भू-पर्यटन (Geo-tourism)

भू-पर्यटन

भू-पर्यटन हा अलीकडील काळात जगभर दृढ झालेला शब्द आहे. शाश्वत पर्यावरणाच्या प्रक्रियेला जोडण्यासाठी तसेच निसर्ग आणि भूवैज्ञानिकीय घडामोडींचे आंतरसंबंध समजून ...
शिला स्मारके : अग्निदलिक खडक (Rock Monuments : Pyroclastic Rocks)

शिला स्मारके : अग्निदलिक खडक

अग्निदलिक खडक, पेद्दापल्ली पेद्दापल्ली (कोलार; कर्नाटक) गावामध्ये अग्निदलिक खडक (अग्नीमुळे तुकडे झालेला; Pyroclastic) असलेले हे राष्ट्रीय भूवैज्ञानिकीय स्मारक. समानार्थी अर्थाने ...
शिला स्मारके : उशी लाव्हा (Rock Monuments : Pillow Lava)

शिला स्मारके : उशी लाव्हा

उशी लाव्हा, मरडीहळ्ळी ज्वालामुखीच्या उद्रेकावेळी जमिनीवर येणारा तप्त लाव्हारस ज्या वेळी पाण्याच्या संपर्कात येतो, त्या वेळी त्यांचा पृष्ठभाग अतिशय जलद ...
शिला स्मारके : चार्नोकाइट (Rock Monuments : Charonockite)

शिला स्मारके : चार्नोकाइट

चेन्नई शहराच्या दक्षिण भागात असलेल्या पल्लवरम् उपनगरातील सेंट टॉमस मौंट (St. Thomas Mount) या ६० मी. उंचीच्या टेकडीवर चार्नोकाइट खडकांचे ...
शिला स्मारके : द्वीपकल्पीय पट्टिताश्म (Rock Monuments : Peninsular Gneiss)

शिला स्मारके : द्वीपकल्पीय पट्टिताश्म

भूशास्त्रीय इतिहासाच्या सुरुवातीच्या अतिप्राचीन जीवविरहित अशा मोठ्या कालविभागाला आर्कीयन आद्य महाकल्प व त्या आद्य महाकल्पात तयार झालेल्या खडकांच्या गटाला आर्कीयन ...
शिला स्मारके : नेफेलीन सायनाइट (Rock Monuments : Nepheline Syenite)

शिला स्मारके : नेफेलीन सायनाइट

नेफेलीन सायनाइट हे किसनगढ (अजमेर; राजस्थान) गावातील राष्ट्रीय भूवैज्ञानिकीय शिला स्मारक त्याच गावाच्या नावाने भारतीय भूशास्त्रीय इतिहासात प्रचलित असून अतिप्राचीन ...
शिला स्मारके : बार पिंडाश्म (Rock Monuments : Barr Conglomerate)

शिला स्मारके : बार पिंडाश्म

पृथ्वीच्या अब्जावधी वर्षांच्या भूशास्त्रीय घटनाक्रम इतिहासकाळात विविध शैलप्रणाली निर्माण झालेल्या आहेत. मुख्य दोन शैल संघ (Group) – प्रणाली (System) मध्ये ...
शिला स्मारके : संधित टफ (Rock Monuments : Welded Tuff)

शिला स्मारके : संधित टफ

विविध स्फोटशकली पदार्थांना एकत्रित आणण्याचे काम जेव्हा त्यांच्यातील उष्णतेमुळे वितळलेले कण, ज्वालामुखीय काच पदार्थ तसेच लाव्हारसाचे अंश करतात तेव्हा त्याला ...
शिला स्मारके : स्तंभीय बेसाल्ट (Rock Monuments : Columnar Basalt)

शिला स्मारके : स्तंभीय बेसाल्ट

बेसाल्ट खडक हा भूपृष्ठावर सर्वात विपुलपणे आढळतो. हा गडद रंगाचा, घट्ट, अल्पसिकत (सिलिकेचे प्रमाण कमी असलेल्या) आणि कॅल्शियम, लोह व ...