(प्रस्तावना) | विद्याव्यासंगी : जगतानंद बा. भटकर
….
मुसळांखेळ (Muslakhel)

मुसळांखेळ

ऐतिहासिक पार्श्वभूमी लाभलेला गोव्यातील एक नृत्यप्रकार.या नृत्यात सहभागी होणारे सर्व कलाकार ख्रिस्ती पुरुष असून ते हातात बांबूपासून बनविलेले दीड ते ...
मोहडोंबरी (Mohdombari)

मोहडोंबरी

आदिवासीतील कोलाम जमातीचा सण.कोलामी भाषेत या सणाला ‘बुर्री’ किंवा ‘भुर्री’ असे नाव आहे. या सणामध्ये मोहफूल आणि मोहाच्या झाडाचे महात्म्य ...
म्हसोबा (Mhasoba)

म्हसोबा

महाराष्ट्रातील एक देवता. ग्रामदेवता वा लोकदेवता म्हणूनही म्हसोबाचा उल्लेख केला जातो. शेंदूर लावलेला गोल किंवा उभट असा दगडाचा तांदळा, या ...
यमुनाबाई वाईकर (Yamunabai Waikar)

यमुनाबाई वाईकर

वाईकर ,यमुनाबाई (जन्म : ३१ डिसेंबर १९१५ – मृत्यू : ७ मे २०१८) मराठीतील सुप्रसिद्ध लावणी गायिका. मूळ नाव यमुना ...
यल्लम्मा (Yallamma)

यल्लम्मा

द. भारतातील एक मातृदेवता. कर्नाटकातील सौंदत्ती (जि. बेळगाव) हे तिचे मुख्य स्थान आहे. ती कर्नाटक, महाराष्ट्र व आंध्र या प्रांतांतील ...
याकोप आणि व्हिल्हेल्म ग्रिम (Jacob and Wilhelm Grimm)

याकोप आणि व्हिल्हेल्म ग्रिम

याकोप (४ जानेवारी १७८५–२० सप्टेंबर १८६३) आणि व्हिल्हेल्म (२४ फेब्रुवारी १७८६–१६ डिसेंबर १८५९) ग्रिम हे दोन जर्मन बंधू भाषाशास्त्राचे अभ्यासक ...

याहामोगी

महाराष्ट्र गुजरात आणि मध्यप्रदेश या तीन राज्यांतील आदिवासी जमातींची कुलदेवता. दरवर्षी महाशिवरात्रीला याहामोगीची जत्रा भरते. या तीनही राज्यांतील आदिवासी लाखोंच्या ...
येडेश्वरी (Yedeshwari)

येडेश्वरी

महाराष्ट्राची कुलस्वामिनी श्रीतुळजाभवानीची धाकटी बहीण म्हणून ओळखली जाणाऱ्या कळंब तालुक्यातील येरमाळा येथील देवी. प्रभू रामचंद्र ज्यावेळी वनवासाला निघाले, तेव्हा त्यांना ...
रंगनाथ महाराज परभणीकर (Rangnath Maharaj Parbhanikar)

रंगनाथ महाराज परभणीकर

रंगनाथ महाराज परभणीकर : ( ? १८८९ – ४ जानेवारी १९७० ). वारकरी संप्रदायातील कीर्तनकार, प्रवचनकार. मूळ नाव – रंगनाथ ...
रणमाले (Ranmale)

रणमाले

गोव्यातील सत्तरी आणि सांगे तालुक्यांत सादर केला जाणारा पारंपरिक लोकनाट्यप्रकार. गोव्याच्या सीमेलगत असलेल्या कर्नाटक आणि महाराष्ट्रातील काही गावांतूनही हे लोकनाट्य ...
रथसप्तमी (Rathasaptami)

रथसप्तमी

माघ शु. सप्तमीला केले जाणारे हिंदूंचे एक सौर व्रत. ही सप्तमी चौदा मन्वंतरांपैकी एका मन्वंतराची प्रारंभतिथी म्हणून महत्त्वाची मानण्यात आली ...
राजश्री काळे नगरकर (Rajshri Kale Nagarkar)

राजश्री काळे नगरकर

राजश्री काळे नगरकर : (१- १- १९७०). महाराष्ट्रातील प्रसिद्ध लावणी कलावती, चित्रपट अभिनेत्री. राजश्री दत्तात्रय काळे नगरकर या लावणी क्षेत्रातील ...
राजस्थानची लोकनृत्ये (Folk dances OF Rajasthan)

राजस्थानची लोकनृत्ये

राजस्थानची लोकनृत्ये : राजस्थानची संस्कृती इतकी विविधांगी आहे की, या संस्कृतीचे विविधरंग येथील लोकजीवनात आढळतात. विविध सणांच्या वेळी राजस्थानमध्ये नव्या, ...
राजू बाबा शेख (Raju Baba Shekh)

राजू बाबा शेख

राजू बाबा शेख : (१७ एप्रिल १९४२ – ९ फेब्रुवारी २०१८). वारी नृत्याचे जनक. वारी नृत्याचे जनक राजू बाबा शेख ...
राधा (Radha)

राधा

झाडीपट्टीतील लोकनाट्य. दंडार आणि खडी गंमत या दोन लोकनाट्यांनंतर लोकप्रियतेच्या कसोटीवर उतरणारे हे लोकनाट्य होय. रात्रभर चालणारा हा लोकरंजनप्रकार राधा ...
राधाकृष्ण राजारामबापू कदम (Radhakrushna Rajarambapu Kadam)

राधाकृष्ण राजारामबापू कदम

कदम, राधाकृष्ण राजारामबापू  : ( १५ फेब्रुवारी १९२० – १८ जानेवारी २०१६ ). महाराष्ट्रातील प्रसिद्ध गोंधळ महर्षी. ते पारंपरिक गोंधळी ...
राम जोशी (Ram Joshi)

राम जोशी

राम जोशी : (१७६२? – १८१३?). सुप्रसिद्ध मराठी शाहीर. पूर्ण नाव राम जगन्नाथ जोशी. जन्म सोलापूर मध्ये एका ब्राम्हण कुटूंबात ...
रामचंद्र चिंतामण ढेरे (Ramchandra Chintaman Dhere)

रामचंद्र चिंतामण ढेरे

ढेरे, रामचंद्र चिंतामण :  (२१ जुलै १९३० – १ जुलै २०१६). महाराष्ट्रातील धर्म, तत्त्वज्ञान, संस्कृती, लोकसंस्कृती, लोकसाहित्य, संतसाहित्य आणि काव्यशास्त्र ...
रामचंद्र मांझी (Ramchandra Manzi)

रामचंद्र मांझी

मांझी, रामचंद्र :  (१९२५). बिहारमधील भोजपुरी लौंडा नाच या लोककलेचे कलाकार. रामचंद्र मांझी यांचा जन्म ताजपूर येथे बिहारच्या सारण जिल्ह्या्त ...
रामदासबाबा मनसुख (Ramdasbaba Mansukh)

रामदासबाबा मनसुख

मनसुख, रामदासबाबा  : (जन्म. १९१७ – मृत्यू. १९९९). महाराष्ट्रातील प्रसिध्द वारकरी कीर्तनकार. त्यांचा जन्म पुणे जिल्ह्यातील जुन्नर तालुक्यातील मंगरूळ पारगाव ...