मूलतः लोखंड (लोह) आणि कार्बन यांची मिश्रधातू असल्याने लोह व कार्बनच्या समतोलावस्था आकृतीवरून (Iron – Iron Carbide Equilibrium ...
पोलादाची ओळख (Steel)

पोलादाची ओळख

सर्वसामान्य उपयोगी धातूंमध्ये अत्यंत मोठ्या प्रमाणात उत्पादन आणि वापर होणारे पोलाद हे महत्त्वाची मिश्रधातू आहे. लोखंडाचे धातुक (Ore), दगडी कोळसा ...
पोलादाचे वर्गीकरण (Classification of Steels)

पोलादाचे वर्गीकरण

कार्बन व लोखंड यांची पोलाद ही मिश्रधातू आहे म्हणून पोलादाचे प्राथमिक वर्गीकरण (Classification) त्यामधील कार्बनाच्या प्रमाणावरून करतात. लोह व कार्बन ...
बॅबिट मिश्रधातु (Babbit Metal)

बॅबिट मिश्रधातु

जर्नल धारव्यासाठी वापरावयाच्या मिश्रधातूंमध्ये बॅबिट मिश्रधातूंचा गट महत्त्वाचा आहे. मोटारी, ट्रक, ट्रॅक्टर, रेल्वे वगैरेंच्या पोलादी पाठीचे बॅबिटचे धारवे वापरतात. ही ...
प्राकार्यता (Super plasticity)

प्राकार्यता

ताण किंवा दाब दिल्यावर धातूंना पाहिजे तसा आकार देता येतो. भार दिल्यावर पाहिजे तो आकार घेण्याच्या क्षमतेला ‘आकार्यता’ म्हणतात. कणीक ...