प्रक्रियावादी पुरातत्त्वविद्येतील एक भाग. प्रक्रियावादी पुरातत्त्वाच्या कालखंडात (१९५०—१९९०) इंग्लिश पुरातत्त्वज्ञ डेव्हिड क्लार्क (१९३७—१९७६) यांनी ॲनालिटिकल आर्किऑलॅाजी (१९६८) या ग्रंथात पुरातत्त्वीय अवशेषांचा अन्वयार्थ लावण्यासाठी वैज्ञानिक पद्धत विकसित व्हायला हवी, असे सुचवले…
चाइल्ड, व्हेरे गॉर्डन : (१४ एप्रिल १८९२ — १९ ऑक्टोबर १९५७). ऑस्ट्रेलियन-ब्रिटिश पुरातत्त्वज्ञ. त्यांचा जन्म इंग्लिश वंशाचे रेव्हरंड स्टीफन एच. चाइल्ड आणि हॅरिएट एलिझा या दांपत्यापोटी ऑस्ट्रेलियातील न्यू साउथ वेल्स,…
सेंटर फॉर सेल्युलर अँड मोलेक्युलर बायालॉजी : (स्थापना - १९७७) वैज्ञानिक तथा औद्योगिक अनुसंधान परिषद (सीएसआयआर) या केंद्र सरकारच्या संस्थेच्या अंतर्गत हैद्राबाद येथे पेशी आणि रेण्वीय जीवविज्ञान केंद्राची (सेंटर फॉर सेल्युलर…
भूकंप मार्गदर्शक सूचना ३१ जमिनीचे द्रवीभवन : भूकंपाच्या हादर्‍यांमुळे शिथील आणि संपृक्त (saturated) वालुकामय (संसंजनहीन - Cohesionless) जमिनीमध्ये एक विशिष्ट प्रकारची परिस्थिती निर्माण होते. भूकंपाच्या क्षितिज समांतर दिशेतील हालचाली मूळ खडकांकडून…
दक्षिण अमेरिकेतील ब्राझील देशामधील एक प्रमुख शहर, सागरी बंदर व साऊँ पाउलू राज्याची राजधानी. लोकसंख्या ५,२९,५४२ (२०१० अंदाज). ब्राझीलच्या आग्नेय भागात अटलांटिक किनाऱ्यालगत, साऊँ व्हिसेंते बेटावर त्येते नदीकाठी हे वसले…
श्रॉटर, जोसेफ : ( १४ मार्च, १८३७ – १२ डिसेंबर, १८९४ ) जोसेफ श्रॉटर हे जर्मन शास्त्रज्ञ एक नावाजलेले बुरशीतज्ज्ञ होते. त्यांचे शालेय शिक्षण ब्रेसलाउ (पोलंड) येथे झाले. सन १८५५…
योगदर्शनानुसार स्मृति ही चित्तवृत्तींच्या पाच प्रकारांपैकी एक वृत्ति आहे. ज्या वस्तूचा अनुभव घेतला असेल, त्या वस्तूचेच स्मरण होऊ शकते व ज्या वस्तूचा अनुभव आधी घेतला नाही, त्या वस्तूचे स्मरण होऊ…
शोपे, रिचर्ड एडवीन : ( १९०१ – २ ऑक्टोबर, १९६६) शोपे यांचा जन्म डिमॉईन आयोवा (Des Moines , Iowa) मध्ये झाला. शोपे यांनी १९२४ मध्ये वैद्यकीय पदवी प्राप्त केली आणि ते…
निकोलस, आर्थस मॉरीस : ( ९ जानेवारी, १८६२ – २४ फेब्रुवारी, १९४५ ) निकोलस मॉरीस आर्थस यांचा जन्म फ्रान्समधील अँजर्स (Angers) येथे झाला. सॉरबॉन ( Sorbonne ) येथे त्यांनी शरीरक्रियाशास्त्र, पदार्थविज्ञान…
लिपमन, फ्रित्झ अल्बर्ट : ( १२ जून १८९९ - २४ जुलै १९८६ ) फ्रित्झ अल्बर्ट लिपमन यांचा जन्म जर्मनीतील कोनिग्झबर्ग येथे झाला. त्यांचे वडील लिओपोल लिपमन वकिल होते. तर आई गेस्ट्रड…
टॉड, अलेक्झांडर रॉबर्टस ) : ( २ ऑक्टोबर, १९०७ – १० जानेवारी, १९९७ ) अलेक्झांडर रॉबर्टस टॉड यांचा जन्म ग्लासगो येथे झाला. त्यांचे वडील उद्योगपती होते. त्यांचे शिक्षण ॲलनग्लेन स्कूलमध्ये…
रॉबिन्स, फ्रेडेरिक चापमन : ( २५ ऑगस्ट, १९१६ - ४ ऑगस्ट, २००३ ) फ्रेडेरिक चापमन रॉबिन्स यांचा जन्म औबर्न अलबामा (Auburn, Alabama) येथे झाला. रॉबिन्स यांनी मिसौरी युनिव्हर्सिटी (University of Missouri)…
बरुज, बेनॅसेरॅफ : ( २९ ऑक्टोबर, १९२० – २ ऑगस्ट, २०११ ) बरुज बेनॅसेरॅफ यांचा जन्म व्हेनेझुएलाची राजधानी कॅरॅकॅस येथे वंशात झाला. त्यांनी कोलंबिया विद्यापीठातून बी.एस्सी. पदवी प्राप्त केली. त्यानंतर वैद्यक…
दिमित्री, इव्हानोव्हस्की : ( २८ ऑक्टोबर, १८६४ – २० जून, १९२० ) दिमित्री इव्हानोव्हस्की यांचा जन्म रशियामधील गिदोव्ह या शहरात झाला. नंतर त्यांनी पीट्सबर्ग येथील विद्यापीठात नैसर्गिक विज्ञान शाखेत पुढील शिक्षणासाठी प्रवेश…
हॉजकिन, थॉमस : ( १७ ऑगस्ट, १७९८ – ५ एप्रिल, १८६६ ) थॉमस हॉजकिन यांचा जन्म इंग्लंडमधील पेंटोव्हिल गावात झाला. सुरुवातीचे त्यांचे शिक्षण त्यांच्या घरीच झाले होते. त्यांनी लंडन येथील सेंट…