
पद्मनाभपूरम् राजवाडा
पद्मनाभपूरम् राजवाडा पद्मनाभपूरम् राजवाडा सोळाव्या शतकात पद्मनाभपूरम ही त्रावणकोर संस्थानाची राजधानी होती. तेथील राजांचे निवासस्थान म्हणून केरळी वास्तुशैलीत ...

पद्मनाभस्वामी मंदिर
भारतातील केरळ राज्यातील तिरुअनंतपुरम् शहरातील पुरातन वास्तुकलेचा वारसा असणाऱ्या ‘ईस्ट फोर्ट’ भागात असलेले श्री पद्मनाभस्वामी मंदिर’ म्हणजे या शहराची ओळख! ...

पार्क दे ला व्हिले, पॅरिस, फ्रान्स.
पार्क दे ला व्हिले, पॅरिस, फ्रान्स : पार्क दे ला व्हिले हे पॅरिस, फ्रान्स येथील तिसरे सर्वात मोठे उद्यान असून ...

प्रॉस्पेक्ट-रेफुज सिद्धांत
ब्रिटीश भूगोलतज्ञ जे एपलटन यांने प्रोस्पेकट-रेफुज सिद्धांत [Prospect Refuge Theory] त्याच्या “एक्स्पिरिअन्स ऑफ लांडस्कॅप” (१९७०) या पुस्तकात मांडला. भूदृश्य व ...

फरसबंदी
फरश्या किंवा लाद्या यांचे एक प्रतलीय एकसंध आच्छादन. यामध्ये कुठेही मोकळी जागा नसते किंवा कुठेही एक लादी दुसऱ्या लादीवर बसलेली ...

फिलिप जॉन्सन
जॉन्सन, फिलिप : ( ८ जुलै १९०६ – २५ जानेवारी २००५ ) फिलिप जॉन्सन एक अमेरिकन आर्किटेक्ट होते जे त्यांच्या मॉर्डन ...

फ्रँक ओ. गेहरी
गेहरी, फ्रँक ओ. : ( २८ फेब्रुवारी १९२९ ) फ्रँक ओवेन गेहरी हे एक जगप्रसिद्ध कॅनेडियन-अमेरिकन, पोस्ट मोडर्न शैलीत काम करणारे, ...

बंगले
बंगला हा वास्तुप्रकार भारताच्या निवासस्थानातला महत्त्वाचा वास्तुप्रकार. सध्याच्या काळात बंगला म्हणजे जमिनीवर बांधलेले स्वतंत्र घर या रूढार्थाने घेतला जातो. इंग्रजी ...

बाळकृष्ण दोशी
दोशी, बाळकृष्ण : (२६ ऑगस्ट १९२७ – २४ जानेवारी २०२३). बाळकृष्ण विठ्ठलदास दोशी (बि. व्ही. दोशी). प्रख्यात भारतीय वास्तुविशारद. तसेच ...

भारतातील ब्रिटिशकालीन बंगले
मैदानी भागात ब्रिटिश शैलीचा प्रभाव प्रथम नागरी भागात जिथे पारंपरिक शैलीची घरे होती तिथे दिसून आला. भारतीय लोक यूरोपियन जीवनशैलीच ...

भारतीय आर्ट डेको आणि आधुनिक बंगले
जगभरात इतर वसाहतींच्या राज्यात ज्याप्रमाणे पाश्चात्य वास्तुकलेचा तसंच प्रादेशिक आणि देशीय वास्तुकलेचा परिणाम झाला तसाच तो भारतीय बंगल्याच्या वास्तुकलेवरही झाला ...

भारतीय वास्तुकलेचा इतिहास
भारतीय वास्तुकलेचा इतिहास : इतिहास, संस्कृती व धर्म यात भारतीय वास्तुकलेचे मूळ सापडते. ज्याप्रकारे येथील संस्कृतीचा (civilization) विकास होत गेला, ...

भूदृश्यकला, वास्तुविज्ञानातील
भूदृश्यकला, वास्तुविज्ञानातील : डलास वस्तुसंग्रहालय, भूदृश्यकला निष्णात – डॅन किले. परिसर व मोकळ्या जागांचे नियोजन व त्यांचा आराखडा बनविणे अशी असली ...

महाराष्ट्रातील जल स्थापत्य
महाराष्ट्रात इ.स पहिल्या शतकाच्या राष्ट्रकूट वंशापासून सातवाहन, चालुक्य ते चौदाव्या शतकाच्या यादव वंशापर्यंत अनेक जलाशयाची निर्मिती करण्यात आली. भूजलाचा साठा ...

राज रेवाल
रेवाल, राज : (२४ नोव्हेंबर १९३४). भारतीय वास्तुविशारद. आधुनिक वास्तूला पारंपरिक वास्तुशिल्पांच्या रूढींची रचना करण्याच्या कार्यासाठी ते अतिशय लोकप्रिय आहेत ...

रायऑन-जी
अभिजात वास्तुशैलीतील जपानमधील झेन मंदिर. रायऑन-जी हे जपानमधील क्योटो शहराच्या वायव्येस आहे. इ.स. १५००च्या सुमारास मुरोमाची कालखंडात (१३३६-१५७३) होसोकावा कात्सुमोटो ...

रुग्णालयाचा वास्तू आराखडा
रुग्णालयाचा वास्तू आराखडा करणाऱ्या वास्तू शास्त्रज्ञास आधुनिक वैद्यक शास्त्राची अद्ययावत माहिती असावी लागते. रुग्णालय स्थापनेचा हेतू व आवाका सर्वात आधी ...

रेम कूल्हास
रेम कूल्हास (१७ नोव्हेंबर १९४४ – ) रेम कूल्हास हे डच वास्तुविशारद, वास्तुविषयक सिद्धांतवादी, अर्बनिस्ट (शहर-रचना व नियोजन तज्ज्ञ), हार्वर्ड ...

रेल्वे स्थानके
रेल्वे स्थानके छत्रपती शिवाजी महाराज टर्मिनस, मुंबई. जॉर्ज स्टीफन्सन यांनी १८१४ मध्ये इंग्लंड येथे ...

लूईस बरागान
बरागान, लूईस : (९ मार्च १९०२ – २२ नोव्हेंबर १९८८). मेक्सिकन प्रसिद्ध वास्तुरचनाकार आणि अभियंता. बरागान यांचे काम दृष्टिरूपी आणि ...