प्लँक, मॅक्स कार्ल अर्न्स्ट लुडविग : ( २३ एप्रिल, १८५८ – ४ ऑक्टोबर, १९४७ ) मॅक्स प्लँक यांचे शिक्षण जर्मनीतल्या म्यूनिक आणि बर्लिन येथल्या विद्यापीठात गुस्ताव्ह किरचॉफ आणि हेर्मान ह्ल्मोल्ट्झ…
मिलिकन, रॉबर्ट अँड्र्यूज : ( २२ मार्च १८६८ - १९ डिसेंबर १९५३ ) मिलिकन ओहियो येथून पदवीधर झाल्यावर त्यांनी दोन वर्षे भौतिकशास्त्राच्या अध्यापनाचे काम केले. नंतर त्यांनी भौतिकशास्त्र हा विषय…
बोस, सत्येंद्रनाथ : ( १ जानेवारी १८९४ - ४ फेब्रुवारी १९७४ ) बोसॉन हे अणूतील मुलभूत कण ज्यांच्या नावावरून ओळखले जातात ते भारतीय भौतिकशास्त्रज्ञ म्हणजे सत्येंद्रनाथ बोस. सत्येंद्रनाथ यांचा जन्म कोलकाता येथे…
कोशिबा, मासातोशी : ( १९ सप्टेंबर, १९२६ ) मासातोशी कोशिबा यांचा जन्म जपानमधील तोयोहाशी इथे झाला. १९५१ साली टोकियो विद्यापीठातून त्यांनी पदवी घेतली आणि न्यूयॉर्क येथील रॉचेस्टर विद्यापीठातून त्यांनी भौतिकशास्त्रातील…
डेव्हिस, रेमंड (ज्युनिअर) : ( १४ ऑक्टोबर, २०१४ – ३१ मे, २००६ ) रेमंड डेव्हिस यांचा जन्म अमेरिकेतील वॉशिंग्टन डी. सी. येथे झाला. त्यांनी १९३८ मध्ये मेरिलँड विद्यापीठातून रसायनशास्त्र विषयातील…
ब्राहे, टायको : ( १४ डिसेंबर १५४६ – २४ ऑक्टोबर १६०१ ) आकाशाकडे दुर्बिण रोखली तर सहजासहजी आपल्या दृष्टीला न पडणाऱ्या अनेक गोष्टी आणि त्यांच्यातले बारकावे आपल्याला दिसू शकतात, हे…
बेथे, हॅन्स : ( २ जुलै १९०६ - ६ मार्च २००५ ) अमेरिकन शास्त्रज्ञ हॅन्स बेथे यांना १९६७ साली, ताऱ्यांच्या ऊर्जानिर्मितीच्या संशोधनासाठी भौतिकशास्त्रातील नोबेल पुरस्कार देऊन सन्मानित करण्यात आले. शास्त्रज्ञ…
वाडिया इन्स्टिट्यूट ऑफ हिमालयन जिओलॉजी : ( स्थापना – जून, १९६८ ) हिमालयाचे भूगर्भशास्त्र या विषयात संशोधन करणारी ही स्वायत्त संशोधन संस्था भारत सरकारच्या विज्ञान आणि तंत्रज्ञान खात्याच्या अख्यत्यारीत कार्यरत आहे.…
वेंकटरमण, टी. एस. : ( १५ जून १८८४ – १८ जानेवारी १९६३ ) थिरूवैयारू सांबासिवा (टी.एस.) वेंकटरमण यांचा जन्म दक्षिणेतील सालेम जिल्ह्यात झाला. त्यांचे प्राथमिक शिक्षण त्रिची येथे झाले. त्यांनी…
हॉवर्ड, अल्बर्ट : ( ८ डिसेंबर,१८७३ - २० ऑक्टोबर, १९४७ ) ब्रिटनमधील श्रॉपशायर परगण्यात अल्बर्ट यांचा जन्म झाला. त्यांचे वडील शेतकरी होते. त्यांचे प्राथमिक शिक्षण रेकिन महाविद्यालयातून झाले. पुढे त्यांनी…
भारतीय उष्णदेशीय मौसम विज्ञान संस्था, पुणे : ( स्थापना – १७ नोव्हेंबर,१९६२ ) भारतीय उष्णदेशीय मौसम विज्ञान संस्था ही संशोधन संस्था पुण्यात असून भारतातील उष्णकटी बंधातील हवामानासंबधी संशोधन करते. ही…
राष्ट्रीय समुद्र विज्ञान संस्थान : (स्थापना: १ जानेवारी १९६६) वैज्ञानिक व औद्योगिक अनुसंधान संस्थेच्या (सीएसआयआर) नियमाप्रमाणे या संस्थेचे कार्य चालते. राष्ट्रीय समुद्रविज्ञान संस्थेचे मुख्य कार्य गोव्याच्या दोना पावला येथून चालते.…
राष्ट्रीय अंटार्क्टिक आणि महासागर संशोधन केंद्र : (स्थापना – १९९८) अंटार्क्टिका अभ्यास केंद्र या नावाने स्थापना झालेल्या केंद्राचे नाव २००५ साली, राष्टीय अंटार्क्टिक आणि महासागर संशोधन केंद्र असे बदलण्यात आले.…
‘ला काँझ’(‘LaCONES’), हैदराबाद : (स्थापना – २००७) हैदराबादमधील ‘सेंटर फॉर सेल्युलर अँड मॉलेक्युलर बायॉलॉजी’ ह्या संस्थेच्या पुढाकाराने ‘संकटग्रस्त जातींच्या पर्यावरणीय संवर्धनासाठीची ही प्रयोगशाळा’ स्थापन झाली. ‘ला काँझ’ या संस्थेच्या…
आघारकर संशोधन संस्था : (स्थापना - १९४६) पुण्यात असलेली आघारकर संशोधन संस्थाजीवशास्त्रात संशोधन करते. तेथे प्राणिशास्त्र, वनस्पतीशास्त्र आणि सूक्ष्मजीवशास्त्र या विषयातील मूलभूत व उपयोजित संशोधन होते. आघारकर रिसर्च इन्स्टिट्यूट ही…