लेखकः सुषमा करोगल

मोरार साहेब : (जन्म इ. स. १७५८ - मृत्यू इ. स. १८४९). रवीभाण संप्रदायाचे कवी. पूर्वाश्रमातील थराद (राजस्थान) येथील राजपुत्र मानसिंहजी वाघेला. रवीसाहेबांच्या वाणीने प्रभावित होऊन इ. स. १७७९ मध्ये…

हेमचंद्र : (११ वे शतक). गुजरातमधील जैन साधू आणि प्रतिभाशाली लेखक.सिद्धराज व कुमार पाल या दोन श्रेष्ठ सोलंकी राजांच्या कारकिर्दीत हेमचंद्राच्या मार्गदर्शनाखाली गुजरातच्या सांस्कृतिक प्रगतीत वाढ झाली असे मत मांडण्यात…

गंगासती : गंगुबाई. गुजरातमधील प्रसिद्ध संतकवयित्री. त्यांच्या पूर्वजीवनाबद्दल फारशी माहिती उपलब्ध नाही. लोककथेनुसार, गुजरातच्या सौराष्ट्र प्रदेशात त्यांचा जन्म १२ व्या ते १४ व्या शतकादरम्यान  राजपारा गावातील राजपूत कुटुंबात झाला.विवाह कहळुभा…

प्रेमानंद : (जन्म १८ व्या शतकाचा उत्तरार्ध - मृत्यू इ. स. १८५५). स्वामीनारायण संप्रदायाचे कवी. ज्ञाती गांधर्व, म्हणजे गवैय्या. लहानपणीच मातापित्यांचा मृत्यू. त्यामुळे वैरागी साधूंच्या मेळाव्यात सापडलेले व पुढे गढडा…

आनंदघन : (इ. स. १७ वे शतक).गुजरातमधील जैन साधू. मूळ नाव लाभानंद. तपगच्छात दीक्षा घेतली असण्याचा संभव. मृत्यू मेडता (राजस्थान) येथे. त्यांच्या आनंदघन-चोवीसी या राजस्थानीमिश्रित गुजराती भाषेत रचलेल्या कृतीला जैनपरंपरेत…

धीरो भगत : (जन्म इ. स. १८ व्या शतकाचा उत्तरार्ध - मृत्यू इ. स. १८२५).जन्म वडोदरा गुजरात जवळील गावामध्ये. हे ज्ञानमार्गी कवी. ज्ञाती ब्रह्मभट/बारोट. पित्याचे नाव प्रताप बारोट, आईंचे नाव…

भोजा भगत : भोजल/भोजलराम.  (जन्म इ. स. १७८५-मृत्यू इ. स. १८५०). गुजरातमधील ज्ञानमार्गी कवी. जन्म सौराष्ट्रातील जेतपूर येथे.पित्याचे नाव करसनदास, आईचे नाव गंगाबाई. ज्ञाती लेउवा कणबी. निरक्षर, परंतु संतमंडळींच्या सहवासाने…

विश्वनाथ जानी : (इ. स. १६४२ मध्ये हयात) गुजरातमधील आख्यानकवी आणि पदकवी. ज्ञाती औदीच्य ब्राह्मण. पाटण अथवा पाटणच्या आसपास वास्तव्य असावे असे अभ्यासकांचे मत. त्यांच्या काव्यातील उत्कृष्ठ गोपीभाव आणि कृष्णप्रीती…