चार्ल्स डार्विन (Charles Darwin)

डार्विन, चार्ल्स : (१२ फेब्रुवारी १८०९ - १९ एप्रिल १८८२ ) इंग्लंडच्या श्रुसबरी येथे चार्ल्स यांचा जन्म झाला. त्यांनी शालेय शिक्षण आपल्याच गावात घेतले. औपचारिक शिक्षणात त्यांनी फार उत्साह दाखवला…

जॉर्जिना मेस (Georgina Mace)

मेस, जॉर्जिना : (१२ जुलै १९५३ - १९ सप्टेंबर २०२०) जॉर्जिना मेस यांचा जन्म लंडन येथे झाला. त्यांचे प्राथमिक शिक्षण सिटी ऑफ लंडन स्कूल फॉर गर्ल्समध्ये झाल्यानंतर त्यांनी युनिव्हर्सिटी ऑफ लिव्हरपूल…

गुलाब मोहम्मद बोरगावकर (Gulab Mohhammad Borgaonkar)

बोरगावकर, गुलाब मोहम्मद  : (७ जुलै १९३१ - १८ जानेवारी १९८४). महाराष्ट्रातील विनोदी तमाशा कलावंत. बोरगाव ता. वाळवा जि. सांगली येथे नामांकित पहिलवान व स्वातंत्र्यसैनिक खाजेखान जमादार यांच्या कुटुंबात त्यांचा…

बी.के.मोमीन (B.K.Momin Kawathekar)

मोमीन, बी.के. : (१ मार्च १९४७ - १२ नोव्हेंबर २०२१). महाराष्ट्रातील प्रसिद्ध साहित्यिक, चित्रपट गीतकार, लोककलावंत, लेखक आणि कवी. बशीर कमरोद्दिन मोमीन (कवठेकर) हे त्यांचे पूर्ण नाव. त्यांचा जन्म कवठे…

मॅगेलनची सामुद्रधुनी (Strait of Magellan)

अटलांटिक आणि पॅसिफिक या महासागरांना एकत्र जोडणारी सामुद्रधुनी किंवा खाडी (चॅनेल). दक्षिण अमेरिका खंडाच्या अगदी दक्षिण टोकावरील उत्तरेकडील मुख्य भूमी आणि दक्षिणेकडील टिएरा डेल फ्यूगो बेट यांच्या दरम्यान ही सामुद्रधुनी…

बिडकीन प्रकल्प (Bidkin Project)

पानापासून काढलेले प्रथिन हे मानवाकरिता उत्तम दर्जाचे असून, त्याचा दर्जा दुधातील प्रथिनाइतका पण अंड्यातील प्रथिनापेक्षा थोडा कमी असतो. लसूणघास, बरसीम यासारखा जनावरांचा चारा किवा मुळा, कोबी, गाजर इ. भाज्या खाल्ल्यावर…

इंटरनॅशनल युनियन फॉर कॉन्झर्व्हेशन ऑफ नेचर अ‍ॅन्ड नॅचरल रिसोर्सेस – आययूसीएन (IUCN)

इंटरनॅशनल युनियन फॉर कॉन्झर्व्हेशन ऑफ नेचर अ‍ॅन्ड नॅचरल रिसोर्सेस - आययूसीएन : (स्थापना: ५ ऑक्टोबर, १९४८) आंतरराष्ट्रीय निसर्ग व नैसर्गिक स्रोत संवर्धन संघटना म्हणजेच इंटरनॅशनल युनियन फॉर कॉन्झर्व्हेशन ऑफ नेचर अ‍ॅन्ड नॅचरल…

वर्गीज कुरियन (Verghese Kurien)

कुरियन, वर्गीज : (२६ नोव्हेंबर १९२१ - ९ सप्टेंबर २०१२) वर्गीस कुरियन यांचा जन्म केरळ राज्यातील कोझिकोड (कालिकत) शहरात झाला. त्यांचे शालेय शिक्षण तामिळनाडूतील जिल्हा इरोड गोबीचेट्टीपालयम गावात डायमंड जुबिली…

कॅलिफोर्नियाचे आखात (Gulf of California)

उत्तर अमेरिका खंडाच्या पश्चिम किनाऱ्यावर स्थित असलेले पूर्व पॅसिफिक महासागरातील एक आखात. याला कॉर्तेझचा समुद्र किंवा मार दे कॉर्तेस या नावांनीही ओळखले जाते. मेक्सिको देशाच्या वायव्य किनाऱ्यावर हे आखात आहे.…

ऑटो फॉन कॉट्सबू (Otto von Kotzebue)

कॉट्सबू, ऑटो फॉन (Kotzebue, Otto von) : (३० डिसेंबर १७८७ - १५ फेब्रुवारी १८४६). रशियन समन्वेषक व नौसेना अधिकारी. त्यांचा जन्म एस्टोनिया या तत्कालीन रशियन साम्राज्यातील रेव्हेल येथे म्हणजेच सांप्रत…

ग्वादलक्वीव्हर नदी (Guadalquivir River)

स्पेनच्या दक्षिण भागातील प्रमुख नदी व जलवाहिनी. आयबेरियन द्वीपकल्पावरील ही पाचव्या क्रमांकाची लांब नदी आहे. ही नदी दक्षिण स्पेनच्या अँदेल्युसिया प्रांतातून वाहते. 'वादी अल-कबीर' या अरबांनी दिलेल्या मूळ अरेबिक भाषेतील…

झ्यूजेन (Zeugen)

वाऱ्याच्या झीज (अपक्षरण) कार्यामुळे निर्माण होणारे भूमिस्वरूप. याला ज्यूजेन नावानेही ओळखले जाते. उष्ण वाळवंटी प्रदेशात वाऱ्याच्या झीज कार्यामुळे वेगवेगळी भूमिस्वरूपे निर्माण होतात, त्यांपैकीच झ्यूजेन हे एक भूमिस्वरूप आहे. वाऱ्याचे खनन…

उत्क्षालित मैदान (Outwash plain)

हिमनदीच्या संचयन कार्यामुळे निर्माण होणारे मैदान. हिमनदी आपल्या तळावरील खडकांचे पृष्ठभाग खरवडून, फोडून निर्माण झालेली डबर (दगड-गोटे, वाळू, रेती इत्यादी अवसाद) आपल्याबरोबर पुढेपुढे सरकवत नेते. जेथे हिमनदीतील बर्फ वितळून जलप्रवाह…

नगुला मीरा शैक (Nagula Meera Shaik)

शैक, नगुला मीरा : (८ एप्रिल, १९७४) शैक नगुला मीरा यांचा जन्म आंध्रप्रदेशच्या कृष्णा जिल्ह्यातील नंदिगामा येथे झाला. शालेय शिक्षण नंदिगामामधील डॉन बास्को येथून पूर्ण केल्यावर त्यांनी गुंटूरच्या ए.एन.जी आचार्य एन.जी.रंगा अ‍ॅग्रिकल्चरल…

जेम्स डोडसन (James Dodson)

डोडसन, जेम्स : (अंदाजे १७०५ मध्ये ते २३ नोव्हेंबर १७५७) जेम्स डोडसन इंग्लंडमध्ये जन्मले. सुप्रसिद्ध फ्रेंच गणिती अब्राहम द मॉयव्हर हे त्यांचे आधी अध्यापक आणि नंतर मित्र होते. लंडनमध्ये डोडसन शाळेत…