अलेक्सिस कॅरेल (Alexis Carrel)

कॅरेल, अलेक्सिस : (२८ जून १८७३ - ५ नोव्हेंबर १९४४) अ‍ॅलेक्सिस कॅरेल या फ्रेंच शल्यतज्ञ आणि जीव वैज्ञानिकाचा जन्म फ्रान्समध्ये झाला. त्यांच्या आईने त्यांचे शालेय शिक्षण घरीच पूर्ण केले. युनिव्हर्सिटी ऑफ लिओनमधून…

जे. सी. ग्यरदाँ (Jean-Claude Gardin)

ग्यरदाँ, जाँ-क्लुड : (३ एप्रिल १९२५ – ८ एप्रिल २०१३). पुरातत्त्वीय सिद्धांतात योगदान देणारे आणि पुरातत्त्वीय संशोधनात गणित, तर्कशास्त्र आणि संगणकाचा उपयोग करण्याचा आग्रह धरणारे फ्रेंच पुरातत्त्वज्ञ. त्यांचा जन्म पॅरिसमध्ये…

लुईस बिनफर्ड (Lewis Binford)

बिनफर्ड, लुईस : (२१ नोव्हेंबर १९३१–११ एप्रिल २०११). ल्यूईस बिनफोर्ड. अमेरिकन मानवशास्त्रज्ञ व पुरातत्त्वज्ञ. पुरातत्त्वविद्येतील उद्दिष्टे, सैद्धांतिक मांडणी आणि पद्धतींमध्ये बदल घडवून नवपुरातत्त्वाला जन्म देण्यात व पुरातत्त्वविद्येकडे बघण्याच्या विज्ञानाच्या दृष्टिकोनात…

फ्रान्स्वा बोर्डे (François Bordes)

बोर्डे, फ्रान्स्वा : (३० डिसेंबर १९१९ – ३० एप्रिल १९८१). फ्रेंच भूवैज्ञानिक, प्रागैतिहासिक पुरातत्त्वज्ञ आणि फ्रान्सिस कारसॅक या टोपणनावाने विज्ञानकथा लिहिणारे लेखक. पूर्ण नाव हेन्री लुई फ्रान्स्वा बोर्डे. त्यांचा जन्म…

ब्रूक्स अँड्र्यू (Andrew Brooks)

अँड्र्यू ब्रूक्स : (१० फेब्रुवारी १९६९ - २३ जानेवारी २०२१) अँड्र्यू ब्रुक्स यांचा जन्म ब्रॉन्क्सविल न्यूयॉर्क येथे झाला. त्यांचे शालेय शिक्षण ओल्ड ब्रिड्ज टाऊनशिप, न्यू जर्सी येथे झाले. नंतर पशुवैद्य होण्याच्या उद्देशाने…

हॉवर्ड कार्टर (Howard Carter) 

कार्टर, हॉवर्ड : (९ मे १८७४–२ मार्च १९३९).  ईजिप्तचा राजा (फॅरो) तुतानखामेन (तूतांखामेन) याचे थडगे शोधणारे ईजिप्तविद्या अभ्यासक व पुरातत्त्वशास्त्रात उत्खनित वस्तू जतन करण्याच्या पद्धतींमध्ये एक नवीन पायंडा पाडणारे इंग्लिश…

Read more about the article स्टार कार (Star Carr)
स्टार कार येथील उत्खनन.

स्टार कार (Star Carr)

इंग्लंडमधील जगप्रसिद्ध मध्याश्मयुगीन (मेसोलिथिक) पुरास्थळ. ते उत्तर यॉर्कशायर परगण्यात स्कारबोरो या गावाच्या  दक्षिणेस ७ किमी. अंतरावर असून कुजून रूपांतर झालेल्या पीट (च्मंज) प्रकारच्या दगडी कोळशाने (अतिप्राचीन वनस्पतिजन्य पदार्थ) व्याप्त प्रदेशात…

बर्नार्ड बेंजामिन (Bernard Benjamin)

बेंजामिन, बर्नार्ड : (८ मार्च १९१० - १५ मे २००२) बेंजामिन यांचा जन्म लंडनमध्ये झाला, त्यांचे शालेय शिक्षण लंडनच्या लुइशॅममधील कोल्फ्स ग्रामरमध्ये झाले. त्यानंतर त्यांनी सर जॉन कॅस महाविद्यालयामधून भौतिकशास्त्रातील पदवीचे…

भारतीय (ख्रिस्ती) घटस्फोट कायदा, १८६९ (Indian Devorce Act, 1869)

भारतीय घटस्फोट कायदा १८६९ साली व भारतीय ख्रिस्ती विवाह कायदा १८७२ साली लागू करण्यात आले. सदरचे कायदे इंग्रजांनी आपल्या राजवटीत लागू केले होते. ख्रिस्ती लोकांच्या विवाहासाठी इंग्रजी राजवटीत लागू असलेला…

मिकेले मेर्काती (Michele Mercati)

मेर्काती, मिकेले : (८ एप्रिल १५४१–२५ जून १५९३). पुरातत्त्वविद्येच्या उगमकाळात दगडी अवजारांचे महत्त्व ओळखणारे इटालियन पुराजीवशास्त्रज्ञ, वनस्पतिशास्त्रज्ञ, वैद्य व वस्तूसंग्राहक. त्यांचा जन्म इटलीतील सान मिनिआतो (टस्कनी) येथे झाला. त्यांचे कुटुंब…

ई–शिक्षण (E–Learning)

विविध यांत्रिक साधनांचा उपयोग करून वेगवेगळ्या विषयांचे स्वयंअध्ययन अथवा अध्यापन करणे म्हणजे ई-शिक्षण होय. विसाव्या शतकाच्या उत्तरार्धात माहिती तंत्रज्ञानातील प्रगतीमुळे शैक्षणिक तंत्रविज्ञानात मोठ्या प्रमाणात स्थित्यंतरे घडून आली. माणूस हा सर्वांत…

ऑगुस्त मॅरिएट (Auguste Mariette)

मॅरिएट, ऑगुस्त : (११ फेब्रुवारी १८२१–१९ जानेवारी १८८१). विख्यात फ्रेंच पुरातत्त्वज्ञ आणि इजिप्तविद्या अभ्यासक. पूर्ण नाव ऑगुस्त फर्डिनांड फ्रान्स्वा मॅरिएट. त्यांचा जन्म फ्रान्समधील बूलन-सुर-मेर (Boulogne‐sur‐Mer) येथे झाला. त्यांचे वडील नगरपालिकेत…

सीवीरो ओचोआ द आल्बोर्नोज (Severo Ochoa de Albornoz)

आल्बोर्नोज, सीवीरो ओचोआ द : (२४ सप्टेंबर १९०५ - ०१ नोव्हेंबर १९९३) सीवीरो ओचोआ द आल्बोर्नोज यांचा जन्म स्पेनच्या किनारपट्टीवर लुआर्का येथे झाला. सीवीरो यांचे प्राथमिक आणि माध्यमिक शिक्षण माल्गा येथे…

जेकब स्पॉन (Jacob Spon)

स्पॉन, जेकब : (७ जानेवारी १६४७ – २५ डिसेंबर १६८५). जाक स्पॉन. पुरातत्त्वविद्येच्या उगमकाळात सर्वप्रथम भूतकाळाच्या अभ्यासासाठी ‘पुरातत्त्वʼ हा शब्द वापरणारे फ्रेंच प्रवासी, शोधक व वस्तूसंग्राहक. त्यांचा जन्म फ्रान्समधील लिआँ…

श्याम स्वरूप आगरवाल (Shyam Swarup Agarwal)

आगरवाल, श्याम स्वरूप : (५ जुलै १९४१ - २ डिसेंबर २०१३) श्याम स्वरूप आगरवाल यांचा जन्म बरेली या उत्तर प्रदेशातील औद्योगिक शहरात झाला. त्यांचे पदवीपूर्व शिक्षण लखनौ विद्यापीठ कनिंग कॉलेज मध्ये…