लेखकः शशिकांत कुलथे

तय्यम : (तेय्याम, थेअम, थिय्यात्तम). भारतातील केरळ आणि कर्नाटक राज्यातील एक लोकप्रिय धार्मिक विधी. तय्यममध्ये अनेक प्राचीन परंपरा, विधी आणि प्रथा यांचे दर्शन होते. केरळ मधील पारंपरिक लोकनृत्य शैलीमध्ये तय्यम…

कुटियट्टम् :  केरळमधील अतिप्राचीन पारंपरिक लोकनाट्य कला. या कलेचा प्रचार प्रसार मंदिराच्या माध्यमातून झालेला आहे. कुटियट्टम् याचा अर्थ एकत्र येऊन मिळून-मिसळून नृत्य व अभिनय सादर करणे. यामध्ये स्त्री आणि पुरुष…

तेरूक्कुत्तु : तामिळनाडू राज्यामधील पारंपरिक लोकनाट्य शैलीमध्ये तेरूक्कुत्तु या लोकनाट्य शैलीस विशेष स्थान आहे. तेरूक्कुत्तु याचा सामान्य शाब्दिक अर्थ म्हणजे रस्त्यावर सादर केले जाणारे नाट्य. हे मुख्यतः वर्षा देवी मारीयम्मन…

पुरुलिया छाऊ : भारतातील विविध लोकनृत्यापैकी एक लोकनृत्य. प्रामुख्याने भारतातील बंगाल, बिहार आणि ओडिशा या राज्यात प्रसिद्ध. छाऊ नृत्याचे आरंभ क्षेत्र प्रामुख्याने पश्चिम बंगालमधील नैऋत्येकडील क्षेत्र, बिहार मधील दक्षिणेकडील क्षेत्र…

भांड पाथर : जम्मू कश्मीरमधील पारंपरिक लोकनाट्य. १५ व्या शतकामध्ये सुलतान जैनुल आबिदीन याच्या काळात जम्मू कश्मीरमध्ये  नाटक आणि नाट्यकार यांना विशेष महत्त्व होते. दरबारामध्ये त्यांचे मंच प्रदर्शन केले जात.…

अंकिया नाट : अंकिया नाट आसाम राज्यातील पारंपरिक लोकनाट्य आहे. या लोकनाट्यात भाओना या नाट्य अंगाचे सादरीकरण केले जाते. भाओनाचा मुख्य अर्थ आहे भाओलोआ, म्हणजे अभिनयाद्वारे भाव-भावना प्रकट करणे. आसाम…

माच :  मध्यप्रदेशातील माळवा आणि त्याच्या आसपास क्षेत्रांतील अत्यंत लोकप्रिय लोकनाट्यशैली. राजस्थानमधील ख्याल शैली आणि उत्तर प्रदेशातील नौटंकी याच्याशी हिचे साधर्म्य आहे. या लोकनाट्यशैलीची वेगळी छाप आणि ओळख त्यामध्ये सादर…