(इंडियन गोल्डन ओरिओली). पिवळ्या रंगाचा एक आकर्षक पक्षी. हळद्या पक्ष्याचा समावेश पॅसेरिफॉर्मिस गणातील ओरिओलिडी पक्षिकुलात केला जातो. त्याच्या ओरिओलस प्रजातीत सु. ३० जाती असून त्या यूरोप, आशिया, आफ्रिका व ऑस्ट्रेलिया…
(ईस्ट इंडियन सॅटिन वुड / सिलोन सॅटिन वुड). मध्यम आकाराच्या रूटेसी कुलातील हळदू या वृक्षाचे शास्त्रीय नाव क्लोरोझायलॉन स्वायटेनिया असून क्लोरोझायलॉन क्लोरोझायलॉन या शास्त्रीय नावानेही तो ओळखला जातो. हा वृक्ष…
(टर्मेरिक). हळद ही वनस्पती झिंजिबरेसी कुलातील असून तिचे शास्त्रीय नाव कुर्कुमा लाँगा आहे. इलायची, आले इ. वनस्पतीही झिंजिबरेसी कुलातील आहेत. हळद ही वनस्पती मूळची भारतीय उपखंडातील देश आणि दक्षिण-पूर्व आशिया…
(येलो फुटेड ग्रीन पिजन). एक हिरव्या रंगाचे कबूतर. हरियालचा समावेश अन्य सर्व कबूतरांप्रमाणे कोलंबिफॉर्मिस गणाच्या कोलंबिडी कुलात केला जातो. त्याचे शास्त्रीय नाव ट्रेरॉन फीनिकॉप्टेरा आहे. हरियाल भारतात सर्वत्र आढळतो. तसेच…
(बेंगॉल ग्राम / चिकपी). एक वर्षायू वनस्पती. हरभरा ही वनस्पती फॅबेसी कुलातील असून तिचे शास्रीय नाव सिसर ॲरिएटिनम आहे. वाटाणा, भुईमूग, घेवडा, सोयाबीन इत्यादी वनस्पतीही फॅबेसी कुलातील आहेत. हरभरा हे…
प्राचीन ग्रीकमधील साधारण इ.स.पू. ५३० ते ५०० या कालावधीतील मृत्पात्र चित्रणाची एक शैली. द्विभाषिक कलश चित्रण (Bilingual vase painting) हा शब्द भाषाशास्त्रानुसार रूपकात्मकरित्या ह्या शैलीला देण्यात आलेला असून, त्यावरून मृत्पात्री…
लाल रंगातील मृत्पात्रांवरील काळ्या-आकृत्यांची ही शैली इ.स.पू. सातव्या शतकात प्राचीन ग्रीकमध्ये निर्माण झाली. प्रथम कॉरिंथ व नंतर अथेन्स येथील मृत्पात्री चित्रकारांनी आत्मसात करून निर्मिती केलेली ही चित्रशैली ग्रीक इतिहासात महत्त्वपूर्ण…
हमिंग पक्ष्यांचा समावेश अॅपोडिफॉर्मिस गणाच्या ट्रोचिलीडी कुलात होतो. हे रंगीबेरंगी पक्षी आकारमानाने सर्वांत लहान पक्षी असून त्यांच्या सु. ३३८ जाती आहेत. सर्व हमिंग पक्षी दक्षिण व उत्तर अमेरिका येथील स्थानिक…
लळिताम्बिका अंतर्जनम् : (३० मार्च १९०९- ६ फेब्रुवारी १९८७). आधुनिक मलयाळम् कवयित्री, कथाकार, कादंबरीकर्त्री व सामाजिक कार्यकर्त्या. कोट्टवट्टम् (जि. क्विलॉन, केरळ) येथे एका साहित्यिक कुटुंबात जन्म. त्यांचे वडील पी.के.दामोदरन्पोट्टी आणि…
लक्ष्मीश : (सोळावे शतक). कन्नडमध्ये जैमिनि-भारताची (कृष्णचरितामृत) रचना करणारा प्रख्यात वैष्णव कवी. त्याचे मूळ गाव व त्याचा काल यांविषयी अभ्यासकांत एकमत नाही. सूरापूरजवळील देवपूर, की चिकमगळूर जिल्ह्यातील कडूर तालुक्यातील देवनूर,…
लल-द्यद : (सु. १३३५-८४). गूढवादी काश्मीरी शैव परंपरेतील संत कवयित्री. लल्ला दिदी, लल्लयोगीश्वरी, लल्लेश्वरी, लल-द्यद वा लला-आरिफ (साक्षात्कारी लला) इ. नावांनीही ती प्रसिद्ध आहे. तिचा जन्म श्रीनगरच्या आग्नेयीस सु. ६…
रुद्रभट्ट : (सु. बारावे शतक). एक कन्नड स्मार्त ब्राह्मण कवी. होयसळ वंशातील राजा वीर बल्लाळच्या (कार. ११७२−१२९९) चंद्रमौळी नावाच्या मंत्र्याचा हा आश्रित असावा. याने जगन्नाथ विजय (११८०) नावाचे चंपूकाव्य रचले.…
श्ट्रेझमान, गुस्टाव्ह : (१० मे १८७ – ८३ ऑक्टोबर १९२९). जर्मन उदारमतवादी मुत्सद्दी व जागतिक शांततेच्या नोबेल पारितोषिकाचा सहमानकरी (१९२६). जन्म बर्लिन येथे. त्याच्या वडिलांचा हॉटेल-व्यवसाय होता. सुरूवातीचे शिक्षण बर्लिनमध्ये.…
सय्यद, सर अली इमाम : (११ फेबुवारी १८६९-२७ ऑक्टोबर १९३२). भारतीय स्वातंत्र्यचळवळीतील मुस्लिम लीगचे एक नेते व कायदेपंडित. त्यांचा जन्म धार्मिक परंपरा असणाऱ्या सधन कुटुंबात पाटणा जिल्ह्यातील (बिहार राज्य) नेवरा…
रनो, ल्वी : (२१ मे १८४३–८ फेब्रुवारी १९१८). फ्रेंच विधिज्ञ आणि जागतिक शांततेच्या नोबेल पारितोषिकाचा सहमानकरी. त्याचा जन्म ओतूं, फ्रान्स येथे मध्यमवर्गीय कुटुंबात झाला. विश्वविद्यालयीन शिक्षण घेऊन त्याने कायद्याची उच्च…