स्त्रोतस

आयुर्वेदातील एक वैशिष्ट्यपूर्ण संकल्पना. याला रसायनी, नाडी, पंथ, मार्ग, शरीर छिद्र, संवृत, असंवृत, स्थान, आशय आणि निकेत असे पर्यायी शब्द ...
जारण

आयुर्वेदात विविध धातूंचा उपयोग औषधी स्वरूपात केला जातो. हे धातू वेगवेगळ्या पद्धतींनी शुद्ध करून ते शरीरात कुठल्याही प्रकारची हानी उत्पन्न ...
त्रयोपस्तंभ

त्रयोपस्तंभ या शब्दाची फोड ‘त्रय उपस्तंभ’ अशी होते. त्रय उपस्तंभ म्हणजे ‘तीन खांब’. आयुर्वेदानुसार आरोग्याची इष्टतम अवस्था किंवा ‘स्वास्थ्य’ हे ...
सुवर्ण भस्म (Swarna Bhasma)

सुवर्ण भस्म

सुवर्ण भस्म हे आयुर्वेदात वापरले जाणारे महत्त्वाचे औषध आहे. आयुर्वेदामध्ये विविध मौल्यवान धातू, उपधातू तसेच रत्नांचा वापर औषधी स्वरूपात केला ...
औषध सेवन काल (Time of Drug administration)

औषध सेवन काल

कोणत्याही रोगाची चिकित्सा करताना औषधांच्या निवडी इतकेच औषध घेण्याच्या वेळेला महत्त्व आहे. त्यालाच ‘औषध सेवन काल’ किंवा ‘भेषज काल’ असे ...
आयुष : चिकित्सा प्रणाली (Ministry of AYUSH)

आयुष : चिकित्सा प्रणाली

आयुष चिकित्सा प्रणाली अंतर्गत भारतीय चिकित्सा पद्धतींचा समावेश होतो. प्रामुख्याने आयुर्वेद, योग आणि नॅचरोपॅथी, युनानी, सिद्ध, होमिओपॅथी या शास्त्रांमधील अभ्यासक्रम ...