Author: प्रमोद जोगळेकर

लबक, सर जॉन : (३० एप्रिल १८३४–२८ मे १९१३). प्रसिद्ध इंग्लिश पुरातत्त्वज्ञ, मानवशास्त्रज्ञ, जीवशास्त्रज्ञ, बँकर आणि राजकारणी. त्यांच्या आईचे नाव ...

फ्रान्समधील एक प्रसिद्ध गुहा. प्रागैतिहासिक काळात समुद्राची पातळी आजच्यापेक्षा बरीच खाली असताना मानवाने वसती केली होती, त्याचे अवशेष आता पाण्यात ...

केरळमधील मेरीटाइम पुरातत्त्वीय स्थळ. कोट्टापुरमचा किल्ला केरळमधील त्रिसूर जिल्ह्यात कोडुंगलूर गावाच्या पूर्वेस ५ किमी. अंतरावर पेरियार नदीच्या मुखाजवळ उत्तर तीरावर ...

केरळमधील एक प्राचीन मेरिटाइम पुरातत्त्वीय स्थळ. ग्रीक व रोमन व्यापारी केरळच्या मलबार किनाऱ्याला डमिरीका असे म्हणत असत. इ.स. पहिल्या शतकातील ...

गुजरातमधील सागरी पुरातत्त्वीय स्थळ. हे गुजरातच्या गीर जिल्ह्यात बारा ज्योतिर्लिंगांमधील एक प्रसिद्ध तीर्थक्षेत्र आहे. हे क्षेत्र सोमनाथ पाटण, प्रभासपाटण व ...

मायकोप्लाझ्मा लॅबोरेटोरियम (Mycoplasma laboratorium) हा एक कृत्रिम जीवाणू असून सन २०१० मध्ये हा तयार करण्यात आला. यालाच ‘सिंथिया’ (Synthia) किंवा ...

राष्ट्रीय समुद्र विज्ञान संस्थान (नॅशनल इन्स्टिट्यूट ऑफ ओशनोग्राफी) ही संस्था नवी दिल्लीच्या वैज्ञानिक आणि औद्योगिक संशोधन परिषदेच्या (सीएसआयआर) सदतीस प्रयोगशाळांपैकी ...

अभिमत विद्यापीठाचा दर्जा प्राप्त असलेली भारतातील एक प्रसिद्ध शैक्षणिक संस्था. संस्थेची स्थापना ‘द हिंदू कॉलेजʼ या नावाने मुंबईचे तत्कालीन गव्हर्नर ...

भारतासह आशिया खंडातील प्रागितिहासाचा विशेष अभ्यास करण्यासाठी स्थापन झालेली संस्था. भारतात पुरातत्त्वशास्त्राच्या अभ्यासाला प्रोत्साहन देण्यासाठी भारतीय पुरातत्त्व परिषद ही संस्था ...

भारतात पुरातत्त्वशास्त्राच्या अभ्यासाला प्रोत्साहन देण्यासाठी समर्पित शैक्षणिक व्यासपीठ असलेली संस्था. या परिषदेची स्थापना १९६७ मध्ये बनारस हिंदू विद्यापीठाच्या प्राचीन भारतीय ...

अल्चिन, फ्रँक रेमंड : (९ जुलै १९२३–४ जून २०१०). विख्यात ब्रिटिश पुरातत्त्वज्ञ. त्यांचा जन्म लंडनच्या हॅरो या उपनगरात झाला. रेमंड ...

अल्चिन, ब्रिजिट : (१० फेब्रुवारी १९२७–१७ जून २०१७). विख्यात ब्रिटिश पुरातत्त्वज्ञ. त्यांचा जन्म ऑक्सफर्ड येथे झाला. त्यांच्या वडिलांचे नाव मेजर ...

पोशेल, ग्रेगरी लुई : (२१ जुलै १९४१–८ ऑक्टोबर २०११). विख्यात अमेरिकन पुरातत्त्वज्ञ आणि मानवशास्त्रज्ञ. दक्षिण आशियातील पुरातत्त्वविश्वात ग्रेग पोशेल या ...

ब्रेडवुड, रॉबर्ट जॉन : (२९ जुलै १९०७–१५ जानेवारी २००३). विख्यात अमेरिकन पुरातत्त्वज्ञ व आधुनिक आंतरविद्याशाखीय पुरातत्वीय संशोधनाचे प्रणेते. त्यांचा जन्म ...

फेयरसर्विस, वॉल्टर ॲशलिन : (१७ फेब्रुवारी १९२४–१२ जुलै १९९४). विख्यात अमेरिकन पुरातत्त्वज्ञ. त्यांचा जन्म न्यूयॉर्कमधील ब्रुकलीन येथे झाला. वॉल्टर यांचे ...

तोसी, मॉरिझिओ : (३१ मे १९४४–२४ फेब्रुवारी २०१७). विख्यात इटालियन पुरातत्त्वज्ञ. त्यांचा जन्म इटलीतील झेव्हिओ (व्हेरोना) येथे झाला. त्यांचे कुटुंब ...

प्राचीन मगानमधील नौकेच्या पुनर्बांधणीचा एक अनोखा प्रकल्प. मेसोपोटेमियातील सुमेरियन संस्कृतीत व्यापारी संबंधांच्या संदर्भात कांस्ययुगातील मगान, दिलमुन व मेलुहा या तीन ...

पाण्याखाली असलेल्या पुरातत्त्वीय अवशेषांचे संशोधन. प्रागैतिहासिक पुरातत्त्वात अशी एक सर्वसाधारण समजूत आहे की, एकेकाळी खंडांचे जे भाग उघडे होते त्या ...

पोर्ट रॉयल हे वेस्ट इंडीजमधील जमैका या छोट्या देशातील एक बंदर होते. सध्या हे समुद्रात बुडालेले पुरातत्त्वीय स्थळ जमैकाची राजधानी ...

पाण्यात बुडलेले एक गुलामवाहक जहाज. नाविक (नॉटिकल) पुरातत्त्वाच्या इतिहासात फ्रेडेन्सबोर्ग या गुलामांची वाहतूक करणाऱ्या जहाजाच्या संशोधनाला महत्त्वाचे स्थान आहे. याचे ...