पाणमांजर (Otter)

स्तनी वर्गाच्या मांसाहारी गणाच्या मुस्टिलिडी कुलातील एक प्राणी. ऑस्ट्रेलिया आणि न्यूझीलंड हे सागराने वेढलेले देश वगळता पाणमांजर जगात सर्वत्र आढळते. त्यांच्या एकूण १३ जाती असून भारतात त्यांपैकी पुढील तीन जाती…

स्वच्छ व गोड्या पाण्याच्या डबक्यात आढळणारा एक कीटक. कीटक वर्गाच्या हेमिप्टेरा गणातील हेटेरोप्टेरा उपगणाच्या नेपिडी कुलात त्याचा समावेश होतो. या कुलातील पाण्यात राहणाऱ्या सु. १५० जातीच्या कीटकांना सामान्यपणे पाणविंचू म्हणतात.…

एक सस्तन प्राणी. पाणघोड्याचा समावेश समखुरी गणाच्या हिप्पोपोटॅमिडी कुलात करतात. हिप्पोपोटॅमस हा शब्द ग्रीक भाषेतील असून त्याचा अर्थ ‘नदीतील घोडा’ असा होतो. तो बराच वेळ पाण्यात राहतो. आकारमानाने हत्ती आणि…

मासे पकडणारा एक पाणपक्षी. पक्षिवर्गाच्या पेलिकॅनीफॉर्मिस गणाच्या पेलिकॅनिडी कुलात पाणकोळी या पक्ष्याचा समावेश होतो. जगात सर्वत्र त्याच्या ७­८ जाती आहेत. भारतात सामान्यपणे भुरकट पाणकोळी आढळतो. त्याचे शास्त्रीय नाव पेलिकॅनस फिलिपेन्सिस…

पाणथळ जागी आढळणारा एक पक्षी. पाणकोंबडीचा समावेश ग्रुईफॉर्मिस गणाच्या रॅलिडी कुलात होतो. ध्रुवीय प्रदेश किंवा उष्ण प्रदेशातील वर्षावने वगळता जगात सर्वत्र आढळणाऱ्या पाणकोंबडीचे शास्त्रीय नाव गॅलिन्यूला क्लोरोपस आहे. पाणकोंबडी आकाराने…

एक पाणपक्षी. पाणकावळ्याचा समावेश पक्षिवर्गाच्या पेलिकनीफॉर्मिस गणाच्या फॅलॅक्रोकोरॅसिडी कुलात होतो. जगात या पक्ष्याच्या सु. ४० जाती आहेत. भारतीय उपखंडात लहान पाणकावळा अशा नावाने परिचित असलेली पाणकावळ्याची जाती सर्वत्र आढळते. तिचे…

पाण्याच्या पृष्ठाबाहेर काही वेळ तरंगणारा एक सागरी मासा. अस्थिमत्स्य वर्गाच्या बेलॉनिफॉर्मिस गणाच्या एक्झॉसीटिडी कुलात त्याचा समावेश होतो. या कुलातील माशांना सामान्यपणे पाखरू मासा म्हणतात. जगभर त्यांच्या ९ प्रजाती व ६४…

पाकोळी पक्ष्याचा समावेश पक्षिवर्गाच्या ॲपोडिफॉर्मिस गणाच्या ॲपोडिडी कुलात केला जातो. त्याच्या सु. २० प्रजाती व सु. ९५ जाती असून बहुतेक जाती स्थलांतर करणाऱ्या आहेत. तो ध्रुवीय प्रदेश, चिली, अर्जेंटिना, द. न्यूझीलंड…

रे माशांचा समावेश कास्थिमत्स्य वर्गाच्या सेलॅची उपवर्गातील हायपोट्रेमॅटा गणाच्या राजीफॉर्मीस आणि टॉर्पेडिनिफॉर्मीस या उपगणांत होतो. ते जगात सर्वत्र आढळतात. त्यांचा जास्त आढळ उष्ण, उपोष्ण व समशीतोष्ण प्रदेशांतील समुद्रांत असतो. भारताच्या…

कास्थिमत्स्य वर्गाच्या सेलॅची उपवर्गातील हायपोट्रेमॅटा गणात रे माशांचा समावेश होतो. भारताच्या पश्‍चिम किनाऱ्‍यावर आढळणाऱ्‍या डॅसिॲटिडी मत्स्य कुलातील एका रे माशाला पाकट म्हणतात. त्याचे शास्त्रीय नाव डॅसिॲटिस सेफेन आहे. तो समुद्रतळाशी…