मराठी विश्वकोश

शुक्रवार वाडा (Shukravar Wada)

मराठी राज्याचे शेवटचे पेशवे दुसरे बाजीराव (कार. १७९५–१८१८) यांनी पुण्यात बांधलेला वाडा. पहिले बाजीराव पेशवे (१७००–१७४०) यांनी शनिवार वाडा बांधला होता. पेशव्यांच्या सर्व पिढ्यांनी येथेच वास्तव्य केले व तेथूनच कारभार…

बीरबल महाल, फतेपूर सीक्री (उत्तर प्रदेश).

बीरबल (Birbal)

बीरबल : (१५२८–१५८६). अकबराच्या दरबारातील नवरत्नांपैकी एक व अकबराचा विश्वासू मित्र. त्याचे मूळचे नाव महेशदास. त्याचा जन्म उत्तर प्रदेशातील कानपूरपासून ७८ किमी. अंतरावर असलेल्या काल्पी या गावात एका ब्राह्मण कुटुंबात झाला.…

संगणकीय आदान उपकरणे (Input Devices)

(संगणकीय उपकरणे). संगणकाला आज्ञा देणाऱ्या उपकरणांना आदान उपकरणे (इनपुट ‍डिव्हाइसेस; Input devices) म्हणतात. संगणकाकडून योग्य व अचूक उत्तर मिळण्यासाठी त्याला योग्य माहिती देणे गरजेचे असते. माहिती देणाऱ्या उपकरणांत कळफलक किंवा…

कवयित्री बहिणाबाई चौधरी उत्तर महाराष्ट्र विद्यापीठ (Kavayitri Bahinabai Chaudhari North Maharashtra University)

महाराष्ट्रातील एक विद्यापीठ. विद्यापीठीय शिक्षणाचे विकेंद्रीकरण व्हावे, या उद्देशाने महाराष्ट्र शासनाने महाराष्ट्र विद्यापीठ कायदा १९८९ नुसार १५ ऑगस्ट १९९० रोजी कवयित्री बहिणाबाई चौधरी उत्तर महाराष्ट्र विद्यापीठाची स्थापना केली. पूर्वी हे…

संत थॉमस (St. Thomas)

थॉमस, संत : (?— इ. स. सु. ५३). येशू ख्रिस्ताच्या १२ अनुयायांपैकी एक. थॉमस यांच्या पूर्वायुष्याविषयी फारशी माहिती उपलब्ध नाही. येशूने आपल्या सुमारे ७० अनुयायांमधून १२ शिष्यांची काळजीपूर्वक निवड केली.…

ई-मेल (e-Mail)

इलेक्ट्रॉनिकी टपाल (e-mail). इलेक्ट्रॉनिक मेल याचे संक्षिप्त रूप ई-मेल. पत्र पाठविण्याचे ई-मेल आधुनिक माध्यम आहे. ई-मेल एका प्रकारची अंकीय (Digital) संदेशांची देवाण-घेवाण आहे. ई-मेल प्रणाली संगणक वापरकर्त्यास साधा मजकूर, ग्राफिक्स…

Read more about the article लघु विद्युत मंडल खंडक (Molded Circuit Breaker, MCB) आणि साचेबद्ध आवरणयुक्त विद्युत मंडल खंडक (Molded Case Circuit Breaker, MCCB)

लघु विद्युत मंडल खंडक (Molded Circuit Breaker, MCB) आणि साचेबद्ध आवरणयुक्त विद्युत मंडल खंडक (Molded Case Circuit Breaker, MCCB)

कमी विद्युत दाबाच्या विद्युत मंडलात ठराविक मूल्यापेक्षा जास्त विद्युत प्रवाह गेल्यास स्वयंचलित प्रणालीने विद्युत प्रवाह खंडित करण्यासाठी वापरले जाणारे स्विचसारखे साधन म्हणजे लघु विद्युत मंडल खंडक होय. पूर्वी मंडल सुरक्षेसाठी…

येशूचे कुट्टिमचित्रण, हाजिया सोफिया, इस्तंबूल, बारावे शतक.

येशू ख्रिस्त (Jesus Christ)

येशू ख्रिस्त : (इ. स. पू. सु. ६ - इ. स. सु. ३०). ख्रिस्ती धर्मसंस्थापक. सहाव्या शतकात डायोनिशिअस एक्झीगस (इ. स. सु. ५०० − ५४५) नावाच्या मठवासियाने रोमन दिनदर्शिकेचा (Calendar)…

सतीश काळसेकर (Satish Kalshekar)

काळसेकर, सतीश : (१२ फेब्रुवारी १९४३). मराठी साहित्यातील कवी, संपादक, अनुवादक, लघुनियतकालिकांच्या चळवळीतील अग्रणी कार्यकर्ते, मार्क्सवादी चळवळीतील सक्रिय कार्यकर्ते. काळसेकर यांचा जन्म वेंगुर्ले, जि. सिंधुदुर्ग येथे झाला. त्यांचे मूळगाव काळसे…

जराचिकित्सा आणि जरावैद्यक (Geriatrics & Gerontology)

वयोवृद्धपणामुळे व्यक्तींमध्ये उद्भवणाऱ्या विविध शारीरिक आणि मानसिक परिणामांचा अभ्यास वैद्यकशास्त्रामध्ये केला जातो. जराचिकित्सा : (Geriatrics). वयोवृद्ध व्यक्तींची देखभाल करण्याचे शास्त्र म्हणजे जराचिकित्सा होय. Geriatrics या शब्दाची उत्पत्ती geron म्हणजे वृद्ध…

Read more about the article भ्रष्टाचार (Corruption)

Two businessman exchange money and envelop document behind thier back in concept of corruption. Outline, linear, thin art line, doodle, cartoon, hand drawn sketch.