एश्चेरिकिया कोलाय (ई. कोलाय) [Escherichia Coli (E. Coli)]

एश्चेरिकिया कोलाय

एश्चेरिकिया कोलाय (Escherichia Coli) या जीवाणूचा समावेश प्रोटीओबॅक्टिरिया (Proteobacteria) संघातील गॅमाप्रोटीओबॅक्टिरिया (Gammaproteobacteria) वर्गाच्या एंटेरोबॅक्टिरियालीस (Enterobacteriales) या गणात  होतो. हा जीवाणूंच्या ...
कृषिविज्ञानातील सूक्ष्मजंतुंचे महत्त्व (Importance of Bacteria in Agriculture)

कृषिविज्ञानातील सूक्ष्मजंतुंचे महत्त्व

कार्बन, नायट्रोजन, फॉस्फरस आणि अन्य प्रक्रियांमध्ये जमिनीतील हजारो सूक्ष्मजंतू भाग घेत असतात आणि त्यामुळे जमिनीवरील जैववैविध्य वाढत असते. जमिनीमध्ये वरवरच्या ...
घरगुती सांडपाणी : सूक्ष्मजंतू व त्यांचे चयापचय (Household Wastewater : Microbes and their metabolism)

घरगुती सांडपाणी : सूक्ष्मजंतू व त्यांचे चयापचय

घरगुती सांडपाण्यामध्ये वेगवेगळ्या प्रकारची दूषितके असतात आणि त्यांचा अन्न म्हणून उपयोग करणारे सूक्ष्मजंतूसुद्धा असतात. सांडपाण्याच्या शुद्धीकरणामध्ये त्यांचा फार महत्त्वाचा वाटा ...
जैविक ऑक्सिजन मागणी (Biological Oxygen Demand)

जैविक ऑक्सिजन मागणी

पिण्याचे पाणी, शहराचे सांडपाणी, कारखान्यातून बाहेर पडणारे सांडपाणी यांतील विषारी सेंद्रिय पदार्थांची तीव्रता मोजण्याच्या एककाला जैविक ऑक्सिजन मागणी (BOD; Biological ...
तापरागी सजीव (Thermophile)

तापरागी सजीव

पृथ्वीच्या अंतर्भागातील उष्णतेमुळे भूपृष्ठाखाली उष्ण पाण्याचे झरे आणि कारंजी निर्माण होतात. अशा साठलेल्या गरम पाण्यातही काही जीवाणू जगत असतात. अशा ...
प्रातिनिधिक सजीव : एश्चेरिकिया कोलाय  (Model Organism : Escherichia coli)

प्रातिनिधिक सजीव : एश्चेरिकिया कोलाय

एश्चेरिकिया कोलाय (ई. कोलायEscherichia coli) या जीवाणूचा उपयोग प्रातिनिधिक सजीव म्हणून करण्यात येतो. पृथ्वीवरील प्राचीन परजीवी परपोषी जीवाची ...
प्लास्मोडियम : जीवनचक्र (Plasmodium : life cycle)

प्लास्मोडियम : जीवनचक्र

सूक्ष्मदर्शकाखाली दिसणारे प्लास्मोडियम सूक्ष्मपरजीवी प्लास्मोडियम या सूक्ष्मपरजीवीचा आधुनिक वर्गीकरण विज्ञानानुसार प्रोटिस्टा सृष्टीतील ॲपिकॉम्लेक्सा (Apicomplexa) संघातील हिमोस्पोरिडा (Haemosporida) गणातील प्लास्मोडिडी (Plasmodiidae) ...
प्लास्मोडियम : हिवताप परजीवी (Plasmodium : Malarial parasite)

प्लास्मोडियम : हिवताप परजीवी

प्लास्मोडियम ह्या एकपेशीय सूक्ष्मपरजीवाच्या उपसर्गामुळे (Infection) हिवताप होतो. या सूक्ष्मजीव प्रजातीचा समावेश प्रोटिस्टा सृष्टीत ॲपिकॉम्प्लेक्सा (Apicomplexa) प्राणिसंघातील प्लास्मोडीडी (Plasmodiidae) कुलात ...