तीजनबाई : (१९५६). पंडवानी गायिका. छत्तीसगडमधील पंडवानी या गाथागायन परंपरेला राष्ट्रीय, आंतरराष्ट्रीय स्तरावर मान मान्यता प्राप्त करून देणाऱ्या प्रख्यात पंडवानी गायिका पद्मविभूषण तीजनबाई देशात आणि परदेशात प्रसिद्ध आहेत. तीजनबाईंचा जन्म…
नागचंद्र : (सु. अकरावे शतक). प्रसिद्ध कन्नड कवी. तो जैन धर्मीय होता. त्याच्या जीवनाबाबत फारशी अधिकृत माहिती मिळत नाही. अकराव्या शतकाच्या अखेरीस तो होऊन गेला असावा, असे बहुतेक अभ्यासक मानतात.…
नन्ने चोड : (बारावे शतक). प्रसिद्ध तेलुगू कवी. तेलुगू साहित्येतिहासकारांनी त्याला ‘कविराजशिखामणी’ या नावाने गौरविले आहे. तो वेलामती चोड घराण्याचा राजकवी होता. काही अभ्यासकांच्या मते तो स्वतःच राजघराण्यात जन्मला होता.…
सूत्रपाठ : महानुभावांचे तत्त्वज्ञान विवेचन करणारा ग्रंथ. महानुभाव पंथाचे संस्थापक श्रीचक्रधर स्वामी निरूपीत तत्त्वज्ञान यात आले आहे. श्रीचक्रधरांनी आपल्या परिभ्रमणाच्या काळात अनेकदा भक्तांना, शिष्यांना उद्देशून वेळप्रसंगी निमित्त करुन उपदेश केला,…
स्मृतिस्थळ : स्मृतिस्थळ म्हणजे महानुभाव पंथाचे आद्य आचार्य श्रीनागदेवाचार्य व त्यांचे शिष्य यांच्या आठवणीचा संग्रह होय. त्याहीपेक्षा असे म्हणता येईल की, श्रीचक्रधर स्वामींनी जे विचार आपल्या शिष्यांना सांगितले त्या विचारांचा…
बोराडे, रावसाहेब रंगराव : (२५ डिसें १९४०). रा.रं.बोराडे. मराठी साहित्यातील कृतीशील आणि सामाजिक बांधिलकीचे व्रत जोपासणारे ग्रामीण साहित्यिक. त्यांची व्रतस्थ लेखणी गेल्या ६३ वर्षांपासून अव्याहतपणे ग्रामीण समाजमनाची बदलती आंदोलने साकारते…
सावंत, वसंत : (११ एप्रिल १९३५ - २३ डिसेंबर १९९६). मराठी साहित्यातील सुप्रसिद्ध कवी. वसंत लाडोबा सावंत यांचा जन्म तेव्हाच्या रत्‍नागिरी जिल्हात व आताच्या सिंधूदूर्ग जिल्ह्यातील सांगूळवाडी येथे शेतकरी कुटुंबात…
गवस, राजन : (२१ नोव्हेंबर १९५९). राजन गणपती गवस. मराठीतील नामवंत कथा-कादंबरीकार, कवी आणि ललितगद्यलेखक म्हणून प्रसिद्ध. त्यांचा जन्म कोल्हापूर येथील गडहिंग्लज तालुक्यातील अत्याळ या गावी एका शेतकरी कुटुंबात झाला. …
पत्की, हेमकिरण दत्तात्रेय : ( २० नोव्हेंबर १९६०). मराठी काव्यसृष्टीतील चिंतनशील, भावोत्कट कवी तसेच काव्यसमीक्षक व ललित लेखक. जे. कृष्णमूर्ती यांच्या तत्त्वचिंतनाचे अभ्यासक. त्यांचा जन्म सोलापूर येथे झाला. त्यांचे शालेय…
कुलकर्णी, द. भि. : (२५ जुलै १९३४ - २७ जानेवारी, २०१६). मराठी साहित्यातील ख्यातनाम समीक्षक आणि ललितनिबंधकार. त्यांचा जन्म नागपूर येथे झाला. त्यांचे शालेय व महाविद्यालयीन शिक्षण नागपूर येथे झाले.…
नन्नय : (अकरावे शतक). आद्य तेलुगू महाकवी. त्याला ‘वागानुशासनुडू’ म्हणजे शब्दप्रभू अशी सार्थ उपाधी होती. त्याचा काळ १०२० ते १०६३ किंवा १०२५ ते १०५५ असा अभ्यासक मानतात. वेंगीचा पूर्वचालुक्य नृपती…
नंदि तिम्मन्ना : (सोळावे शतक). प्रख्यात तेलुगू कवी. हा कृष्णदेवराय (कार. १५०६-३०) याच्या दरबारातील अष्टदिग्गजांपैकी एक कवी होय. पेद्दनाच्या खालोखाल त्याला महत्त्व आहे. तिम्मांबा व सिंगनामात्य हे त्याचे माता-पिता. त्याला…
नंददास : (सु. १५३३—सु. १५८६). अष्टछाप कवींतील एक प्रसिद्ध हिंदी संतकवी. अष्टछाप कवींमध्ये सूरदासां नंतर उत्कृष्ट कवी म्हणून नंददासांचे नाव घेतले जाते. त्यांचा जन्म, मृत्यू किंवा एकंदर जीवन याबद्दलची निश्चित…
बेल, प्येर : (१८ नोव्हेंबर १६४७—२८ डिसेंबर १७०६). फ्रेंच तत्त्ववेत्ता. जन्म कार्ला-बेल या स्पॅनिश सरहद्दीजवळच्या एका फ्रेंच गावी. त्यांचे वडील प्रॉटेस्टंट धर्मगुरू होते. त्यांच्या बालपणीचा काळ हा फ्रान्समधील प्रॉटेस्टंटांच्या धार्मिक…
बॅरन द एस्तौरनेल्स दी काँस्तां : फ्रेंच मुत्सद्दी व संसदपटू. पॉल हेन्री बेन्जामिन बुलेट असेही त्याचे नाव आहे. त्याचा जन्म ला फ्लेश (सार्त) येथे झाला. पुढे त्यास सिनेटचे सदस्यत्व आणि…