बेरनार्त, ऑग्यूस्त मारी फ्रांस्वा : (२६ जुलै १८२९-६ ऑक्टोबर १९१२). बेल्जियमचा पंतप्रधान व शांततेच्या नोबेल पारितोषिकाचा सहमानकरी. ऑस्टेन्ड (बेल्जियम) येथे प्लेमिश कुटुंबात जन्म. कायद्याच्या परीक्षेपर्यंत शिक्षण घेऊन वकिली करीत असतानाच…
बूमद्येन, हुआरी : (२३ ऑगस्ट १९२७? - २७ डिसेंबर १९७८). आधुनिक अल्जीरियाचा शिल्पकार व राष्ट्राध्यक्ष (१९६५-७८). त्याचे मूळचे नाव मुहम्मद बिन ब्रहिम बुखारूबा. जन्म गरीब शेतकरी कुटुंबात लाउझेल (गेल्मा जवळ,…
क्लास पोंटस आर्नुल्डसॉन : (२७ ऑक्टोबर १८८४-२० फेब्रुवारी १९१६) हा स्वीडिश मुत्सद्दी असून नॉर्वे-स्वीडन संघातील अनेक समस्या सोडविणारा जागतिक राजनीतिज्ञ होता. जन्म येतबॉर्य (स्वीडन) येथे. रेल्वेमधील नोकरी सोडून त्याने शांतता…
बायर, फ्रिद्रिक : (२१ एप्रिल १८३७ - २२ जानेवारी १९२२). डॅनिश मुत्सद्दी व १९०८ च्या शांततेच्या नोबेल पारितोषिकाचा सहमानकरी. जन्म व्हेस्टर एगोंद (झीलंड) येथे. काही काळ त्याने सेनादलात काम केले.…
निकोल्सन, जॅक : (२२ एप्रिल १९३७). हॉलीवूडमधील अमेरिकन अभिनेते, दिग्दर्शक व निर्माता. त्यांचे पूर्ण नाव जॅक जॉन जोसेफ निकोल्सन. त्यांचा जन्म नेपच्यून सिटी, न्यू जर्सी येथे झाला. त्यांची आई जून…
लिंकन इन द बोर्डो : मॅनबुकर पुरस्कार प्राप्त जॉर्ज सॉंन्डर्स यांची कादंबरी. जॉर्ज सॉंन्डर्स हा सुप्रसिद्ध अमेरिकन साहित्यिक, कादंबरीकार, लघुकथाकार आहे. तो दुसरा अमेरिकन मॅनबुकर पुरस्कारप्राप्त ४९ वर्षीय साहित्यिक ठरला.…
ब्यलई, अड्रयेई : (२६ ऑक्टोबर १८८० - ८ जानेवारी १९३४). रशियन प्रतीकवादी कवी, कादंबरीकार, सिद्धांतकार आणि साहित्य समीक्षक. खरे नाव बर्यीस बूगायेव्ह. जन्म मॉस्को येथे एका बौद्धिक कुटुंबात. वडील, निकोलायविच…
बेल, क्लाइव्ह : (१६ सप्टेंबर १८८१—१८ सप्टेंबर १९६४). प्रसिद्ध इंग्लिश कलासमीक्षक, साहित्यसमीक्षक आणि तत्त्वज्ञ. जन्म ईस्ट शेफर्ड, बर्कशर येथे. संपूर्ण नाव आर्थर क्लाइव्ह हॉवर्ड बेल. शिक्षण ट्रिनिटी कॉलेज, केंब्रिज येथे.…
जोखीम मूल्यांकन केवळ जोखीम विशालतेचे मूल्यांकनच करत नाही, तर संभाव्य नुकसानाची शक्यता, त्यामागील कारणे आणि त्याचा परिणाम समजून घेणे आणि ती जोखीम कमी करण्यासाठी काय तयारी करावी लागेल अशा प्रकारची…
दृष्टांतपाठ : केशवराजाचा एक उल्लेखनीय ग्रंथ त्यात श्रीचक्रधरस्वामींनी आपले तत्त्वज्ञान विशद करण्यासाठी मुख्यतः नागदेवाचार्य, महदंबा (महदाइसा), रामदेव व बाइसा ह्या आपल्या चार शिष्यांना सांगितलेले एकूण ११४ दृष्टांत यात ग्रंथनिविष्ट आहेत.…
आपत्ती निवारणासाठी संयुक्त राष्ट्रांच्या आंतरराष्ट्रीय रणनीतीनुसार (UNISDR) 'धोका' ही एक नैसर्गिक प्रक्रिया किंवा इंद्रियगोचर आहे, ज्यामुळे नैसर्गिक घटक आणि मानवी घटक या दोन्ही घटकांसह, अर्थव्यवस्था, समाज आणि पर्यावरण यांवर नकारात्मक…
हानी प्रवणता/असुरक्षा त्याच्या स्वभावामध्ये बहु-आयामी आहे. इमारतींचे निकृष्ट अभिकल्प (Design) आणि बांधकाम, मालमत्तेचे अपुरे संरक्षण, सार्वजनिक माहिती आणि जागरूकता नसणे, दारिद्र्य आणि शिक्षणाची उच्च पातळी, धोकादायक आणि तत्परतेच्या उपायांची मर्यादित…
निरनिराळे रंग एकमेकांपासून भिन्न आहेत हे न ओळखणे म्हणजे रंगांधत्व (रंगांधळेपणा) होय. यात कोणताही प्राथमिक रंग न ओळखता येण्यापासून एखादाच रंग न ओळखणे या अवस्थांचा समावेश असतो. X या लिंग…
दक्षिण अमेरिकेतील बोलिव्हिया देशातील दुसऱ्या क्रमांकाचे मोठे खाऱ्या पाण्याचे सरोवर. जगातील सर्वाधिक उंचीवर असणाऱ्या सरोवरांपैकी हे एक मोठे सरोवर आहे. बोलिव्हियाच्या नैर्ऋत्य भागातील आल्तीप्लानो या पठारी प्रदेशात, सस. पासून ३,६८६…
नदीच्या झीज (क्षरण) कार्यामुळे निर्माण होणारे भूमिस्वरूप. नदीच्या पात्रात कठीण आणि मृदू खडकांचे थर जवळजवळ असतील तर, त्यांतील मृदू खडकस्तर जास्त झिजतात आणि क्षरणरोधक कठीण खडक कमी प्रमाणात झिजतात. त्यामुळे…