शिला स्मारके : उशी लाव्हा, लोह धातूचा पट्टा (Rock Monuments : Pillow Lava, Iron ore belt)

शिला स्मारके : उशी लाव्हा, लोह धातूचा पट्टा

उशी लाव्हा, लोह धातूचा पट्टा, नोमिरा. नोमिरा (केओंझार; ओडिशा) भागात लोह धातुक खनिज पट्ट्यात (Iron ore formation belt) असणारे उशी ...
आर्थिक भू - स्मारके : गोसान (Economic Geo - Monuments : Gossans)

आर्थिक भू – स्मारके : गोसान

गोसान (राजपुरा – दारिबा, राजस्थान) गोसान म्हणजेच लोहाची टोपी (Iron Hat). भूपृष्ठापाशी उघड्या पडलेल्या, गंधकयुक्त रासायनिक घटक असलेल्या खडकांतील खनिज ...
आर्थिक भू - स्मारके : संस्तरित बॅराइट्स (Economic Geo - Monuments : Bedded Barites)

आर्थिक भू – स्मारके : संस्तरित बॅराइट्स

संस्तरित बॅराइट्स (मंगमपेटा, कडप्पा, आंध्र प्रदेश) जगातील सर्वात मोठ्या बॅराइट्स साठ्यांपैकी एक आणि भूपृष्ठावर असलेली मंगमपेटा संस्तरित बॅराइट्स खाणीची महत्वाची ...
आर्थिक भू - स्मारके : जांभा खडक (Economic Geo - Monuments : Laterite Rock)

आर्थिक भू – स्मारके : जांभा खडक

जांभा खडक, अंगडिपुरम् (मल्लापुरम्; केरळ) अंगडिपुरम् (केरळ) येथील जांभा खडक हे अम्लधर्मी चार्नोकाइट खडकांपासून आणि अनुकूल वातावरणात विशिष्ट प्रकारच्या नैसर्गिक ...
भूवैज्ञानिकीय आश्चर्य : सेंद्रा ग्रॅनाइट (Geological Marvels : Sendra Granite)

भूवैज्ञानिकीय आश्चर्य : सेंद्रा ग्रॅनाइट

पाली ( राजस्थान ) जिल्ह्यातील सेन्द्रा ग्रॅनाइट हे निसर्गाच्या शिल्पकारीचे उत्तम, पण दुर्मिळ असे उदाहरण आहे. भूपृष्ठावर उघड्या असलेल्या पातालीय ...
भूवैज्ञानिकीय आश्चर्य : खडकांमधील नैसर्गिक कमान (Geological Marvels : Natural Arch)

भूवैज्ञानिकीय आश्चर्य : खडकांमधील नैसर्गिक कमान

खडकांमधील नैसर्गिक कमान (नैसर्गिक पूल) ही प्रामुख्याने समुद्रकिनारी आणि नदी प्रवाहांमध्ये तसेच लाटांच्या विशिष्ट भागात बसणाऱ्या जोराच्या तडाख्याने वा खडक ...
भूवैज्ञानिकीय आश्चर्य : खडकांवरील चक्राकार खुणा (Geological Marvels : Eddy Current Markings)

भूवैज्ञानिकीय आश्चर्य : खडकांवरील चक्राकार खुणा

पंचमहाल (गुजरात) जिल्ह्यातील कडाना धरणाच्या खालील बाजूस मही नदीच्या डाव्या तीरावर असलेल्या आग्नेय दिशेला सु. ६०० मीटर अंतरावरील खडकांवर काही ...
भूवैज्ञानिकीय आश्चर्य : लोणार सरोवर (Geological Marvels : Lonar Lake)

भूवैज्ञानिकीय आश्चर्य : लोणार सरोवर

बुलढाणा जिल्ह्यातील लोणार गावाजवळ असलेले जगप्रसिद्ध असे खाऱ्या पाण्याचे सरोवर. शास्त्रज्ञांच्या मते भूशास्त्रीय क्रिटेसिअस काळात (सु. ५.५ ते ६.५ कोटी ...
भू-पर्यटन (Geo-tourism)

भू-पर्यटन

भू-पर्यटन हा अलीकडील काळात जगभर दृढ झालेला शब्द आहे. शाश्वत पर्यावरणाच्या प्रक्रियेला जोडण्यासाठी तसेच निसर्ग आणि भूवैज्ञानिकीय घडामोडींचे आंतरसंबंध समजून ...
अंतरा-ट्रॅपी थर (Inter trappean)

अंतरा-ट्रॅपी थर

भूशास्त्रीय कालखंडातील क्रिटेसिअस काळामध्ये (Cretaceous Period) समुद्राचे भूमीवर विशेष प्रमाणात अतिक्रमण घडून येऊन, संबंध पृथ्वीवर विविध पर्वतरांगा निर्मिती, ज्वालामुखीचे उद्रेक ...
पुराजीवविज्ञान (Paleontology)

पुराजीवविज्ञान

प्राचीन काळातील म्हणजे होलोसीन कालखंडाच्या सुरुवातीपर्यंत (सु. ११,७०० वर्षांपूर्वी) अस्तित्वात असलेले प्राणी, वनस्पती आणि अन्य सजीवांचा अभ्यास ज्या शाखेत केला ...