उत्परिवर्तके : रासायनिक (Chemical mutagens)

उत्परिवर्तके : रासायनिक

ज्या नैसर्गिक किंवा कृत्रिम घटकामुळे जनुकाच्या संरचनेत किंवा त्याच्या क्रमात किंवा डीएनएमध्ये बदल किंवा उत्परिवर्तन घडून येते अशा घटकांना उत्परिवर्तके ...
साल वृक्ष (Sal tree)

साल वृक्ष

साल वृक्ष (शोरिया रोबस्टा) : (१) वृक्ष, (२) फुले, (३) फळे. (साल ट्री). एक पाणझडी वृक्ष. हा वृक्ष डिप्टेरोकार्पेसी कुलातील ...
ग्रंथी (Glands)

ग्रंथी

वनस्पतींच्या आणि प्राण्यांच्या शरीरात विविध प्रकारचे स्राव स्रवणार्‍या पेशीसमूहाच्या संरचनांना ग्रंथी म्हणतात. मात्र काही ग्रंथी एकपेशीयदेखील असतात. ग्रंथींपासून शरीराला आवश्यक ...
नागवेली (Betal leaf)

नागवेली

नागवेली ही वनस्पती पायपरेसी कुलातील असून तिचे शास्त्रीय नाव पायपर बिटल आहे. तिला पानवेल, विड्याची पाने किंवा खाण्याची पाने असेही ...
नवलकोल (Kohlrabai)

नवलकोल

नवलकोल (ब्रॅसिका ओलेरॅसिया): पानांसहित गड्डा (खोड) दैनंदिन आहारातील एक भाजी. नवलकोल ही वनस्पती ब्रॅसिकेसी कुलातील असून तिचे शास्त्रीय नाव ब्रॅसिका ...
नरक्या (Ghanera)

नरक्या

नरक्या (नोथॅपोडाईट्स निम्मोनियाना): पाने व फुले नरक्या हा मध्यम आकाराचा वृक्ष आयकॅसिनेसी कुलातील असून त्याचे शास्त्रीय नाव नोथॅपोडाईट्स निम्मोनियाना आहे ...
धोतरा (Thorn apple)

धोतरा

फूलासहित धोतरा वनस्पती सोलॅनसी कुलातील दतुरा प्रजातीतील नऊ वनस्पतींना सामान्यपणे धोतरा म्हटले जाते. या सर्व वनस्पती विषारी आहेत. या वनस्पतींचा ...
झेंडू (Marigold)

झेंडू

झेंडूचे लहान झुडूप हे शोभेचे झुडूप कंपॉझिटी कुलातील टॅजेटस प्रजातीमधील आहे. सूर्यफूल, डेलिया वनस्पती याच कुलात समाविष्ट आहेत. टॅजेटस प्रजातीच्या ...
डेव्हिड जे. ज्युलियस (David J. Julius)

डेव्हिड जे. ज्युलियस

ज्युलियस, डेव्हिड जे : (४ नोव्हेंबर, १९५५ – ) डेव्हिड जे ज्युलियस यांचा जन्म  न्यूयॉर्क राज्यातील ब्रायटन बीच ब्रुकलिन येथे झाला. त्यांचे ...
मधुसूदन कानुंगो (Madhusudan Kanungo)

मधुसूदन कानुंगो

कानुंगो, मधुसूदन : (१ एप्रिल १९२७ – २६ जुलै २०११) मधुसूदन कानुंगो यांचा जन्म ओडिशातील बेहरामपुर येथे झाला. उत्कल विद्यापीठातून त्यांनी ...
जॉर्जिना मेस (Georgina Mace)

जॉर्जिना मेस

मेस, जॉर्जिना (१२ जुलै १९५३ – १९ सप्टेंबर २०२०) जॉर्जिना मेस यांचा जन्म लंडन येथे झाला. त्यांचे प्राथमिक शिक्षण सिटी ...
राष्ट्रीय भात संशोधन संस्था, कटक (National Rice research Institute)

राष्ट्रीय भात संशोधन संस्था, कटक

राष्ट्रीय भात संशोधन संस्था, कटक (स्थापना : २३ एप्रिल १९४६) १९४२ साली त्यावेळच्या बंगाल प्रांतात भाताच्या पानावर कॉक्लिओबोलस मियाबिनस कवकामुळे ...
वनस्पतिसृष्टी (Plant kingdom)

वनस्पतिसृष्टी

(प्लांट किंग्डम). सजीवांच्या पंचसृष्टीपैकी एक सृष्टी. सजीवांचे वर्गीकरण मोनेरा, प्रोटिस्टा, फंजाय, वनस्पती आणि प्राणी या पंचसृष्टीत केले जाते. वनस्पतिसृष्टीत सर्व ...
वनस्पती उद्यान (Botanical garden)

वनस्पती उद्यान

(बोटॅनिकल गार्डन). वैज्ञानिक संशोधन आणि सर्वसामान्यांसाठी बहुविध वनस्पतींची लागवड, त्यांचा संग्रह तसेच नाव वर्णनासहित प्रदर्शन ज्या उद्यानांमध्ये केलेले असते, त्याला ...
वनस्पतीमधील संदेशन (Plant communication)

वनस्पतीमधील संदेशन

(प्लांट कम्युनिकेशन). सामान्यपणे वनस्पतींना प्राण्यांप्रमाणे बुद्ध‍िमान समजले जात नाही. कारण वनस्पतींमध्ये प्राण्यांप्रमाणे स्पर्श, दृष्टी, श्रवण इ. क्षमतांसाठी कोणतेही इंद्रिय नसते, ...
वनस्पतिविज्ञान (Botany)

वनस्पतिविज्ञान

(बॉटनी). जीवविज्ञानाची एक शाखा. या शाखेत वनस्पतींचा अभ्यास केला जातो. या अभ्यासात वनस्पतींची रचना, त्यांचे गुणधर्म व वर्गीकरण, त्यांच्या जैवरासायनिक ...
शेपू (Dill)

शेपू

शेपू (ॲनेथम ग्रॅविओलेन्स): (१) झुडूप, (२) पाने, (३) फुलोरा, (४) फळे. (डिल). एक पालेभाजी. शेपू ही वनस्पती एपिएसी कुलातील असून ...
शिवण (Kashmir tree / White teak)

शिवण

शिवण (मेलिना आर्बोरिया) : (१) वृक्ष, (२) पाने, (३) फुले, (४) फळे. (काश्मीर ट्री/व्हाइट टिक). एक पानझडी वृक्ष. शिवण हा ...
शिरीष (Woman’s tongue tree / Flea tree)

शिरीष

शिरीष (अल्बिझिया लेब्बेक) : (१) वृक्ष, (२) फुले, (३) शेंगा, (४) बिया. (वुमन्स टंग ट्री / फ्लिया ट्री). एक पानझडी, ...
स्ट्रॉबेरी (Strawberry)

स्ट्रॉबेरी

स्ट्रॉबेरी (फ्रॅगॅरिया ॲनॅनासा) : (१) झुडूप, (२) फुले, (३) फळे. रसाळ फळांसाठी जगभर प्रसिद्ध असलेली एक वनस्पती. स्ट्रॉबेरी ही वनस्पती ...