गंगाधर बळवंत ग्रामोपाध्ये (Gangadhar Balwant Gramopadhye)

ग्रामोपाध्ये, गं. ब. : (११ डिसेंबर १९०९ –  १८ ऑक्टोबर २००२ ). मराठीचे नामवंत प्राध्यापक, अभिरुचिसंपन्न आणि आस्वादक अंगाने साहित्यकृतीचे मर्म उलगडून दाखविणारे सहृदय समीक्षक. प्राचीन आणि आधुनिक वाङ्मयाचे ते…

मारुतीबोवा गुरव – आळंदीकर( Marutibowa Guraw- Alandikar)

मारुतीबोवा गुरव-आळंदीकर : (१० जून १८८५ - १९४२). वारकरी कीर्तनकार, प्रवचनकार. ह.भ.प. मारुतीबोवा गुरव हे वारकरी संप्रदायाचे ज्येष्ठ कीर्तनकार, प्रवचनकार म्हणून सर्वपरिचित होते. त्यांचा जन्म आळंदीचा. गुरव कुटुंब पूर्वी ज्ञानेश्वर…

लक्ष्मी कोल्हापूरकर (Laxmi Kolhapurkar)

लक्ष्मी कोल्हापूरकर : (१९२२ - २ डिसेंबर २००२). महाराष्ट्रातील लावणी कलावंत, चित्रपट नृत्य दिग्दर्शिका. लक्ष्मीबाई कोल्हापूरकर सुप्रसिद्ध लावणी कलावंत, चित्रपट नृत्यदिग्दर्शिका म्हणून प्रसिद्ध होत्या. त्यांचे संपूर्ण नाव लक्ष्मीबाई सीताराम जावळकर…

राजश्री काळे नगरकर (Rajshri Kale Nagarkar)

राजश्री काळे नगरकर : (१- १- १९७०). महाराष्ट्रातील प्रसिद्ध लावणी कलावती, चित्रपट अभिनेत्री. राजश्री दत्तात्रय काळे नगरकर या लावणी क्षेत्रातील ज्येष्ठ कलावती तसेच चित्रपट अभिनेत्री म्हणून प्रसिद्ध आहेत. त्यांचा जन्म…

छाया अंधारे खुटेगावकर (Chhaya Andhare Khutegaonkar)

छाया अंधारे खुटेगावकर : (१५ ऑगस्ट १९६१). महाराष्ट्रातील लावणी कलावंत. महाराष्ट्रातील लावणी या लोकनृत्य प्रकाराला राष्ट्रीय आणि आंतरराष्ट्रीय स्तरावर लौकिक प्राप्त करून देणाऱ्या मान्यवर लावणी कलावंतांमध्ये छाया अंधारे खुटेगावकर यांचे…

बद्रीनाथ महाराज तनपुरे (Badrinath Maharaj Tanpure)

बद्रीनाथ महाराज तनपुरे : (३ एप्रिल १९४७). वारकरी संप्रदायाचे ज्येष्ठ कीर्तनकार. त्यांच्यावर संत गाडगे महाराजांच्या विचारांचा फार मोठा प्रभाव आहे. बद्रीनाथ महाराज यांचे पूर्ण नाव बद्रीनाथ कुशाबा तनपुरे असे असून…

हो भाषा (Ho Language)

हो भाषा : मध्य भारतातील एक प्रमुख बोलीभाषा. ती ऑस्ट्रो-आशियाई भाषासमूहातील असून भारतात आढळणाऱ्या या भाषासमूहात जवळ जवळ साठ भाषा बोलल्या जातात. या भाषा मध्य व पूर्व भारताच्या डोंगराळ भागात…

हेमसरस्वती (Hemsarswati)

हेमसरस्वती : (अंदाजे तेराव्या शतकाचा उत्तरार्ध वा चौदाव्या शतकाचा प्रारंभ). असमिया साहित्यातील आद्य कवींपैकी एक. ते हरिवर विप्रा चे समकालीन असून कामरूपच्या दुर्लभनारायण राजाच्या दरबारात कवी होते. त्यांचे वडील रुद्र…

अतुलचंद्र हाझारिका (AtulChandra Hazarika)

हाझारिका, अतुलचंद्र : (९ सप्टेंबर १९०३– ७ जून १९८६). आसाममधील विख्यात कवी, नाटककार, समीक्षक व लेखक. ‘चित्रदास’ या टोपणनावानेही त्यांनी काही लेखन केले. त्यांचा जन्म कानपूर येथे एका मध्यमवर्गीय कुटुंबात…

हाथरसी काका (Hatharasi Kaka)

हाथरसी काका : (१८ सप्टेंबर १९०६–१८ सप्टेंबर १९९५). हिंदी साहित्यातील प्रख्यात हास्य-व्यंग्य लेखक. त्यांचे मूळ नाव प्रभुलाल शिवलाल गर्ग.’ हाथरसी काका’ हे त्यांचे टोपण-नाव. एका नाटकातील त्यांच्या गाजलेल्या काकाच्या भूमिकेमुळे…

अब्दुल हक (Abdul Haq)

हक, अब्दुल : (१६ नोव्हेंबर १८७२-१६ ऑगस्ट १९६१). बाबा-ए-उर्दू. उर्दू भाषेचे नामवंत साहित्यिक व समीक्षक. त्यांचा जन्म गाझियाबाद (उत्तर प्रदेश) जिल्ह्यातील हपूर या गावी झाला. प्राथमिक व माध्यमिक शिक्षण जन्मगावी…

डेव्हिड वॉर्क ग्रिफिथ (David Wark Griffith)

ग्रिफिथ, डेव्हिड वॉर्क : (२२ जानेवारी १८७५ – २३ जुलै १९४८). मूकपटांच्या काळातील एक युगप्रवर्तक अमेरिकन निर्माता व दिग्दर्शक. त्यांचा जन्म क्रेस्टवुड येथे झाला. त्यांचे वडील जेकब वार्क ग्रिफिथ हे सैन्यात…

प्रसूतिविद्या व प्रसविका : इतिहास (Midwifery and Midwife : History)

प्रसूती व स्त्रीरोग परिचर्येचा प्रवास हा मानवाच्या उत्पत्तीपासून सुरू झालेला आहे. जागतिक स्तरावर पुरातत्व शास्त्राच्या अभ्यासासाठी केलेल्या उत्खननात प्रसूती दरम्यान मातेला धीर देताना सोबत असलेल्या मदतनीस स्त्रीचे अवशेष आढळून आलेले…

संत फ्रान्सिस झेव्हिअर (St. Francis Xavier)

झेव्हिअर, संत फ्रान्सिस : (७ एप्रिल १५०६—३ डिसेंबर १५५२). भारतात व जपानमध्ये ख्रिस्ती धर्मप्रसाराचे कार्य करणारे प्रख्यात स्पॅनिश जेज्वीट (जेझुइट) मिशनरी. जन्म स्पेनमध्ये नव्हारो येथे एका सरदार घराण्यात. पॅरिस विद्यापीठात…

जमशेटजी  फ्रामजी मादन (Jamshedji Framji Madan)

मादन, जमशेटजी  फ्रामजी :  (? १८५६ – २८ जून १९२३). भारतीय चित्रपटव्यवसायाचे जनक. त्यांचा जन्म मुंबईत एका पारसी परिवारात झाला. जमशेटजी मादन हे मूळचे नाट्यप्रेमी. १८६८ मध्ये त्यांना गुरुस्थानी असणाऱ्या…