उत्तर अमेरिकेच्या वायव्येस असलेल्या संयुक्त संस्थानांच्या अलास्का राज्यात अलास्का पर्वतरांगा आढळतात. या पर्वतश्रेण्यात ब्रूक्स पर्वतरांग, अलास्का पर्वतरांग व अल्यूशन पर्वतरांग असे तीन मुख्य पर्वतरांगा आहेत. या पर्वतरांगांमुळे अलास्का राज्याची भूपृष्ठरचना…
टेलर, टॉमस ग्रिफिथ (Taylor, Thomas Griffith) : (१ डिसेंबर १८५० – ५ नोव्हेंबर १९६३). ब्रिटिश भूगोलज्ञ, मानवशास्त्रज्ञ आणि समन्वेषक. टॉमस यांचा जन्म इंग्लंडमधील एसिक्स परगण्यातील वॉल्थमस्टो शहरात झाला. त्यांच्या वडिलांचे…
फाशीची शिक्षा किंवा देहान्त शिक्षा म्हणजे कायद्यातर्फे एखाद्या गुन्हेगार व्यक्तीला मृत्युदंडाची शिक्षा सुनावणे होय. गळफास देऊन किंवा विद्युत खुर्चीत बसवून विद्युत प्रवाहामार्फत त्या व्यक्तीचे जीवन संपुष्टात आणून ही शिक्षा अमलात…
आपेगावकर (शिंदे), शंकरबापू मारुतीराव : (मार्च १९२१ - ९ जानेवारी २००४). ख्यातकीर्त भारतीय पखवाजवादक. त्यांचा जन्म बीड जिल्ह्यातील आंबेजोगाईजवळील आपेगाव येथे वारकरी कुटुंबात झाला. त्यांचे आजोबा तुळजाराम शिंदे यांच्यापासून त्यांच्या…
इन्स्टिट्यूट ऑफ लाइफ सायन्सेस : (स्थापना – १९८९ ) ओडिशा शासनाच्या प्रशासकीय नियंत्रणाखाली इन्स्टिट्यूट ऑफ लाइफ सायन्सेस (आयएलएस) या स्वायत्त संस्थेची स्थापना भुवनेश्वर येथे झाली. २००२ साली केंद्र शासनाच्या जैवतंत्रज्ञान…
(कॉर्क वुड ट्री/हमिंग बर्ड ट्री). एक शिंबावंत वृक्ष. हदगा ही वनस्पती फॅबेसी कुलातील असून तिचे शास्त्रीय नाव सेस्बॅनिया ग्रँडिफ्लोरा आहे. ही वनस्पती मूळची मलेशिया, फिलिपीन्स तसेच ऑस्ट्रेलियाचा उत्तर भाग येथील…
अनावृत्तबीजी वनस्पतींपैकी पायनेसी कुलाच्या पिसिया प्रजातीतील सर्व वनस्पतींना ‘स्प्रूस’ म्हणतात. पिसिया प्रजातीत सु. ३५ जाती असून या सर्व वनस्पती सदाहरित आणि शंकुधारी आहेत. स्प्रूस वृक्षांचा प्रसार सामान्यपणे उत्तर गोलार्धातील समशीतोष्ण…
केशवराज सूरी : (? -१३१६ ?). आद्य महानुभाव ग्रंथकारांपैकी एक प्रमुख ग्रंथकार. ‘केसोबास’, ‘केशवराज व्यास’ व ‘मुनी केशिराज’ ह्या नावांनीही ते ओळखले जातात. जन्म मराठवाड्यातील पैठणजवळील वरखेड ह्या गावी. पित्याचे…
केळकर, नरसिंह चिंतामण : (२४ ऑगस्ट १८७२ - १४ ऑक्टोबर १९४७). एक श्रेष्ठ मराठी साहित्यिक, संपादक व राजकारणी नेते. जन्म सोलापूर जिल्ह्यातील मोडनिंब ह्या गावी. मिरज, कोल्हापूर, पुणे आणि मुंबई…
केतकर, श्रीधर व्यंकटेश : (२ फेब्रुवारी १८८४ – १० एप्रिल १९३७). महाराष्ट्रीय ज्ञानकोशाचे निर्माते, समाजशास्त्रज्ञ, इतिहासज्ञ, कादंबरीकार व विचारवंत. जन्मस्थळ मध्य प्रदेशातील रायपूर. शिक्षण प्रवेश परीक्षेअखेर अमरावतीला, पुढे विल्सन महाविद्यालयात…
किर्लोस्कर, अण्णासाहेब : (३१ मार्च १८४३ — २ नोव्हेंबर १८८५). मराठीतील पहिले श्रेष्ठ संगीत नाटककार. संपूर्ण नाव बळवंत पांडुरंग किर्लोस्कर. जन्म धारवाड जिल्ह्यात गुर्लहोसूर या गावी. वयाच्या बाराव्या वर्षापर्यंत कानडी…
काणेकर, अनंत आत्माराम : (२ डिसेंबर १९०५ - ४ मे १९८०). आधुनिक मराठी कवी, चतुरस्त्र लेखक व वृत्तपत्रकार. मुंबई येथे जन्म आणि शिक्षण बी.ए. एल्एल्.बी. झाल्यावर हायकोर्टाची वकीलीची सनदही त्यांनी…
(मायक्रोस्कोप). मानवी डोळ्याला १०० मायक्रॉनपेक्षा (१ मिमी.चा दहावा भाग) कमी आकारमानाची वस्तू दिसू शकत नाही. यापेक्षा लहान वस्तूंचे निरीक्षण करण्यासाठी भिंग किंवा सूक्ष्मदर्शी वापरावा लागतो. सूक्ष्मदर्शी या उपकरणात प्रकाश, ध्वनी…
हेन्री मॅकेंझी : (२६ ऑगस्ट १७४५ - १४ जानेवारी १८३१). स्कॉटिश कादंबरीकार, नाटककार, कवी आणि संपादक. स्कॉटिश साहित्यातील भावविवश कादंबरीचा अर्ध्वयू अशी त्याची ख्याती आहे. सुप्रसिद्ध डॉक्टर जोशुआ मॅकेंझी आणि…
कहाण्या, मराठी : धार्मिक भावनेवर आधारलेली लोककथा. व्रतवैकल्याच्या निमित्ताने सांगितली जाणारी गोष्ट. श्रद्धेने आचरणात येणाऱ्या व्रताची फलनिष्पत्ती सांगणे, हा कहाणीचा मुख्य उद्देश. अशा कहाण्या श्रावणमासात लेकीसुनांना वडीलधाऱ्या स्त्रिया सांगतात. त्यांना…