माकड (Monkey)

स्तनी वर्गातील नरवानर गणाच्या प्लॅटिऱ्हिनी आणि कॅटाऱ्हिनी या श्रेणींत माकडांचा समावेश केला जातो. प्लॅटिऱ्हिनी श्रेणीतील माकडांना ‘नव्या जगातील माकडे’ म्हणतात. ही माकडे पश्‍चिम गोलार्धातील मध्य व दक्षिण अमेरिका खंडांत आढळतात.…

लाख कीटकांचा समावेश संधिपाद संघाच्या कीटक वर्गातील हेमिप्टेरा गणाच्या केरिडी कुलात होतो. त्यांच्या स्रावापासून लाख हा पदार्थ मिळतो. याच कुलातील केरिया लॅक्का ही जाती लाखेसाठी मोठ्या प्रमाणावर संवर्धित केली जाते.…

गोड्या पाण्यातील एक मासा. रोहू माशाचा समावेश अस्थिमत्स्य वर्गाच्या सायप्रिनिडी कुलात होत असून त्याचे शास्त्रीय नाव लबिओ रोहिटा आहे. सायप्रिनिडी कुलातील मासे कार्प या सामान्य नावाने ओळखले जातात. या कुलात…

अस्थिमत्स्य वर्गाच्या सायनोडोंटिडी कुलातील एक मासा. भारतात तो बोंबील या नावाने ओळखतात. बोंबील माशाचे शास्त्रीय नाव हार्पोडॉन नेहेरियस आहे. ते सामान्यपणे उथळ समुद्रात राहतात. भारतापासून चीनपर्यंतच्या नदीमुखांत किंवा किनाऱ्याजवळील समुद्रांत…

एक उभयचर प्राणी. बेडकाचा समावेश उभयचर वर्गाच्या ॲन्यूरा गणातील रॅनिडी कुलात करण्यात येतो. जगात त्यांच्या सु. ४,८०० जाती असून भारतामध्ये त्यांच्या सु. २७६ जाती दिसून येतात. भारतातील होप्लोबॅट्रॅकस टायगेरिनस ही…

स्तनी वर्गाच्या नरवानर गणातील एक प्राणी. बॅबूनाचा समावेश सरकोपिथेसिडी कुलातील पॅपिओ प्रजातीत होतो. पॅपिओ प्रजातीत पॅपिओ अर्सिनस (चक्मा बॅबून), पॅपिओ पॅपिओ (गिनी बॅबून), पॅपिओ हॅमॅड्रिअस (अरबी बॅबून), पॅपिओ सायनोसेफॅलस (पिवळा…

स्तनी वर्गातील नरवानर गणाच्या लेमुरिडी कुलात लेमूर प्राण्यांचा समावेश होतो. ते फक्त मादागास्कर आणि त्यालगतच्या कोमोरो बेटांवर आढळतात. मोठ्या संख्येने आढळून येणाऱ्या रिंग टेल्ड लेमूर या जातीचे शास्त्रीय नाव लेमूर…

(सकर फिश/शार्कसकर). समुद्राच्या पाण्यात आढळणारा अस्थिमत्स्य वर्गाच्या एकिनीफॉर्म‍िस गणाच्या एकिनिइडी कुलातील मासा. लुचुक मासे उष्ण प्रदेशातील सर्व समुद्रात आढळतात. त्यांच्या १२ जाती असून भारतात ४ जाती आढळून येतात. भारतालगतच्या समुद्रात…

मनुष्यवस्तीमध्ये झाडाझुडपांवर दिसणारा व टोपी घातल्यासारखा वाटणारा लांब शेपटीचा एक पक्षी. बुलबुल पक्ष्याचा समावेश पक्षिवर्गाच्या पॅसेरिफॉर्मिस गणातील पिक्नोनोटिडी कुलात होतो. पिक्नोनोटस प्रजातीतील सर्व पक्ष्यांना सामान्यपणे बुलबुल म्हणतात. भारतात पिक्नोनोटस कॅफर…