तगर (Crape jasmine)

भारतात सर्वत्र आढळणारे सपुष्प झुडूप. तगर ही वनस्पती अ‍ॅपोसायनेसी कुलातील असून तिचे शास्त्रीय नाव टॅबर्निमोंटॅना डायव्हरीकॅटा आहे. पूर्वी ती टॅबर्निमोंटॅना कॉरोनॅरिया या शास्त्रीय नावाने ओळखली जात असे. या वनस्पतीचे मूलस्थान…

सोलॅनेसी कुलातील निकोटियाना प्रजातीच्या वनस्पतींना सामान्यपणे तंबाखू म्हणतात. धोतरा ही वनस्पतीही सोलॅनेसी कुलातील आहे. प्राचीन काळापासून मनुष्याने तंबाखूच्या पानांचा वापर चघळण्यासाठी, तपकिरीसाठी व धूम्रपानासाठी केलेला आहे. या पानांनादेखील ‘तंबाखू’ म्हणतात.…

शोभिवंत फुलझाडांची एक प्रजाती. डेल्फिनियम प्रजातीत सु. ३०० बहुवर्षायू फुलझाडांचा समावेश केला जातो. या वनस्पती रॅनन्क्युलेसी कुलातील असून बचनाग व काळे तीळ या वनस्पतीही याच कुलातील आहेत. या प्रजातीतील बहुतेक…

डिकेमाली हा लहान पानझडी वृक्ष रुबिएसी कुलातील असून त्याचे शास्त्रीय नाव गार्डेनिया गमिफेरा आहे. गार्डेनिया प्रजातीत सु. २५० सपुष्प वनस्पतींचा समावेश होतो. गार्डेनिया गमिफेरा ही मूळची भारतातील असून श्रीलंकेतही आढळते.…

एक मोठे पानझडी झुडूप. डाळिंब ही वनस्पती प्युनिकेसी कुलातील असून तिचे शास्त्रीय नाव प्युनिका ग्रॅनॅटम आहे. या वनस्पतीचे मूलस्थान पश्चिम आशियातील इराण व इराक असून तेथून तिचा प्रसार वायव्य भारतात…

डॅफोडिल हे बहुवर्षायू फुलझाड अ‍ॅमारिलिडेसी (मुसली) कुलातील असून ती एकदलिकित वनस्पती आहे. या कुलातील नार्सिसस प्रजातीच्या वनस्पतींना सर्वसाधारणपणे डॅफोडिल म्हणतात. या प्रजातीत सु. ५० जाती व अनेक उपजाती असून अंदाजे…

टोमॅटो ही वनस्पती सोलॅनेसी कुलातील असून तिचे शास्त्रीय नाव सोलॅनम लायकोपर्सिकम आहे. धोतरा, बटाटा, तंबाखू या वनस्पतीही सोलॅनेसी कुलातील आहेत. टोमॅटो वनस्पती मूळची दक्षिण अमेरिकेतील आहे. स्पॅनिश वसाहतवाद्यांनी सोळाव्या शतकाच्या…

टोकफळ हा महावृक्ष फॅबेसी कुलातील असून याचे शास्त्रीय नाव अ‍ॅक्रोकार्पस फ्रॉक्झिनीफोलियस आहे. चिंच, गुलमोहर इत्यादी वनस्पतीदेखील या कुलामध्ये मोडतात. शेंगा फांद्यांच्या टोकाकडे येतात आणि त्या टोकदार असतात म्हणून कदाचित टोकफळ…