इमारतींची भूकंप संकल्पन तत्त्वे
भूकंप मार्गदर्शक सूचना क्र. ८ भूकंपविरोधक इमारतींचे संकल्पन : एखाद्या विवक्षित स्थळी भूकंपामुळे निर्माण होणाऱ्या हादऱ्यांची तीव्रता हलकी, साधारण किंवा ...
इमारतींच्या बांधकामासाठी उपयुक्त सरल संरचनात्मक विन्यास
भूकंप मार्गदर्शक सूचना १३ इमारतींच्या बांधकामातील पेटीसदृश्य क्रिया (Box Action) : दगडी बांधकामाच्या भिंतींचे वस्तुमान अधिक असल्याने त्या भूकंपाच्या हादऱ्यांदरम्यान ...
इमारतींमधील भारमार्गांचे महत्त्व
भूकंप मार्गदर्शक सूचना २५ भारमार्ग : इमारतीच्या पायापासून तिच्या छतापर्यंत तिचे वस्तुमान सर्वत्र अस्तित्वात असते. इमारतींमध्ये ज्या ठिकाणी वस्तुमान ...
इमारतींवरील भूकंपाचे परिणाम कमी करण्यासाठी उपाय
भूकंप मार्गदर्शक सूचना २४ भूकंपाचे इमारतींवरील परिणाम कमी करण्याची गरज : पारंपरिक भूकंपीय संकल्पन प्रक्रिया तीव्र भूकंपाच्या हादऱ्यांदरम्यान इमारतीला कोसळू ...
दगडी इमारतींच्या बांधकामात क्षितिज समांतर पट्ट्यांची आवश्यकता
भूकंपमार्गदर्शक सूचना १४ क्षितीज पट्ट्यांचे कार्य : दगडी इमारतींमध्ये क्षितिज पट्टे अतिशय महत्त्वपूर्ण भूकंपरोधक वैशिष्ट्य म्हणून कामगिरी करतात. ज्याप्रमाणे पुठ्ठ्याच्या ...
दगडी इमारतींमधील क्षितिजलंब प्रबलकाची आवश्यकता
भूकंप मार्गदर्शक सूचना १५ भूकंपादरम्यान दगडी भिंतींचा प्रतिसाद : दगडी इमारतींमध्ये त्यांची भूकंपीय वर्तणूक सुधारण्यासाठी क्षितीज पट्ट्यांचा समावेश केला जातो. या ...
परिरुद्धित इमारतींच्या बांधकामाची वैशिष्ट्ये
भूकंप मार्गदर्शक सूचना २९ परिरुद्धित इमारतींच्या बांधकामाचा आवाका : परिरुद्धीत बांधकाम प्रणाली कमी किंवा मध्यम उंचीच्या इमारतींसाठी अतिशय उपयुक्त ठरते ...
प्रबलित काँक्रीट इमारतीमधील भूकंप प्रतिरोधक तुळया
भूकंपमार्गदर्शक सूचना १८ प्रबलन आणि भूकंपीय नुकसान यांचा परस्परसंबंध : प्रबलित काँक्रीटच्या इमारतींमध्ये ऊर्ध्व आणि क्षितिज घटक (म्हणजेच तुळया आणि ...
प्रबलित काँक्रीट इमारतींमधील भूकंप प्रतिरोधक स्तंभ
भूकंप मार्गदर्शक सूचना १९ भूकंपामुळे स्तंभांचे होणारे संभाव्य नुकसान : प्रबलित काँक्रीटच्या (Reinforced Concrete) इमारतीमधील ऊर्ध्व घटकांत म्हणजेच स्तंभांमध्ये दोन ...
बांधकामाची पारंपरिक सामग्री
बांधकामासाठी आवश्यक असणाऱ्या पारंपरिक सामग्रीमध्ये माती, दगड, खडी, वाळू, विटा, कौले, फरशी, चुना, लाकूड, पत्रे व लोखंड यांचा मुख्यत्वे समावेश ...
भारतातील भूकंपप्रवण क्षेत्रे
भूकंप मार्गदर्शक सूचना क्र. ४ भौगोलिक आणि भूविवर्तनी विशिष्ट लक्षणे : भारत इंडोऑस्ट्रेलियन भूपट्टाच्या उत्तर पश्चिम दिशेला असून तो ...
भारतीय भूकंपासंबंधित मानके
भूकंप मार्गदर्शक सूचना क्र. ११ भूकंपीय संरचना मानकांचे महत्त्व : भूकंपादरम्यान जमिनीच्या हादऱ्यांमुळे संरचनांमध्ये बल आणि विरूपण निर्माण होते. त्यामुळे ...
भूकंप : असंरचनात्मक घटकांचे संरक्षण
भूकंप मार्गदर्शक सूचना २७ इमारतींचे असंरचनात्मक घटक : इमारतींमधील संरचनात्मक घटक (structural elements) भूकंपादरम्यान प्रामुख्याने तिच्यामध्ये राहणारे रहिवासी आणि सामान ...
भूकंप आणि कर्तन भिंती इमारती
भूकंप मार्गदर्शक सूचना २३ कर्तन भिंत इमारत (Shear wall Buildings) : प्रबलित (Reinforced) काँक्रिटच्या इमारतींमध्ये सहसा लादी तुळया आणि स्तंभ यांच्या ...
भूकंप आणि पीळ
भूकंप मार्गदर्शक सूचना क्र. ७ भूकंपादम्यान इमारतींना पडणारा पीळ आणि त्याचे परिणाम : भूकंपादरम्यान इमारतींना पीळ का पडतो? हे समजावून घेण्यासाठी ...
भूकंप आणि वास्तूशास्त्रीय वैशिष्ट्ये
भूकंप मार्गदर्शक सूचना क्र. ६ इमारतींच्या वास्तुशास्त्रीय वैशिष्ट्यांचे महत्त्व : भूकंपादरम्यान इमारतींची वर्तणूक प्रामुख्याने भूकंपीय बल जमिनीपर्यंत कशा रीतीने वाहून ...
भूकंप आणि विवृत तळमजला इमारती
भूकंप मार्गदर्शक सूचना २१ वैशिष्ट्ये : भारतातील शहरी भागांतील प्रबलित (Reinforced) काँक्रीटच्या बहुमजली इमारती मोठ्या प्रमाणावर प्रचलित होत आहेत. ...
भूकंप होण्यामागची कारणे
भूकंप मार्गदर्शक सूचना क्र. १ पृथ्वी आणि तिचे अंतरंग : अनेक लक्ष शतकांपूर्वी पृथ्वी हा विविध तप्त द्रव्यांचा एक गोळा ...