जीनोम आधारित पक्ष्यांचे वर्गीकरण (Genomic basis of Bird classification)

जीनोम आधारित पक्ष्यांचे वर्गीकरण

पृथ्वीवर १५० दशलक्ष वर्षांपूर्वी पक्षिवर्ग उदयास आला. पक्षी कोणत्याही सूक्ष्म अधिवासाशी (Niche) जुळवून घेतात. लहान गुंजन (Humming bird) पक्ष्यापासून पाण्यात ...
तीन अधिक्षेत्र वर्गीकरण (Three domain classification)

तीन अधिक्षेत्र वर्गीकरण

रॉबर्ट एच्. व्हिटाकर (Robert Harding Whittaker) यांनी वर्गीकरण विज्ञानाची सुरुवात केलेल्या कॅरॉलस लिनियस (Carolus Linnaeus) यांच्या वर्गीकरणात सुसूत्रता आणण्यासाठी १९६९ ...
पक्षी जीनोम प्रकल्प (B10K Project)

पक्षी जीनोम प्रकल्प

निसर्गात सुमारे १०,३०० विविध प्रजातींचे पक्षी आढळतात. या त्यांच्या विविधतेचे कारण जनुकीय अभ्यासातून शोधण्याचे वैज्ञानिकांनी ठरवले. यातूनच ‘पक्षी दहा हजार ...
पंचसृष्टी वर्गीकरण (Five kingdom classification)

पंचसृष्टी वर्गीकरण

सजीव सृष्टीचे वर्गीकरण आजपर्यंत अनेक पद्धतींनी करण्यात आले आहे. गेल्या शतकाच्या प्रारंभी हे वर्गीकरण एकपेशीय व बहुपेशीय, वनस्पती व प्राणी ...
प्राणी सृष्टी (Kingdom Animalia)

प्राणी सृष्टी

आ.१. प्राणी सृष्टी वर्गीकरण सजीवांच्या वर्गीकरणासाठी रॉबर्ट व्हिटाकर यांनी प्रतिपादित केलेल्या पंचसृष्टींपैकी (मोनेरा, प्रोटिस्टा, फंजाय/कवक, प्राणी आणि वनस्पती) ही एक ...
प्रोटिस्टा सृष्टी (Protista kingdom)

प्रोटिस्टा सृष्टी

पंचसृष्टी वर्गीकरणानुसार प्रोटिस्टा सजीवांना स्वतंत्र सृष्टीचे स्थान दिले आहे. प्रोटिस्टा सृष्टीत समावेश केलेल्या सजीव गटांचा जनुकीयदृष्ट्या परस्पर संबंध नाही, त्यामुळे ...
वनस्पती सृष्टी (Plant kingdom)

वनस्पती सृष्टी

सजीवांच्या वर्गीकरणासाठी रॉबर्ट व्हिटाकर यांनी प्रतिपादित केलेल्या पंचसृष्टींपैकी (मोनेरा, प्रोटिस्टा, फंजाय/कवक, प्राणी आणि वनस्पती) ही एक सृष्टी आहे. वनस्पती सृष्टीतील ...
विषाणू वर्गीकरण (Classification of viruses)

विषाणू वर्गीकरण

संसर्गजन्य रोगांना कारणीभूत होणाऱ्या अतिसूक्ष्म रोगकारकांचा मोठा गट म्हणजे विषाणू होय. मानव, मानवेतर प्राणी आणि वनस्पतींना संसर्ग करणाऱ्या विषाणूजन्य रोगांची ...
सजीव वर्गीकरण (Taxonomy)

सजीव वर्गीकरण

सजीव वर्गीकरणामध्ये समान रचनेच्या सजीवांना एका वर्गात समाविष्ट केले आहे. हे वर्ग म्हणजे वर्गीकरण विज्ञानानुसार सजीवांचे  वर्ग, संघ, कुल, सृष्टी, ...
संप्रेरक वर्गीकरण (Hormones Classification)

संप्रेरक वर्गीकरण

संप्रेरकांचे वर्गीकरण (१) रासायनिक संरचना, (२) विद्राव्यता आणि (३) संप्रेरकांचे कार्यतंत्र यांनुसार केले जाते. (१) रासायनिक संरचना (Chemical Structure) : ...