युस्टॅशियो बार्थोलोमिओ (Eustachio Bartolommeo)

बार्थोलोमिओ, युस्टॅशियो : (अंदाजे १५०३ - अंदाजे १५६८) बार्थोलोमिओ युस्टॅशियो यांचा जन्म इटलीतील सान सेव्हेरीनो नगरीत झाला. सुमारे इ.स. १३० ते २०० दरम्यान गेलन हे ग्रीक शरीररचनाशास्त्र तज्ज्ञ होऊन गेले. त्याकाळी…

बिमल कुमार बच्छावत (Bimal Kumar Bachhawat)

बच्छावत, बिमल कुमार : (१६ ऑगस्ट १९२५ - २३ सप्टेंबर १९९६)    बिमल कुमार बच्छावत यांचा जन्म कलकत्यात झाला. कलकत्ता विद्यापीठातून त्यांनी रसायनविज्ञानातील पदवी आणि उपयोजित रसायनविज्ञानातील पदव्युत्तर पदवी मिळवली. जाधवपूर…

स्वामी रामानंद तीर्थ (Swami Ramanand Tirth)

स्वामी रामानंद तीर्थ (Swami Ramanand Tirth) : (३ ऑक्टोबर १९०३ – २ जानेवारी १९७२). हैदराबाद स्वातंत्र्य लढ्यातील एक थोर नेते, विद्वान व ऋषितुल्य व्यक्तिमत्त्व. त्यांचे पूर्वाश्रमीचे नाव व्यंकटेश भगवान खेडगीकर…

मेकॉलेचा खलिता (Mecaulay’s Khalita)

भारतातील शिक्षण कशा प्रकारचे असावे, याबद्दल ब्रिटिश संसदेने इ. स. १८१३ मध्ये एक कायदा केला. त्या कायद्याप्रमाणे मिशनऱ्यांना भारतात स्थायिक होऊन तेथील रहिवाशांना धार्मिक शिक्षणासह पाश्चात्य शिक्षण देण्याची परवानगी दिली…

स्वामी रामानंद तीर्थ मराठवाडा विद्यापीठ, नांदेड (Swami Ramanand Teerth Marathwada University, Nanded)

महाराष्ट्रातील मराठवाडा विभागातील नांदेड येथील एक प्रसिद्ध विद्यापीठ. डॉ. बाबासाहेब आंबेडकर मराठवाडा विद्यापीठ औरंगाबादचे हे पूर्वी उपकेंद्र होते. या विद्यापीठाची स्थापना महाराष्ट्र शासनाच्या विद्यापीठ कायद्यान्वये १७ सप्टेंबर १९९४ रोजी करण्यात…

भारतीय भूवैज्ञानिक संघटना, बेंगळुरू (Geological Society of India, Bangalore)

भारतीय भूवैज्ञानिक संघटना, बेंगळुरू : (स्थापना : २८ मे १९५८) साधारणत: विसाव्या शतकाच्या मध्यावधीस भारतात भूशास्त्र विषयात अध्यापन, संशोधन आणि सर्वेक्षण यांमधे भूशास्त्राच्या विविध शाखांमधे, विशेषत: भारतीय प्रस्तरविज्ञानात प्रगत संशोधन व्हावे,…

एलीझूर राइट (Elizur Wright)

राइट, एलीझूर :  (१२ फेब्रुवारी १८०४ - २२ नोव्हेंबर १८८५) अमेरिकत साउथ कॅनन, कनेटिकट येथे जन्मलेले राइट वयाच्या सहाव्या वर्षी आपल्या पालकांसमवेत टॉलमज, ओहायो येथे गेले. तेथे स्थानिक शाळेत शिकल्यानंतर…

वानेसा वूड्स (Vanesaa Woods)

वूड्स, वानेसा : (१९७७ - ) वानेसा वूड्स यांच्या बालपणी कुटुंबात वांशिक भेदामुळे तीव्र कलह होत असे. बालपणीच्या त्यांच्या आठवणी कडवट आहेत. त्यामुळे वानेसा त्यांच्या बालपणाबद्दल बोलत नाहीत. परिणामी त्यांच्या बालपणाबद्दल…

जॉर्जेस फर्नन्ड इसिडॉर विडाल (Georges Fernand Isidore Widal)

विडाल, जॉर्जेस फर्नन्ड इसिडॉर : (९ मार्च १८६२ - १४ जानेवारी १९२९) जॉर्जेस फर्नन्ड इसिडॉर विडाल यांचा जन्म डेलिस, अल्जेरिया येथे झाला. विडाल हे विख्यात फिजिशियन- इम्यूनॉलॉजिस्ट होते. त्यांनी डॉक्टरकीचे शिक्षण…

दाराशॉ नौशेरवान वाडिया (Darashow Nousherwan Wadia)

वाडिया, दाराशॉ नौशेरवान : (२५ ऑक्टोबर १८८३ - १५ जून १९६९) दाराशॉ नौशेरवान वाडिया यांचा जन्म सूरत येथे झाला. त्यांचे शालेय शिक्षण सूरतला आणि उच्च शिक्षण वडोदरा येथे झाले. शिक्षणानंतर जम्मूच्या…

बेल हुक्स (bell hooks)

हुक्स, बेल (hooks, bell) : (२५ सप्टेंबर १९५२ – १५ डिसेंबर २०२१). प्रसिद्ध स्त्रीवादी कार्यकर्त्या, अभ्यासक आणि संशोधक. काळ्या स्त्रीवादाच्या मांडणीत आणि विकासात बेल यांचा फार मोठा सहभाग राहिला आहे.…

विल्यम हेन्री वेल्च (William Henry Welch)

वेल्च, विल्यम हेन्री : (८ एप्रिल १८५० - ३० एप्रिल १९३४) विल्यम हेन्री वेल्च यांचा जन्म नॉर्फोक कनेक्टिकट येथे झाला. वेल्स यांचे शिक्षण नॉर्फोक अकादमी आणि विंचेस्टर संस्था या बोर्डींग शाळेत…

अलेक्झांड्रा व्होल्टा (Alessandro Volta)

व्होल्टा, अलेक्झांड्रा : (१८ फेब्रुवारी १७४५ - ५ मार्च  १८२७) अलेक्झांड्रा व्होल्टा यांचा जन्म इटलीतील लोम्बार्डी प्रांतातील कोमोमध्ये झाला. चौदाव्या वर्षापासूनच त्यांना भौतिकशास्त्रामध्ये रस निर्माण झाला होता त्या काळातील शिक्षणामध्ये धार्मिक…

कस्टॅन्झो व्हेरोलिओ (Costanzo Varolio)

व्हेरोलिओ, कस्टॅन्झो : (१५४३ - १५७५) कस्टॅन्झो व्हेरोलिओ इटालीतील बोलोन्यामध्ये जन्मले. कस्टॅन्झो व्हेरोलिओ हे त्यांचे इटालियन नाव, 'काँस्टॅन्टियस व्हेरोलियस (Constantius Varolius) असे, लॅटीन धर्तीवरही प्रचलित आहे. त्यांच्या वैयक्तिक जीवनाबद्दल विशेषतः लहानपणाबद्दल फारच…

ज्युलियस वागनर (Julius Wagner)

वागनर, ज्युलियस : (७ मार्च १८५७ - २७ सप्टेंबर १९४०) ज्युलियस वागनर यांचा जन्म ऑस्ट्रीयातील वेल्स, येथे झाला. ज्युलियस वागनर यांनी आपले वैद्यकीय शिक्षण पूर्ण केले. त्यांनी सालोमन स्ट्रायकर यांच्या मार्गदर्शनाखाली…