मराठी विश्वकोश

नोएल रोज (Noel Rose)

रोज, नोएल : (३ डिसेंबर १९२७ - ३० जुलै २०२०) नोएल रिचर्ड रोज यांचा जन्म अमेरिकेतील कनेक्टिकट राज्यात स्टॅम्फर्ड या गावात झाला नोएल रोज यांची एकूणच शैक्षणिक कारकिर्द रोमहर्षक होती. त्यांना…

Read more about the article हॉवर्ड रेईफा (Howard Raiffa)

रेईफा, हॉवर्ड : (२४ जानेवारी १९२४ - ८ जुलै २०१६) दुसऱ्या महायुद्धात वायुदलात नोकरी केल्यानंतर रेईफा यांनी गणितामध्ये पदवी प्राप्त केली. संख्याशास्त्रात द्वीपदवी घेतल्यावर मिशिगन विद्यापीठातून त्यांनी ए. एच. कोपलँड…

डॅनिस पॅपीन (Denis Papin)

पॅपीन, डॅनिस : (२२ ऑगस्ट १६४७ – २६ ऑगस्ट १७१३) डॅनिस पॅपीन याचा जन्म फ्रांसमध्ये चीतेने येथे झाला. सोसायटी ऑफ जीझसच्या जेसुईट शाळेत त्याचे शालेय शिक्षण झाले. ते अँगर विद्यापीठात वैद्यकशास्त्राचे शिक्षण…

साल्वाडोर एडवर्ड लूरिया (Salvador Edward Luria)

लूरिया, साल्वाडोर एडवर्ड : (१३ ऑगस्ट १९१२ – ६ फेब्रुवारी १९९१) साल्वाडोर एडवर्ड लूरिया यांचा जन्म इटलीतील टुरिन या गावी एका ज्यू कुटुंबात झाला. त्यांनी टुरिन विद्यापीठातून वैद्यकीय पदवी संपादन…

मॅक्स व्हॉन ग्रूबर (Max Von Gruber)

ग्रूबर, मॅक्स व्हॉन : (६ जुलै १८५३ - १६ सप्टेंबर १९२७) मॅक्स व्हॉन ग्रूबर यांचा जन्म व्हिएन्ना येथे झाला. ग्रूबर यांनी औषधशास्त्रात व्हिएन्ना विद्यापीठाची डॉक्टरेट ही पदवी संपादन केली. नंतर त्यांनी मॅक्स…

कृषिविज्ञानातील सूक्ष्मजंतुंचे महत्त्व (Importance of Bacteria in Agriculture)

कार्बन, नायट्रोजन, फॉस्फरस आणि अन्य प्रक्रियांमध्ये जमिनीतील हजारो सूक्ष्मजंतू भाग घेत असतात आणि त्यामुळे जमिनीवरील जैववैविध्य वाढत असते. जमिनीमध्ये वरवरच्या मातीमध्ये हेक्टरी १० टन सूक्ष्मजंतू असतात, तर झाडांच्या मुळांच्या आजूबाजूला,…

चर्च आणि लोकशाही (Church and The Democracy)

राजकीय सत्ता ही लोकांची असते. म्हणूनच राजकारणात लोकशाही सर्वमान्य होऊ लागली आहे. हुकूमशाही, घराणेशाही आणि एकाधिकारशाही अन्यायकारक आणि शोषक असते. स्वातंत्र्य, प्रतिष्ठा, हक्करक्षण तसेच विकास यांसाठी नागरी जीवनात लोकशाही आवश्यक…

अविनाश डोळस (Avinash Dolas)

डोळस, अविनाश : ( ११ डिसेंबर १९५० - ११ नोव्हेंबर २०१८). अविनाश शंकर डोळस. सुप्रसिद्ध मराठी साहित्यिक. फुले - शाहू - आंबेडकर या विचारप्रणालीत त्यांनी लेखन केले असून, राजकीय कार्यकर्ता…

चर्च आणि स्त्रीमुक्ती लढा (Church and Women Liberation Movement)

इसवी सन १९६० च्या दरम्यान यूरोपमध्ये झालेल्या सांस्कृतिक क्रांतीनंतर स्त्रियांना आपल्या हक्कांची प्रकर्षाने जाणीव झाली. पुरुषप्रधान समाजव्यवस्थेने केलेल्या अन्यायापासून मुक्त होण्याचे प्रयत्न पाश्चात्त्य स्त्री करू लागली. त्याचे प्रतिबिंब स्त्रीवादी साहित्यात…