सजीव वर्गीकरण (Taxonomy)
सजीव वर्गीकरणामध्ये समान रचनेच्या सजीवांना एका वर्गात समाविष्ट केले आहे. हे वर्ग म्हणजे वर्गीकरण विज्ञानानुसार सजीवांचे वर्ग, संघ, कुल, सृष्टी, गण अशा पद्धतीने केलेले विशिष्ट गट होय. जीवविज्ञानात वर्गीकरण व्यवस्थेला…
सजीव वर्गीकरणामध्ये समान रचनेच्या सजीवांना एका वर्गात समाविष्ट केले आहे. हे वर्ग म्हणजे वर्गीकरण विज्ञानानुसार सजीवांचे वर्ग, संघ, कुल, सृष्टी, गण अशा पद्धतीने केलेले विशिष्ट गट होय. जीवविज्ञानात वर्गीकरण व्यवस्थेला…
सजीव सृष्टीचे वर्गीकरण आजपर्यंत अनेक पद्धतींनी करण्यात आले आहे. गेल्या शतकाच्या प्रारंभी हे वर्गीकरण एकपेशीय व बहुपेशीय, वनस्पती व प्राणी असे करताना एकपेशीय सजीवामध्ये हरीतलवके व कशाभिका दोन्ही असतील तर…
कासव हा अतिप्राचीन प्राणी आहे. त्यांच्याबरोबरचे डायनॉसर काळाच्या ओघात नष्ट झाले. परंतु, कासवे मात्र आजही अस्तित्वात आहेत. कासव या शब्दास इंग्रजीमध्ये टर्टल (Turtle), टॉर्टॉइज (Tortoise) आणि टेरापिन (Terrapin) असे प्रतिशब्द…
कपेकी, मारिओ राम्बेर्ग : ( ६ ऑक्टोबर, १९३७ - ) मारिओ कपेकी यांचा जन्म इटलीतील वेरोना येथे झाला. त्यांची आई लुसी राम्बेर्ग या एक कवयित्री होत्या आणि वडील लुसीआनो कपेकी…
ओ’कीफ, जॉन : (१८ नोव्हेंबर, १९३९ - ) आयरिश असलेल्या जॉन ओ'कीफ यांचा जन्म न्यूयॉर्क येथे झाला. आपले शालेय शिक्षण मॅनहॅटन येथील रिजिस हायस्कूल येथे पूर्ण करून सिटी कॉलेज ऑफ…
मेरीफील्ड, रॉबर्ट ब्रूस : ( १५ जुलै १९२१ – १४ मे २००६ ) रॉबर्ट ब्रूस मेरिफील्ड यांचा जन्म अमेरिकेतील टेक्सास येथील फोर्टवर्थ शहरात झाला. मॉण्टेबेल्लो हायस्कूल येथून त्यांनी आपले शालेय शिक्षण…
जस्ट, अर्नेस्ट एवेरेट : ( १४ ऑगस्ट, १८८३ – २७ ऑक्टोबर, १९४१ ) अर्नेस्ट एवेरेट जस्ट यांचा जन्म चार्ल्सटन, साऊथ येथे झाला. डार्टमाऊथ कॉलेजला प्रवेश घेण्यापूर्वी किंबल हॉल अकॅडेमी, न्यू…
हूबर, रॉबर्ट : ( २० फेब्रुवारी, १९३७ ) रॉबर्टं हूबर यांचा जन्म म्यूनिक येथे झाला. म्यूनिकमधील भाषेचे ज्ञान देणार्या शाळेत (Humanistische Karls-Gymnasium ) त्यांनी प्रवेश घेतला. तिथे त्यांना लॅटिन व ग्रीक…
हॅल्डन केफ्फर हार्टलिन : ( २२ डिसेंबर १९०३ – १७ मार्च १९८३ ) हॅल्डन केफ्फर हार्टलिन यांचा जन्म ब्लूम्सबर्ग, पेन्सिलव्हानिया येथे झाला. त्यांचे माता-पिता व्यवसायाने शिक्षक होते. लहान असल्यापासूनच हॅल्डनवर …
गदगकर, विक्रम (Gadgkar, Vikram) : विक्रम गदगकर यांचा जन्म भारतातील कर्नाटक राज्यात झाला. २००२ साली भौतिकशास्त्र, रसायनशास्त्र व गणित या विषयांसह त्यांनी बंगळुरू विद्यापीठातून दोन सुवर्णपदकांसह पदवी पूर्ण केली. त्यानंतर…
डेल, हेन्री हॅलेट : ( ९ जून १८७५ – २३ जुलै १९६८ ) हेन्री हॅलेट डेल यांचा जन्म लंडन येथे झाला. त्यांचे वडील चार्ल्स जेम्स डेल हे मातीच्या भांड्यांचा व्यवसाय करायचे.…
अयाला, फ्रान्सिस्को जे. : ( १२ मार्च १९३४ ) फ्रान्सिस्को होजे अयाला पेरेडा यांचा जन्म स्पेनमधील माद्रिद येथे झाला. ते अगोदर डॉमनिक धर्मोपदेशक होते आणि त्याच वर्षी त्यांनी आपले धर्मगुरुपद…
कॅपेची, मारिओ रॅमबर्ग : (६ ऑक्टोबर, १९३७). इटालियन शास्त्रज्ञ. लक्ष्यवेधी जनुक परिवर्तन (Targeted gene modification) या संशोधनासाठी मारिओ कॅपेची, मार्टिन एव्हान्स आणि ऑलिव्हर स्मिथीज यांना २००७ सालचे वैद्यकशास्त्र आणि शरीरविज्ञान विषयातील…
शार्प, फिलिप ॲलेन : (६ जून, १९४४). अमेरिकन आनुवंशिकीतज्ञ आणि रेणवीय जीववैज्ञानिक. विभाजित जनुके (Split Genes) या शोधाबद्दल १९९३ मध्ये फिलिप शार्प यांना रिचर्ड जे. रॉबर्ट्स यांच्याबरोबर शरीरविज्ञान व वैद्यकशास्त्र…