लेखकः नयना पिकळे

एक ईजिप्शियन देवता. ईजिप्शियन पुराणकथेनुसार या देवतेला मृतांची देवी म्हटले जाते. ही प्राचीन ईजिप्शियन वृश्चिकदेवता असून तिची सरकित, सेलकेत, सेलकित आणि सेलकिस ही नावेदेखील काही ठिकाणी प्रचलित आहेत. ही रक्षणकर्ती…

ईजिप्तमधील सर्वांत प्राचीन देवतांपैकी एक. नाईल नदीचा रक्षकदेवता. त्याचा काळ साधारणतः इ.स.पू. २९२५‒२७७५ असा सांगितला जातो. त्याला नाईल नदीचा स्रोत; तसेच जल, उत्पत्ती, प्रजनन आणि सुपीकता यांच्याशी संबंधित असलेला देव…

ईजिप्शियन चंद्रदेव थोथ हा विज्ञान, कला आणि इतिहास इत्यादींची नोंद ठेवणारा देवांचा लेखनिक होता. त्याने लिहिलेल्या ग्रंथाला थोथचे पुस्तक  म्हणतात. ईजिप्शियन इतिहासकार मॅनेथो (इ.स.पू. ३००) ह्याच्या मते थोथने एकूण ३६,५२५ पुस्तके…

नेफ्थिस ही प्राचीन ईजिप्शियन मृत्यूदेवता असून ती गेब आणि नट देवतांची मुलगी, अभद्र आणि दुष्टतेची देवता मानल्या जाणाऱ्या सेत(थ)ची पत्नी, इसिस देवतेची जुळी बहीण आणि अनुबिस देवाची माता मानली गेली…

बारा मुख्य ग्रीक देवतांच्या वर्तुळापैकी एक प्राचीन मातृदेवता. ती झ्यूस आणि लेटो यांची मुलगी आणि अपोलो देवाची जुळी बहीण होती. तिचा जन्म अपोलोच्या एक दिवस आधी झाला. साहजिकच ती मोठी…

ईजिप्शियन पपायरसांवरील थडग्यांतील सुशोभित हस्तलिखिते. ईजिप्शियन बुक ऑफ द डेड किंवा मृतात्म्याचे पुस्तक म्हणजे काही विशिष्ट मंत्रांचा संग्रह असून तो मृतात्म्याला मृत्यूनंतरच्या आयुष्यात मार्गनिर्देशन करतो, असे मानले जात असे. ह्या…

ॲस्क्लीपिअस/अस्लिपिअस : चिकित्सा, उपचार आणि स्वास्थ्याशी संबंधित असलेला एक प्राचीन ग्रीक देव. हा अपोलो देवतेला कोरोनिस नावाच्या राजकुमारीपासून झालेला पुत्र. वेदना कमी करणारी देवता इपॉन (एपिओन) ही ॲस्क्लेपिअसची पत्नी. त्यांना…

प्राचीन ईजिप्शियन मानवी शरीराचे पाच भाग मानत असत. भौतिक शरीर, नाव, सावली, ‘का’ आणि ‘बा’. ‘बा’ म्हणजे माणसाचा आपल्या भोवतालच्या विश्वावर असलेला प्रभाव, त्याचे स्वतःचे वैशिष्ट्यपूर्ण असे व्यक्तिमत्त्व किंवा त्याची…

एक प्राचीन ईजिप्शियन देव. इ.स.पू. ६०००–३१५० हा त्याचा काळ मानला जातो. सुरुवातीला तो उत्पादकतेशी, धान्यांच्या वाढीशी, काळ्या सुपीक मातीशी संबंधित निर्मितीचा देव म्हणून पूजला जाई. पण कालौघात तो मार्गांचा आणि…

प्राचीन ईजिप्शियन स्त्रीदेवता. ती मस्तकावर दक्षिण ईजिप्तचा लाल मुकुट धारण केलेली, हातात ढाल आणि बाण घेतलेली एक स्त्रीदेवता असून तिला प्राचीन ग्रीक लोक अथेनानामक देवता मानत असत. नीथ ही प्रादेशिक…

एक महत्त्वाचा प्राचीन ईजिप्शियन देव. तो सत्य, सचोटी, प्रामाणिकपणा, बुद्धी आणि लिखाणाचा देव म्हणून ओळखला जातो. थोथ (टोट) आणि माआट या देवतांचा एकमेकांशी कोणताही नातेसंबंध नसला, तरी दोघांचा उल्लेख नेहमीच…

न्याय, सत्य, सुसंगती आणि एकोपा ह्यांच्याशी संबंधित असलेली एक प्रमुख ईजिप्शियन स्त्रीदेवता. माएट, मेईट असेही तिच्या नावाचे उच्चार केले जातात. 'माआट' हे तत्त्वज्ञानाच्या संकल्पनेचे दृश्य रूप असल्याने ती सर्वांत कमी…

हॅपी ही सुपीकता आणि उत्पादकतेशी संबंधित प्राचीन ईजिप्शियन देवता होय. ही देवता नाईल नदीचे मानवी मूर्तरूप किंवा नदीच्या पुरामुळे आलेल्या समृद्धीचे प्रतीक मानली गेली आहे. लांब केस, वृद्ध स्त्रीचे भरदार…

प्राचीन ईजिप्शियन पृथ्वी देवता. ईजिप्शियन देवतांच्या पूर्वजांचा पूर्वज मानला गेलेल्या रा देवतेचा एकटेपणा घालवून त्याला मनोरंजनाचे साधन आणि विश्रामासाठी जागा मिळावी म्हणून शू आणि तेफ्नूट यांच्या संयोगातून गेब (पृथ्वी) आणि…