रेडिओ व दूरचित्रवाणी (Radio and Television)

रेडिओ व दूरचित्रवाणी

मनुष्याच्या दैनंदिन जीवनात मनोरंजन हा अविभाज्य घटक आहे. मनोरंजनाची हौस भागविण्यासाठी पूर्वी राजदरबारात संगीताचे आयोजन करण्यात येत असे. तसेच गावोगावी ...
मिश्रक व अन्न पूर्वपक्रिया यंत्र

स्वयंपाक करताना अनेक सुविधांची मदत घेणे आजच्या धावपळीच्या युगात आवश्यक आहे. विद्युत शक्तीवर चालणारी घरगुती उपकरणे मिश्रक (Mixer) व अन्न ...
विद्युत शक्तीवर चालणारे पंप (Electric power Pump)

विद्युत शक्तीवर चालणारे पंप

आपल्या रोजच्या दैनंदिन कार्यात पंप महत्त्वाची भूमिका बजावत असतात. घरगुती जीवनात पाणी पुरवठ्यापासून औद्योगिक क्षेत्रात पाणी पुरवठा तसेच रासायनिक प्रक्रियेसाठी ...
सूक्ष्मतरंगाधारित विद्युत भट्टी (Microwave Oven)

सूक्ष्मतरंगाधारित विद्युत भट्टी

आ. १. सूक्ष्मतरंगाधारित विद्युत भट्टी. विसाव्या शतकातील अत्यंत सोयीस्कर, सुरक्षित व वापरण्यास सुलभ असा गृहोपयोगी उपकरणाचा शोध  म्हणजे अति सूक्ष्मतरंगावर ...
घरगुती विद्युत भट्टी आणि जलतापक उपकरणे (Toaster and Domestic water heater)

घरगुती विद्युत भट्टी आणि जलतापक उपकरणे

आज विद्युत शक्तीवर चालणारी अनेक उपकरणे घराघरात दिसून येतात. यांतील काही उपकरणे पाणी गरम करण्यासाठी व अन्न शिजवण्यासाठी वापरली जातात, ...
औद्योगिक प्रक्रियेतील गती नियंत्रण – २ : प्रत्यावर्ती विद्युत प्रवाह चलित्र (Industrial Drives – 2 : AC motor starters)

औद्योगिक प्रक्रियेतील गती नियंत्रण – २ : प्रत्यावर्ती विद्युत प्रवाह चलित्र

प्रत्यावर्ती विद्युत प्रवाह चलित्राचे मुख्यतः तीन प्रकार असतात : (1) समकालिक चलित्र – (Synchronous Motor), (2) प्रवर्तन चलित्र (Induction Motor) ...
औद्योगिक प्रक्रियेतील गती नियंत्रण - १ एकदिश विद्युत प्रवाह चलित्र प्रारंभ यंत्रणा व गती नियंत्रण (Industrial Drives -1 : DC Motor Starters & Speed Control)

औद्योगिक प्रक्रियेतील गती नियंत्रण – १ एकदिश विद्युत प्रवाह चलित्र प्रारंभ यंत्रणा व गती नियंत्रण

औद्योगिक क्षेत्रात अनेक प्रक्रियेत गती नियंत्रण आवश्यक असते. उदा., कापड व कागद गिरण्या, धातू उत्खननाच्या खाणी, कोळसा खाणी इत्यादींमधील मालवाहक ...
उच्च व अतिउच्च दाबाकरिता उपयुक्त स्विचगिअर : मंडल विभाजक  (HV & EHV Switchgear - Disconnector / Isolator)

उच्च व अतिउच्च दाबाकरिता उपयुक्त स्विचगिअर : मंडल विभाजक

उच्च व अतिउच्च दाबासाठी लागणारे स्विचगिअर हे दोन प्रकारचे असतात : (१) विद्युत मंडलात वीज प्रवाहित नसताना केवळ रोहित्र व ...
उच्च व अतिउच्च दाबाकरिता उपयुक्त स्विचगिअर : मंडल खंडक (HV & EHV Switchgear : Circuit Breaker)

उच्च व अतिउच्च दाबाकरिता उपयुक्त स्विचगिअर : मंडल खंडक

मंडल खंडक उच्च व अतिउच्च दाबाच्या मंडलात अत्यंत महत्त्वाचे कार्य करतो. मंडलातील विद्युत प्रवाहाचे नियंत्रण करणे तसेच आपत्कालीन परिस्थितीत मंडळातील ...
वातनिरोधक स्विचगिअर  (Gas Insulated Switchgear – GIS)

वातनिरोधक स्विचगिअर

स्विचगिअर क्षेत्रात स्विचगिअरची विश्वासार्हता वाढवणे, त्याचे आकारमान कमी करणे, आयुर्मान वाढवणे आणि शक्य तितकी कमी देखभालीची आवश्यकता असणे यासाठी सतत ...
स्विचगिअर : संकल्पना (Switchgear : Definition & Basics)

स्विचगिअर : संकल्पना

विद्युत वहन तीन टप्प्यांत केले जाते. पहिले दोन विद्युत वहन टप्पे उच्च व मध्यम दाबाचे असून त्यांना विद्युत पारेषण (Power ...
उच्च व अतिउच्च दाबाकरिता उपयुक्त स्विचगिअर : खंडकाचे मुख्य प्रकार (HV & EHV Switchgear : Types of Circuit Breakers)

उच्च व अतिउच्च दाबाकरिता उपयुक्त स्विचगिअर : खंडकाचे मुख्य प्रकार

आ. १ खंडकाचे प्रकार चल व स्थिर भाग विद्युत विरोधक वातावरणासहित कुठल्या आवरणात बसवले आहेत, त्याप्रमाणे ठरवले जातात. हे भाग ...
वर्तुळाकार वितरण मुख्य नियंत्रक (Ring Main Unit)

वर्तुळाकार वितरण मुख्य नियंत्रक

भारत सरकारद्वारा २००० च्या दशकात जलदगतीने विद्युत शक्तीचा विकास व सुधारणा (APDRP – Accelerated Power Development & Reforms) तसेच पुनर्रचित ...