मध्य मूल्य प्रमेय (Intermediate Value Theorem)

मध्य मूल्य प्रमेय

गणितातील सिद्धांतांची प्रतवारी करणे शक्य नाही; मात्र जे सिद्धांत पुन:पुन्हा उपयोगात येतात अशांना सर्वसामान्यत: अग्रक्रम दिला जातो. मध्य मूल्य प्रमेय ...
बीजशोधन प्रमेय (Location of Roots Theorem)

बीजशोधन प्रमेय

आलेख क्र. 1 बीजशोधनाचे प्रमेय : या प्रमेयाचे विधान पुढीलप्रमाणे आहे : समजा f हे एक संतत फलन (continuous function) ...
चार रंगांचा नियम (Four Colour Problem)

चार रंगांचा नियम

संस्थिती विज्ञानातील (Topology) एक महत्त्वाचा नियम. एखाद्या प्रतलावर काढलेला कोणत्याही भूभागाचा नकाशा विचारात घेतला असता ह्या भूभागावर अनेक छोटे मोठे ...
पेल समीकरणांची ब्रह्मगुप्त सिद्धता (Brahmagupta proof of Pell equations)

पेल समीकरणांची ब्रह्मगुप्त सिद्धता

पदावलीयुक्त विशिष्ट स्वरूपाची समीकरणे डायोफँटसची समीकरणे म्हणून ओळखली जातात. इजिप्तमधील अलेक्झांड्रिया प्रांतात तिसऱ्या शतकात डायोफँटस हे गणिती होऊन गेले. ह्या ...
गोल्डबाखची अटकळ (Goldbach’s conjecture)

गोल्डबाखची अटकळ

क्रिस्टिअन गोल्डबाख या जर्मन गणितज्ञाला जवळपास पावणेतीनशे वर्षांपूर्वी मूळसंख्यांच्या बाबतीत आढळलेला एक नियम ‘गोल्डबाखची अटकळ‘ ह्या नावाने प्रसिद्ध आहे. गणितातील ...
आर्किमिडीज यांची प्रमेये (Archimedes' theorems)

आर्किमिडीज यांची प्रमेये

आर्किमिडीज हे प्रसिद्ध ग्रीक गणिती व संशोधक होते. सिसिलीमधील सेरक्यूज येथे सुमारे इ.स.पू. 287 मध्ये त्यांचा जन्म झाला. त्यांनी पदार्थविज्ञान, ...
कोनिग्झबर्गचे सात पूल (Seven Bridges of Königsberg)

कोनिग्झबर्गचे सात पूल

प्रशियाची (उत्तर-मध्य जर्मनीतील 1947 पूर्वीचे जर्मन साम्राज्य) राजधानी कोनिग्झबर्ग (सध्याचे कलिनिन्ग्राद, रशिया) ह्या शहरातून प्रेगेल नावाची नदी वाहत होती. तिच्या ...
x - 1 = 0

गणितातील परिभाषा

  1. गृहितक (Axiom/ Postulate) : पारंपरिक गणिती लिखाणामध्ये, एखाद्या सिद्धांताची (theory) रचना करताना सिद्धांतातील ज्या पायाभूत बाबी पूर्ण सत्य आहेत ...