वस्तुमानांक (Mass Number)

आचरेकर, मुरलीधर रामचंद्र : (१४ नोव्हेंबर १९०७ – १८ डिसेंबर १९७९). श्रेष्ठ वास्तववादी चित्रकार आणि हिंदी चित्रपटसृष्टीतील ख्यातनाम कलादिग्दर्शक. त्यांचा जन्म पनवेल (जि. रायगड)  जवळील आपटे या गावी झाला. लहानपणापासूनच…

तालीम, बाळाजी वसंत : (? १८८८- २५ डिसेंबर १९७०). विख्यात भारतीय शिल्पकार. त्यांचा जन्म हैदराबाद येथे झाला. त्यांचे वडील निजाम संस्थानात एक मान्यवर बांधकाम कंत्राटदार होते. बाळाजी लहान असतानाच त्यांच्या…

भारतातील केरळ राज्यातील कोची येथे २०१२ साली सुरू झालेले पहिले व अग्रगण्य द्वैवार्षिक कलाप्रदर्शन. ‘कोची–मुझिरिस बिनालेʼ या नावानेही ते ओळखले जाते. केरळ राज्याचे तत्कालीन सांस्कृतिक मंत्री एम. ए. बेबी, चित्रकार…

‘बिनाले’ (Biennale) किंवा ‘बायएनिअलʼ या शब्दाचा मराठीतील अर्थ ‘द्वैवार्षिक’ असा आहे. दर दोन वर्षांनी आयोजित होणारे कलाप्रदर्शन, दृश्यकला महोत्सव एवढेच या प्रदर्शनांचे मर्यादित स्वरूप नसून, एकूणच स्थानिक समूह आणि आंतरराष्ट्रीय…

वडार देव्हाऱ्यावरील चित्रकला : गावगाड्याच्या परिघाबाहेर भटक्या जातिजमाती हजारो वर्षे समाजाकरिता विविध भूमिका बजावताना दिसतात. त्यांतील वडार ही एक कष्टकरी जात. आंध्र, कर्नाटक आणि महाराष्ट्र या भूभागांत ते भटके जीवन…

कदम, संभाजी सोमाजी : (५ नोव्हेंबर १९३२–१५ मे १९९८). महाराष्ट्रातील प्रतिभावंत व्यक्तिचित्रकार, आदर्श शिक्षक, कवी, कलासमीक्षक, सौंदर्यमीमांसक व संगीताचे अभ्यासक. त्यांचा जन्म सिंधुदुर्ग जिल्ह्यातील देवगड (जामसंडे) येथे झाला. त्यांच्या आईचे…

मानवी समूहांत वेगवेगळ्या काळांत दृश्य कलाकृतींचा दर्जा आणि गुणवत्ता यांबाबत निरनिराळे निकष अस्तित्वात असतात व त्यांनुसार उपलब्ध कलाकृतींचा अन्वयार्थ लक्षात घेणे सोपे जाते. दृश्यकलांचे कालानुरूप वर्गीकरण केले आणि कोणत्या विशिष्ट…

चित्रकथी ही महाराष्ट्रातील एक मर्यादित पण महत्त्वपूर्ण लोककला-चित्रपरंपरा आहे. तिचा कथन आणि चित्रण (दृक्श्राव्य) असा दुहेरी आविष्कार आढळतो. साधारणतः ३०×४० सेंमी.च्या कागदावर ही चित्रे काढलेली असतात. संग्रहालयांतील काही उपलब्ध चित्रे,…

आरा, कृष्णाजी हौलाजी : (१६ एप्रिल १९१४ – ३० जून १९८५). विख्यात भारतीय चित्रकार. स्थिरवस्तुचित्रण (स्टिल लाइफ) हा एक चित्रप्रकार (चित्रशैली) म्हणून त्यांनी भारतात विशेष लोकप्रिय केला. के. एच. आरा…