सिलिकॉन मॉलिब्डेनम तन्य बीड (Silicon – Molybdenum Ductile Iron)

सिलिकॉन मॉलिब्डेनम तन्य बीड

तन्य बिडाचे गुणधर्म आणखी सुधारण्याच्या प्रयत्नातून सिलिकॉन मॉलिब्डेनम तन्य बिडाचा जन्म झाला. या मिश्रधातूचे घटक सर्वसाधारणपणे पुढीलप्रमाणे असतात. कार्बन : ३.३० – ३.८० टक्के ...
ओतकाम दोष (Casting Defects)

ओतकाम दोष

काळ्या बिडाच्या बाबतीत कास्टिंगमधील विविध भागांची जाडी ही त्याच्या अंतिम गुणधर्मावर परिणाम करीत (Section Sensitivity) असते. काळ्या बिडाचे अंतिम गुणधर्म ...
शीत पेटी पद्धत (Cold Box Technique)

शीत पेटी पद्धत

वाळूचे मिश्रण कठीण होण्यासाठी कवच पद्धतीत उष्णतेची आवश्यकता असते. शीत पेटी पद्धतीत ही क्रिया नेहमीच्या तापमानास घडून येते.  म्हणून या ...
साचा बनविण्यासाठी वापरण्यात येणारी मूळ वाळू (Base Silica Sand)

साचा बनविण्यासाठी वापरण्यात येणारी मूळ वाळू

साचा बनविण्यासाठी वाळूचे जे मिश्रण केले जाते त्यामध्ये वाळू हा एक महत्त्वाचा घटक आहे. वाळू वापरास योग्य आहे किंवा नाही ...
द्वारण पद्धतीचा हिशोब : तन्य बीड आणि काळे बीड (Gating System Calculations : Ductile Iron and Gray Cast Iron)

द्वारण पद्धतीचा हिशोब : तन्य बीड आणि काळे बीड

तन्य बिडाचे उत्पादन करताना मॅग्नेशियमची प्रक्रिया केली असल्याने धातू रसामध्ये पातळ मळी (Dross) तयार होण्याचे प्रमाण जास्त असते. त्यामुळे तन्य ...
रायझर (Riser)

रायझर

साच्यामध्ये ओतलेला रस थंड होत जाईल तसतसे त्याचे आकारमान कमी होत जाते. हे आकुंचन भरून काढणे हा रायझर ठेवण्यामागचा प्रमुख ...
सोडियम सिलिकेट पद्धत (Sodium Silicate Method)

सोडियम सिलिकेट पद्धत

ओल्या रेतीत (Green Sand) तयार केलेले साचे पुरेसे कठीण होत नाहीत व त्यांची ताकदही कमी असते. त्यामुळे लहान व कमी ...
कवच पद्धतीचे साचेकाम (Shell Maulding Process)

कवच पद्धतीचे साचेकाम

ओल्या मातीतील साचेकामाला काही मर्यादा आहेत. त्यामध्ये किचकट भौमितिक आकार असलेली कास्टिंग काढणे अवघड जाते. तसेच कास्टिंगच्या मापांच्या अचूकतेवरसुद्धा  मर्यादा ...
ओल्या रेतीतील समावेशके (Green Sand Additives)

ओल्या रेतीतील समावेशके

कर्बयुक्त समावेशक (Crbonaceous Matter) म्हणून पारंपरिक पद्धतीत कोळशाची भुकटी (Coal Dust) वापरली जात असे. परंतु आता खास रीतीने कृत्रिम रीत्या ...
मिहनाइट (Meehanite)

मिहनाइट

मिहनाइटचा शोध विसाव्या शतकात दुसऱ्या दशकाचा शेवट व तिसऱ्या दशकाची सुरुवात या दरम्यान रॉस मिहन फौंड्री, इंग्लंड या ठिकाणी लागला ...
उच्च क्रोमियम बीड (High Chromium Cast Irons)

उच्च क्रोमियम बीड

बिडामध्ये दहा टक्क्यापेक्षा जास्त क्रोमियम असेल तर त्याचा समावेश उच्च क्रोमियम बीड या वर्गात केला जातो. क्रोमियममुळे लोह व क्रोमियम ...
कमी ठिसूळ बीड (Malleable cast iron)

कमी ठिसूळ बीड

काळे बीड (Grey Cast Iron) हे ठिसूळ असते. त्याला चिवट व जास्त ताकदवान बनविण्याच्या प्रयत्नातून कमी ठिसूळ बिडाचा जन्म झाला ...
द्वारण पद्धती (Gating System)

द्वारण पद्धती

द्रव धातू (Molten Cast Iron) साच्यापर्यंत पोहोचण्यासाठी केलेला मार्ग म्हणजे द्वारण पद्धती. या पद्धतीची रचना पुढील उद्दिष्ट्ये समोर ठेवून केली ...
काळे बीड (Gray Cast Iron)

काळे बीड

अभियांत्रिकी व इतर विविध उद्योगांत वापरल्या जाणाऱ्या ओतकामामध्ये (Casting) बिडाच्या ओतकामाचा मोठा वाटा आहे. डिझेल एंजिन, साखर उद्योग, ऑटोमोबाईल, मशीन टूल्स, रासायनिक उद्योग, पंप आदी ...
दृढ ग्रॅफाइट लोखंड (Compacted Graphite Iron)

दृढ ग्रॅफाइट लोखंड

दृढ ग्रॅफाइट लोखंडमधील ग्रॅफाइटचा आकार अळीसारखा असतो (Vericular – Wormlike) म्हणून त्याला व्हर्मीक्युलर लोखंड (Vermicular Iron) असेदेखील म्हणतात. काळे बिडाची ...
ऑसटेंपर्ड तन्य लोखंड (Austempered Ductile Iron)

ऑसटेंपर्ड तन्य लोखंड

जगभर ओतल्या जाणाऱ्या धातूंमध्ये बिडाचा (Gray Cast Iron) वाटा मोठा आहे. ओतकामाची सुलभता, मशिनिंगची सुलभता, कंपने शोषून घेण्याची क्षमता इत्यादी ...
प्रमूख मूलतत्त्वे आणि त्यांचा बिडावर होणारा परिणाम (Effects of Elements on Gray Cast Iron)

प्रमूख मूलतत्त्वे आणि त्यांचा बिडावर होणारा परिणाम

क्रोमियमचा बिडावर होणार परिणाम मूळ धातूच्या अंतर्गत रचनेवर अवलंबून आहे. मूळच्या रचनेत फेराइट असेल तर क्रोमियमचा परिणाम पर्लाइट तयार होण्यात ...
नाय-रेझिस्ट (Ni-Resist)

नाय-रेझिस्ट

तक्ता १ : फ्लेक ग्रॅफाइट नाय रेझिस्ट ASTM A 436 बिडामध्ये निकेल मिसळून केलेल्या वेगवेगळ्या मिश्रधातूंचे हे एक कुटुंब आहे ...
नाय - हार्ड (Ni - hard)

नाय – हार्ड

पांढऱ्या बिडात निकेल व क्रोमियम मिसळून तयार होणाऱ्या मिश्रधातूंचा हा एक समूह आहे. नाय-हार्ड हे त्याचे व्यापारी नाव आहे. याच्या ...