बुद्धी गुणांक (Intelligence Quotient)

सजीवांना अपायकारक ठरेल इतके पर्यावरणाचे तापमान वाढणे म्हणजे औष्णिक प्रदूषण होय. अपशिष्ट (टाकाऊ वा निरुपयोगी) उष्ण जल सामान्य तापमान असलेल्या पाण्यात मिसळल्याने त्या पाण्यात राहणाऱ्या सजीवांना हानिकारक पर्यावरणस्थिती बनते. कारखान्यातील…

पर्यावरणीय बदलाच्या प्रक्रियेतील एक महत्त्वपूर्ण सागरी प्रवाह. स्पॅनिश भाषेत एल् निनो याचा अर्थ मूल. ख्रिसमसच्या सुमारास दक्षिण अमेरिकेतील पेरू आणि एक्वादोर किनार्‍यालगत पॅसिफिक महासागरी उष्ण प्रवाह वाहत असल्याने स्थानिक मत्स्य…

पर्यावरण व्यवस्थापनाचे एक साधन. एखाद्या नियोजित प्रकल्पामुळे पर्यावरणावर जे परिणाम संभाव्य आहेत त्यांच्या मूल्यांकनाला पर्यावरण प्रभाव मूल्यांकन म्हणतात. पर्यावरणातील विविध घटकांचा परस्परांवर परिणाम होत असतो. कोणत्याही विकास प्रकल्पात पर्यावरणीय बदल…

पर्यावरणात कोणकोणते बदल होतात यांचे मापन ज्या घटकांवरून किंवा घटनांवरून केले जाते, त्यांना पर्यावरणीय दर्शके म्हणतात. पर्यावरण हे अतिशय गुंतागुंतीचे असल्याने पर्यावरणाच्या स्थितीचा मागोवा घेताना पर्यावरणातील प्रत्येक चलासंबंधी बारीकसारीक माहिती…

मानवी कृती आणि नैसर्गिक प्रक्रियांमुळे पर्यावरण गुणवत्तेचा होणारा ऱ्हास. मानवामुळे अथवा नैसर्गिक प्रक्रियांमुळे निसर्गातील परिसंस्थांमध्ये बिघाड होऊन तसेच हवा, जल, मृदा अशा संसाधनांचा अवक्षय होऊन पर्यावरणाची गुणवत्ता घटते. संयुक्त राष्ट्रसंघानुसार…

नैसर्गिक पर्यावरणाची गुणवत्ता कायम राखण्यासाठी विज्ञान, तंत्रज्ञान आणि अभियांत्रिकी शाखेतील तत्त्वांचे शास्त्रशुद्ध उपयोजन म्हणजे पर्यावरण अभियांत्रिकी होय. मनुष्य आणि इतर सजीवांच्या उपयोगासाठी स्वच्छ हवा, भूमी व इतर नैसर्गिक संसाधने उपलब्ध…

पृथ्वीवरील अथवा पृथ्वीच्या कोणत्याही प्रदेशातील मानव तसेच इतर सजीव ज्या परिसरात राहतात, त्या परिसरातील सर्व घटकसमूह मिळून तयार झालेली परिस्थिती म्हणजे पर्यावरण होय. पर्यावरणात तापमान, सूर्यप्रकाश, जल, वातावरण इत्यादी अजैविक…