लायनस कार्ल पॉलिंग (Linus Carl Pauling)

पॉलिंग, लायनस कार्ल : (२८ फेब्रुवारी १९०१ - १९ ऑगस्ट १९९४) लायनस पॉलिंग यांचा जन्म अमेरिकेतील पोर्टलँड, या ओरेगन राज्याच्या राजधानीत झाला. पोर्टलँडबाहेर ओस्वेगोच्या आसपासच्या शाळांत लायनस यांचे शालेय शिक्षण झाले. लायनसचा…

यूजीन व्हिक्टरॉव्हिच कुनीन (Eugene Viktorovich Koonin)

कुनीन, यूजीन व्हिक्टरॉव्हिच (Koonin,Eugene Viktorovich) : (२६ ऑक्टोबर, १९५६) यूजीन कुनीन यांचा जन्म रशियामध्ये मॉस्को येथे झाला. तेथेच त्यांचे बालपण गेले. यूजीन प्राथमिक शाळेत असतानाच त्यांना डीएनएच्या द्विसर्पिल रेणूबद्दल आणि जनुकीय…

परागकणांचे आकारशास्त्र (Pollen Morphology)

सपुष्प वनस्पतींच्या फुलांमध्ये आणि अपुष्प वनस्पतींपैकी अनावृत्त वनस्पतींच्या प्रकटबीजी (Gymnosperm) शंकूमध्ये (नर कोन) परागकण आढळून येतात. फुलांमधील पुं-केसरातील परागकोशांमध्ये त्यांची निर्मिती होते. पराग हा मूळचा संस्कृत शब्द धूळ या अर्थाने…

ग्रीक शिल्पकला : ग्रीकांश काळ (Greek Sculpture : Hellenistic Period)

सम्राट अलेक्झांडर द ग्रेट नंतरच्या इ.स.पू. ३२३ ते इ.स.पू. ३० या काळाला ग्रीकांश काळ (Hellenistic Period) म्हणून ओळखतात. या काळातील इतर ग्रीक कलांबरोबरीलच शिल्पकलाही वैशिष्ट्यपूर्ण आहे. ग्रीक कलेने अभिजात काळाच्या…

जॉर्ज सायमन ओहम (Georg Simon Ohm)

ओहम, जॉर्ज सायमन : ( १६ मार्च १७८९ - ६ जुलै १८५४) जॉर्ज सायमन ओहम यांचा जन्म जर्मनीच्या बव्हेरियामधील एरलांगेन येथे झाला. त्यांच्या वडलांनी त्यांना गणित, भौतिकशास्त्र, रसायनशास्त्र व तत्त्वज्ञान या…

सीमांत संगणन (Edge Computing)

वितरित संगणनाचा एक प्रकार. यामध्ये डेटा-स्रोताजवळच संगणन आणि डेटा साठवण या प्रक्रिया केल्या जातात. यामुळे प्रतिसाद वेळ सुधारून पट्टरुंदी (बँडविड्थ- संप्रेषण चॅनलची विड्थ किंवा क्षमतेचे मापन) कमी होणे अपेक्षित असते.…

रोद्दम नरसिम्हा (Roddam Narasimha) 

नरसिम्हा, रोद्दम : (२० जुलै, १९३३- १४ डिसेंबर, २०२०) वांतरीक्ष (aerospace) आणि द्रव गतिकी या शास्त्रांचे थोर वैज्ञानिक, पद्मविभूषण रोद्दम नरसिम्हा यांनी कम्प्यूटेशनल द्रायु गतिशीलता, नागरी विमानांची रचना, वांतरीक्ष इलेक्ट्रॉनिकी अशा…

विलिस युजिन लॅम (Jr. Willis Eugene Lamb)

लॅम, विलिस युजिन : (१२ जुलै १९१३ - १५ मे २००८) विलिस यांचा जन्म अमेरिकेच्या कॅलिफोर्निया राज्यातील लॉस एंजलिस येथे झाला. विलिस यांचे शालेय शिक्षण ओकलॅंड आणि लॉस एंजलिस पब्लिक हायस्कूल…

ख्रिस्तियन गॉटफ्रीड एहरेनबर्ग (Christian Gottfried Ehrenberg)

एहरेनबर्ग, ख्रिस्तियन गॉटफ्रीड : (१९ एप्रिल १७९५ - २७ जून १८७६) ख्रिस्तियन गॉटफ्रीड एहरेनबर्ग यांचा जन्म डेलीझ्च येथे झाला. एहरेनबर्ग ह्यांचे वडील न्यायाधीश होते. लीपझिग युनिव्हर्सिटीत एहरेनबर्ग यांनी प्रथम धर्मशास्त्राचे…

मिलीस्लाव डेमेरेक (Milislav Demerec)

डेमेरेक, मिलीस्लाव : (११ जानेवारी १८९५ - १२ एप्रिल १९६६) मिलीस्लाव डेमेरेक यांचा जन्म युगोस्लावियामधील कोस्तानिका या ठिकाणी झाला. युगोस्लावियातील क्रिझेवी येथील शेतकी महाविद्यालयातून त्यांनी आपले पदवीपर्यंतचे शिक्षण पूर्ण केले. क्रिझेवी…

हराल्ड क्रेमर (Harald Cramér)

क्रेमर, हराल्ड : (२५ सप्टेंबर, १८९३ - ५ ऑक्टोबर, १९८५) हराल्ड क्रेमर स्वीडनमधील स्टॉकहोम येथे जन्मले. स्टॉकहोम विद्यापीठ महाविद्यालयात त्यांनी प्रवेश घेऊन रसायनशास्त्र आणि गणितात पदवी मिळवली. तिथेच जीवरसायनशास्त्र विभागात…

जिवंत जीवाश्म (Living Fossils)

अनादी काळापासून पृथ्वीवर सजीवांचा जन्म, वाढ (शरीरात्मक आणि संख्यात्मक) आणि मृत्यू होत आहे. या जीवनचक्रामध्ये काळाप्रमाणे बदल होत गेले आणि आजची जीवसृष्टी पूर्वीच्या जीवसृष्टीपेक्षा निराळी अशी अस्तित्वात आली. जसजसे पृथ्वीच्या…

हर्बर्ट बॉयर (Hebert Boyer)

बॉयर, हर्बर्ट : (१० जुलै १९३६) हर्बर्ट बॉयर यांना लहानपणी अभ्यासात मुळीच रस नव्हता. त्यांचे सारे लक्ष फूटबॉल, बास्केटबॉल आणि बेसबॉलकडे लागलेले असे. त्यांचा फूटबॉल आणि बेसबॉलचा शिक्षक शाळेत त्यांना…

फ्रान्सिस हॅमिल्टन अर्नाल्ड (Frances Hamilton Arnold)

अर्नाल्ड, फ्रान्सिस हॅमिल्टन : (२५ जुलै १९५६) फ्रान्सिस हॅमिल्टन अर्नाल्ड यांचा जन्म पेन्सिल्व्हानिया स्टेटच्या एजवुड या पिटसबर्ग उपनगरात झाला. स्क्विरल हिल येथील टायलर अलेडेरडिस हायस्कूलमधून त्यांचे शालेय शिक्षण पूर्ण झाले. हायस्कूल…

अर्ल डब्ल्यू सदरलँड-ज्युनियर (E.W. Sutherland Jr.)

सदरलँड-ज्युनियर, अर्ल डब्ल्यू : (१९ नोव्हेंबर १९१५ - ९ मार्च १९७४) सदरलँड यांचा जन्म बर्लिंगेम, कॅन्सस येथे झाला. सदरलँड यांनी कॅन्ससच्या टोपेका येथे असलेल्या वॉशबर्न महाविद्यालयात पदवीपर्यंतचे शिक्षण घेतले. पदवी घेत…