कर्वे, आनंद दिनकर : (७ ऑगस्ट १९३६). भारतीय वनस्पतिशास्त्रज्ञ. त्यांचा जन्म पुणे येथे झाला. त्यांनी जैवखाद्यापासून जैवइंधन आणि शेतीतील कचऱ्यापासून कांडी कोळसा तयार करण्याची पद्धत विकसित केली. ग्रीन ऑस्कर समजला जाणारा…
आलफोर्स, लार्स व्हॅलेरियन (१८ एप्रिल १९०७ – ११ ऑक्टोबर १९९६). फिनिश गणिती. रीमान पृष्ठभागांच्या संदर्भातील संशोधन तसेच संमिश्र विश्लेषणावरील विवेचन हे कार्य. आलफोर्स यांचा जन्म फिनलंड येथे रशियन राजवटीत झाला.…
ॲग्नेसी, मारिया गाएटाना (१६ मे १७१८ – ९ जानेवारी १७९९). इटालियन महिला गणिती व तत्त्ववेत्ती. घनवक्रतेच्या कार्यासाठी प्रसिध्द. हा वक्र ‘ॲग्नेसीचे चेटूक’ (The Witch of Agnesi) म्हणून संबोधला जातो. ॲग्नेसी…
गणितज्ज्ञ आणि तत्त्वज्ञान-तर्कशास्त्रातील तज्ज्ञ यांची आंतरराष्ट्रीय संस्था. असोसिएशन फॉर सिम्बॉलिक लॉजिक (एएसएल) ही गणितज्ज्ञ आणि तत्त्वज्ञान-तर्कशास्त्रातील तज्ज्ञ यांची सर्वांत मोठी आंतरराष्ट्रीय संस्था आहे. तिची स्थापना १९३६ मध्ये झाली. ॲलोन्झो चर्च…
असोसिएशन फॉर विमेन इन मॅथेमॅटिक्स (एडब्ल्यूएम) ही संस्था स्त्रियांना गणित शिक्षण मिळणे, तसेच त्यांना समान संधी आणि समान वागणूक मिळणे यांसाठी काम करणारी संस्था आहे. एडब्ल्यूएम या संस्थेची स्थापना १९७१ मध्ये…
चेन, सर एर्न्स्ट बोरिस : (१९ जून १९०६ —१२ ऑगस्ट १९७९). जर्मन-ब्रिटीश जीवरसायनशास्त्रज्ञ. त्यांनी सन १९२८ साली सर अलेक्झांडर फ्लेमिंग यांनी शोधलेल्या पेनिसिलिनला शुद्ध स्वरूपात विलग करण्याचे तंत्र विकृतिशास्त्रज्ञ हॉवर्ड…
वॉल्ड, अब्राहम : (३१ ऑक्टोबर १९०२ – १३ डिसेंबर १९५०). हंगेरियन गणितज्ज्ञ. त्यांनी गणित-संख्याशास्त्र या विषयातील निर्णायक सिद्धांत (Decision Theory), भूमिती (Geometry) आणि इकॉनॉमेट्रिक्स (econometrics) यांत महत्त्वाचे योगदान दिले. तसेच…
ब्रुस, डेव्हिड (२९ मे १८५५ – २७ नोव्हेंबर १९३१ ) डेव्हिड ब्रुस यांचा जन्म ऑस्ट्रेलियातील बेन्डीगो (Bendigo) येथे एका स्कॉटलंड वंशीय दांपत्याच्या पोटी झाला. त्यांचे आईवडील १७५० सालीच ऑस्ट्रेलियामध्ये आले…
संस्था स्थापना : १९९४ गणितातील ज्ञानाच्या कक्षा विस्तारणारी संस्था. अमेरिकन इन्स्टिट्यूट ऑफ मॅथेमॅटिक्स (एआयएम) या संस्थेची स्थापना १९९४ मध्ये झाली. हीचे संस्थापक जॉन फ्राय आणि स्टीव्ह सोरेन्सेन हे होते. सिलिकॉन व्हॅलीत…
एडिसन, टाॅमस अल्वा (११ फेब्रुवारी,१८४७ ते १८ ऑक्टोबर,१९३१). अमेरिकन संशोधक. तारायंत्र, ग्रामोफोन, प्रदीप्त दिवा (बल्ब), वीज पुरवठ्याचे देशव्यापी जाळे पसरविणारे विद्युत् जनित्र, चलच्चित्रपट प्रक्षेपक (सिनेमा प्रोजेक्टर), प्रत्याभरण (चार्जिंग) करता येणारी…
भूकंप मार्गदर्शक सूचना क्र. ८ भूकंपविरोधक इमारतींचे संकल्पन : एखाद्या विवक्षित स्थळी भूकंपामुळे निर्माण होणाऱ्या हादऱ्यांची तीव्रता हलकी, साधारण किंवा तीव्र असू शकते. या बाबीचा सापेक्षतेने विचार केल्यास, हलके हादरे…
टॉमस क्राँबी शेलिंग : (१४ एप्रिल १९२१–१३ डिसेंबर २०१६). अमेरिकन अर्थशास्त्रज्ञ, राज्यशास्त्राचे गाढे अभ्यासक व अर्थशास्त्राच्या नोबेल पुरस्काराचे सहमानकरी. मेरीलंड विद्यापीठातील School Of Public Policy या संस्थेतील विदेशी कामकाज, राष्ट्रीय…
पिंपळ हा पानझडी वृक्ष मोरेसी कुलातील असून त्याचे शास्त्रीय नाव फायकस रिलिजिओजा आहे. पिंपळ मूळचा भारत, बांगला देश, नेपाळ, पाकिस्तान, श्रीलंका आणि चीन या देशांतील आहे. वड व उंबर हे…
व्यष्टीय किंवा सूक्ष्मलक्ष्यी अर्थशास्त्रीय विश्लेषणातील एक सिद्धांतसमूह. यामध्ये उद्योगसंस्थेचे अस्तित्व, उदय, वर्तन, उद्देश, अंतर्गत रचना, निर्णयप्रक्रिया, आकार, सीमा, विविध बाजार संरचना व त्यांचा उद्योगसंस्थेतील विविध कार्यांवर व निर्णयांवर होणारा परिणाम,…
पावशा पक्ष्याचा समावेश क्युक्युलिफॉर्मिस गणाच्या क्युक्युलिडी पक्षिकुलात होत असून त्याचे शास्त्रीय नाव हायरोकॉक्सिक्स व्हेरिअस आहे. तो आशिया खंडातील भारत, पाकिस्तान, नेपाळ, बांगला देश, श्रीलंका, भूतान इ. देशांमध्ये आढळतो. भारतात समुद्रसपाटीपासून…