ज्युडिथ बटलर (Judith Butler)

ज्युडिथ बटलर

बटलर, ज्युडिथ, (Butler, Judith) : (२ फेब्रुवारी १९५६.). अमेरिकन सिद्धांतवादी आणि तत्त्वज्ञानाच्या एक अभ्यासक. बटलर यांचा जन्म अमेरिकेतील क्लीव्हलँड शहर, ...
लैंगिकता (Sexuality)

लैंगिकता

लैंगिकता ही केवळ लैंगिकसंबंधापुरती मर्यादित नसून ती लैंगिक इच्छा, आकांक्षा, विचार, अस्मिता, ओळख सत्तासंबंध इत्यादी बाबींशी संबंधित आहे. लैंगिकता विविध ...
नमुना निवड (Sample Selection)

नमुना निवड

संशोधक संशोधन करताना माहितीच्या स्रोताचा जो एक लहान संच निश्चित करतो, त्यास नमुना निवड असे म्हणतात. नमुना निवड हे व्यक्ती ...
लक्षकेंद्री गट चर्चा (Focus Group Discussion)

लक्षकेंद्री गट चर्चा

लक्षकेंद्री गट चर्चा ही गुणात्मक संशोधनामध्ये वापरण्यात येणाऱ्या पद्धतींपैकी एक पद्धत आहे. विल्किन्सन यांच्या मते, एका विशिष्ट विषयाबद्दल निवडलेल्या व्यक्तींच्या ...
अवर्षण (Drought)

अवर्षण

सातत्याने सरासरी पावसापेक्षा कमी पाऊस पडल्यामुळे किंवा अनियमित पाऊस पडल्यामुळे किंवा काहीच पाऊन न पडल्यामुळे एखाद्या प्रदेशात निर्माण होणारी जलीयस्थिती ...
असंघटित क्षेत्र (Unorganized Sector)

असंघटित क्षेत्र

खाजगी व्यवसाय क्षेत्र किंवा अत्यल्प कर्मचारी असलेले घरगुती व्यवसाय क्षेत्र यांचा समावेश असंघटित क्षेत्रामध्ये होतो. या व्यवसाय क्षेत्रास अनौपचारिक क्षेत्र ...
संशोधन साहित्याचा आढावा (Review of Research Literature)

संशोधन साहित्याचा आढावा

दुय्यम स्रोतांचे अवलोकन करणे ही संशोधन कार्याची पूर्वतयारी असून यास शोधकार्याच्या प्रारंभीचा महत्त्वाचा टप्पा मानला जातो. दुय्यम साहित्याला मुख्यतः प्रकाशित ...
प्रतिकात्मक हिंसा (Symbolic Violence)

प्रतिकात्मक हिंसा

हिंसा ही एक कृती आहे. बहुतांश वेळा ती ताकतवर पक्षाकडून बळाचा वापर करून दुबळ्या पक्षावर त्याची सत्ता, नियंत्रण, असमानता टिकवून ...
पितृसत्ता (Patriarchy)

पितृसत्ता

पितृसत्ता ही एक सामाजिक रचना असून ती पुरुषांचे वर्चस्व आणि श्रेष्ठत्व या कल्पनेवर आधारित आहे. ‘पित्याची सत्ता’ असा पितृसत्तेचा अर्थ ...
बलात्कार (Rape)

बलात्कार

एखादी व्यक्ती दुसऱ्या व्यक्तीला तिच्या इच्छेविरुद्ध अथवा जबरदस्तीने लैंगिक संबंध ठेवण्यास भाग पाडते, तेव्हा त्यास बलात्कार समजले जाते. बलात्कार हा ...
पुरुषत्व (Masculinity)

पुरुषत्व

एखाद्या सामाजिक, आर्थिक, राजकीय संदर्भात घडली गेलेली पुरुष म्हणून ओळख म्हणजे पुरुषत्व. पुरुषत्व हे एक समाजरचित आहे. यातून केवळ स्त्री-पुरुष ...
लिंगभाव आणि विकास (Gender and Development)

लिंगभाव आणि विकास

लिंगभाव आणि विकास हा एक आर्थिक व सामाजिक दृष्टिकोण आहे. लिंगभाव आणि विकास हा दृष्टिकोण लिंगभाव संबंधाच्या परिप्रेक्ष्यातून सर्व सामाजिक, ...
निरीक्षण पद्धत (Observation Method)

निरीक्षण पद्धत

निरीक्षण या तंत्राला वैज्ञानिक अथवा शास्त्रीय पद्धती म्हटले जाते. निरीक्षण केवळ वैज्ञानिक संशोधनाचा महत्त्वाचा मूलाधार नाही, तर आपल्या दैनंदिन जीवनाला ...
स्त्रीत्व (Femininity)

स्त्रीत्व

सामान्यत: स्त्रिया आणि मुलींशी संबंधित असलेले गुणधर्म, आचरण, विविध भूमिकांचा समूह म्हणजे स्त्रीत्व. यामध्ये स्त्रियांनी काय करावे?  कसे वागावे?  कसे ...
लैंगिक छळ (Sexual Harassment)

लैंगिक छळ

लैंगिक छळ हा स्त्रीच्या इच्छेविरुद्ध केलेली लैंगिक मागणी, शारीरिक, शाब्दिक अथवा अशाब्दिक कृतींशी संबंधित आहे. लैंगिक छळामध्ये एक अथवा एकापेक्षा ...