Read more about the article उर्जित पटेल समिती (Urjit Patel Committee)
PTI2_3_2015_000010B

उर्जित पटेल समिती (Urjit Patel Committee)

चलनविषयक धोरणाची रचनात्मक सुधारणा आणि बळकटी यांसाठी मार्गदर्शक तत्त्वे ठरविणारी एक संशोधन समिती. या समितीची स्थापना १२ सप्टेंबर २०१३ रोजी रिझर्व्ह बँकचे तत्कालीन उप गव्हर्नर उर्जित पटेल यांच्या अध्यक्षतेखाली करण्यात…

बाउमोल इफेक्ट – परिणाम (Baumol Effect)

कामगारांच्या उत्पादकता वाढीचा अनुभव असलेल्या इतर रोजगारांमध्ये वाढीव पगाराच्या प्रतिसादात कामगारांच्या उत्पादनात कमी किंवा जास्त वाढ झालेल्या रोजगारामध्ये वेतनाची वाढ यावर बाउमोल इफेक्ट आधारलेला आहे. वास्तविक वेतनवाढ हे श्रम उत्पादकता…

सुतार पक्षी (Woodpecker)

(वुडपिकर). एक आकर्षक पक्षी. सुतार पक्ष्यांचा समावेश पिसिफॉर्मिस गणाच्या पिसिडी कुलात केला जातो. या कुलात सु. ३० प्रजाती आणि सु. २०० जाती आढळून येतात. भारतात सुतार पक्ष्याच्या सु. १३ प्रजाती…

साल वृक्ष (Sal tree)

(साल ट्री). एक पाणझडी वृक्ष. हा वृक्ष डिप्टेरोकार्पेसी कुलातील असून त्याचे शास्त्रीय नाव शोरिया रोबस्टा आहे. तो मूळचा भारतीय उपखंडातील असून हिमालयाच्या दक्षिणेला नेपाळ, भारत, बांगला देश व म्यानमार या…

शेकरू (Indian giant squirrel)

(इंडियन जायंट स्क्विरल). सर्वांत मोठ्या आकाराची खार. शेकरूचा समावेश स्तनी वर्गाच्या कृंतक गणाच्या सायूरिडी कुलातील रॅट्युफा प्रजातीत होतो. महाराष्ट्रात सामान्यपणे आढळणाऱ्या शेकरूचे शास्त्रीय नाव रॅट्युफा इंडिका आहे. तिला ‘शेकरी’, ‘शेकरा’,…

सिटीझन केन (Citizen Kane)

प्रसिद्ध अमेरिकन चित्रपट. १९४१ साली प्रदर्शित झालेल्या या चित्रपटाचे दिग्दर्शन ऑर्सन वेल्स यांनी केले आहे. तर प्रकाशचित्रण ग्रेग टोलंड यांचे आहे. या चित्रपटाची पटकथा वेल्स यांनी स्वतः हर्मन मॅन्कीविझ यांच्या…

मर्यादित दायित्व (Limited Liability)

मर्यादित दायित्व म्हणजे व्यावसायिक व्यक्तींचे असे आर्थिक दायित्व की, जे त्यांनी व्यवसायात गुंतविलेल्या रकमेइतके मर्यादित असते. मर्यादित दायित्व ही संकल्पना व्यावसायिक संघटनांमध्ये मोठ्या प्रमाणात वापरली जाते. ही संकल्पना एक व्यक्तिभूत…

आर्थिक सहकार्य आणि विकास संघटना (Organisation for Economic Co-Operation and Development)

आर्थिक विकास आणि जागतिक व्यापाराला चालना देण्यासाठी स्थापन करण्यात आलेली एक आंतरप्रशासनिक आंतरराष्ट्रीय संघटना. या संघटनेची स्थापना १९६१ मध्ये झाली आली असून संघटनेत विकसित देश म्हणून ओळखल्या जाणाऱ्या उच्च उत्पन्न…

मुलांची शारीरिक वाढ व परिचर्या (Physical Growth of Children and Nursing)

शारीरिक वाढीची तपासणी ही मानवमितिय मोजमाप (anthropometric measurement)  आणि शारीरिक वाढीचा वेग यावरून करता येते. शारीरिक वाढीची तपासणी ही प्रामुख्याने वजन, लांबी किंवा उंची, डोक्याचा घेर, छातीचा घेर, मध्यदंड घेर…

एमान्वेल लुबेस्की (Emmanuel Lubezki)

लुबेस्की, एमान्वेल : (३० नोव्हेंबर १९६४). प्रसिद्ध मेक्सिकन चलचित्रणकार (प्रकाशचित्रणकार), चित्रपट दिग्दर्शक आणि निर्माता. त्यांचा जन्म मेक्सिको सिटी येथे एका ज्यू कुटुंबात झाला. त्यांचे वडील मूनी लुबेस्की हे ही अभिनेता…

डेव्हिड फिंचर (David Fincher)

फिंचर, डेव्हिड : (२८ ऑगस्ट १९६२). वेगळ्या धाटणीच्या मानसशास्त्रीय थरारपटांसाठी आणि सांगीतिक चित्र दिग्दर्शनासाठी प्रसिद्ध असलेले अमेरिकन दिग्दर्शक व निर्माता. त्यांचे पूर्ण नाव डेव्हिड अँड्र्यू लिओ फिंचर. डेव्हिड यांचा जन्म…

घरगुती सांडपाणी : सूक्ष्मजंतुंचे चयापचय आणि पचन (Household Wastewater : Metabolism and Digestion Microbes)

घरगुती सांडपाण्यामधील सेंद्रिय पदार्थांचे तीन भाग म्हणजे सूक्ष्मजीवांचे अन्न होय. ते पुढीलप्रमाणे (१) पिष्टमय व शर्करायुक्त (Carbohydrates), (२) प्रथिने (Proteins) आणि (३) मेद (Fats). अन्न म्हणून ह्यांचा उपयोग करायवचा असेल…

मार्कोवित्झ मूलतत्त्व (Markowitz Principle)

भांडवल बाजारातील गुंतवणुकीमागील प्रेरणा विशद करणारे एक तत्त्व. या तत्त्वाची मांडणी प्रसिद्ध अमेरिकन अर्थशास्त्रज्ञ हॅरी मार्कोवित्झ यांनी केली. त्यांच्या या विवेचनाबद्दल त्यांना १९९० चा नोबेल स्मृती पुरस्कार विभागून देण्यात आला.…

जगदीश भगवती (Jagdish Bhagwati)

भगवती, जगदीश (Bhagwati, Jagdish) : (२६ जुलै १९३४). प्रसिद्ध भारतीय अर्थशास्त्रज्ञ. आंतरराष्ट्रीय अर्थशास्त्र या शाखेतील प्रमुख विचारवंतांमध्ये भगवती यांचे नाव अग्रभागी आहे. आंतरराष्ट्रीय व्यापार आणि आर्थिक विकास या विषयांत त्यांचे…

ख्रिस्तोफर नोलन (Christopher Nolan)

नोलन, ख्रिस्तोफर : (३० जुलै १९७०). हॉलिवुड चित्रपटसृष्टीतील एक प्रसिद्ध ब्रिटिश-अमेरिकन लेखक, निर्माता व दिग्दर्शक. ख्रिस्तोफर यांचे वडील ब्रिटिश व आई अमेरिकन होती. त्यांचे वडील ब्रेंडन हे सृजनशील जाहिरात दिग्दर्शक…