
सदाशिव शंकर देसाई
देसाई, सदाशिव शंकर : (२५ जुलै १९१७ – ३१ मे १९९६). विख्यात साहित्यिक, पत्रकार आणि इतिहास संशोधक. स. शं. देसाई ...

शहाजी छत्रपती महाराज
शहाजी छत्रपती महाराज : (४ एप्रिल १९१०–९ मे १९८३). कोल्हापूर संस्थानचे शेवटचे अधिपती व मराठ्यांच्या इतिहासाचे अभ्यासक. राजर्षी छ. शाहू ...

पंढरपूरचा तह
पंढरपूरचा तह : (११ जुलै १८१२). पेशवे आणि जहागीरदार यांच्यातील तह. महाराष्ट्रात १८ व्या शतकाच्या उत्तरार्धात पेशवे-जहागीरदारांच्या संघर्षाचे प्रश्न पुढे ...

एल्फिन्स्टन कायदेसंहिता
ब्रिटिश भारतात तयार झालेली दिवाणी कायद्याची एक समग्र संहिता. हिचे श्रेय मुंबई प्रांताचा तत्कालीन गव्हर्नर, मुत्सद्दी मौंट स्ट्यूअर्ट एल्फिन्स्टन (६ ...

नीळकंठ जनार्दन कीर्तने
कीर्तने, नीळकंठ जनार्दन : (१ जानेवारी १८४४–१८९६). मराठ्यांच्या इतिहासाचे आद्य टीकाकार, चिकित्सक आणि साक्षेपी संशोधक. त्यांचा जन्म कोल्हापूर येथे झाला ...

आंतॉनियू बेर्नाद द ब्रागांस पेरैरा
पेरैरा, आंतॉनियू : (९ मे १८८३–१६ मार्च १९५५). विख्यात कायदेतज्ज्ञ व इतिहास संशोधक. ए. बी. द. ब्रागांस परैरा म्हणूनही परिचित ...

सरलादेवी चौधरी
चौधरी, सरलादेवी : (९ सप्टेंबर १८७२ — १८ ऑगस्ट १९४५). भारतीय स्वातंत्र्यचळवळीतील कार्यकर्त्या आणि स्त्रीवादी नेत्या. त्यांचा जन्म कलकत्ता (कोलकाता) ...

निळीचा उठाव
भारतातील बंगाल प्रांतातील नीळ उत्पादक शेतकर्यांनी मळेवाल्यांविरुद्ध केलेला प्रसिद्ध उठाव (१८५९-६०). हा उठाव ‘ब्लू म्यूटिनी’ म्हणूनही ओळखला जातो. मोगल काळापासून ...

पुणे सार्वजनिक सभा
महाराष्ट्रातील एक महत्त्वाची राजकीय संस्था व सनदशीर मार्गाने चळवळ करणारी संघटना. १९ व्या शतकाच्या उत्तरार्धात भारतीय राजकारणात उदारमतवादी अथवा नेमस्त ...

विष्णुबुवा ब्रह्मचारी
विष्णुबुवा ब्रह्मचारी : ( ? १८२५ – १८ फेब्रुवारी १८७१). स्वतंत्र विचारसरणीचे धर्मसुधारक व एक विचारवंत. त्यांचे मूळ नाव विष्णू ...

अमृत कौर
राजकुमारी अमृत कौर : (२ फेब्रुवारी १८८९ – ६ फेब्रुवारी १९६४). प्रसिद्ध गांधीवादी स्वातंत्र्यसैनिक, सामाजिक कार्यकर्त्या व भारताच्या पहिल्या कॅबिनेट ...

उमाजी नाईक
उमाजी नाईक : (७ सप्टेंबर १७९१–३ फेब्रुवारी १८३२). एक प्रसिद्ध क्रांतिकारक. एकोणिसाव्या शतकाच्या प्रारंभी घडून आलेल्या रामोशांच्या उठावात उमाजी नाईक ...

शेतकरी उठाव, १८७५
महाराष्ट्रामधील १९ व्या शतकाच्या उत्तरार्धातील एक महत्त्वाचा सामूहिक उठाव. ‘दख्खनचा उठावʼ म्हणूनही ही घटना परिचित. हा उठाव प्रामुख्याने सावकारांच्या विरोधात ...