नीरनम (नेलकिंडा) (Niranam) (Nelcynda)

नीरनम

केरळमधील एक प्राचीन मेरिटाइम पुरातत्त्वीय स्थळ. ग्रीक व रोमन व्यापारी केरळच्या मलबार किनाऱ्याला डमिरीका असे म्हणत असत. इ.स. पहिल्या शतकातील ...
नौकांचे पुरातत्त्व 

जमिनीत सापडलेल्या नौकांचे पुरातत्त्व हे नाविक (नॉटिकल) पुरातत्त्वाचे एक महत्त्वाचे क्षेत्र आहे. अपघातग्रस्त होणे, मुद्दाम बुडवल्या जाणे, रेतीत रुतणे अशा ...
पवनार (Pawnar)

पवनार

राष्ट्रीय महत्त्व असलेले भारतातील एक संरक्षित पुरातत्त्वीय उत्खनित स्थळ. महाराष्ट्र राज्यातील वर्धा जिल्ह्यात, वर्धा-नागपूर मार्गावर, वर्धा या शहरापासून सु. नऊ ...
पिंडारा (Pindara)

पिंडारा

गुजरातमधील सागरी पुरातत्त्वीय स्थळ. हे स्थळ गुजरातमधील सध्याच्या पिंडारा गावापासून ३ किमी. व द्वारकेपासून ४५ किमी. अंतरावर आहे. सौराष्ट्रातील हे ...
पिरम बेट (Piram Island)

पिरम बेट

गुजरातमधील समुद्री चाच्यांचे पुरातत्त्वीय स्थळ. खंबातच्या आखातात गोघा या प्राचीन बंदराजवळ सु. १० किमी. अंतरावर असून तेथे समुद्री चाच्यांची गढी ...
पुम्पुहार (कावेरीपट्टणम) (Poompuhar) (Kaveripattinam)

पुम्पुहार

तमिळनाडूतील एक प्रसिद्ध अधोजल पुरातत्त्वीय स्थळ आणि प्राचीन बंदर. याच स्थळाला कावेरीपट्टणम अथवा कावेरीपूमपट्टणम म्हणूनही ओळखले जाते. शिलप्पधिकारम (सिलप्पईकरम; Silappaikaram) ...
पोर्ट रॉयल (Port Royal)

पोर्ट रॉयल

पोर्ट रॉयल हे वेस्ट इंडीजमधील जमैका या छोट्या देशातील एक बंदर होते. सध्या हे समुद्रात बुडालेले पुरातत्त्वीय स्थळ जमैकाची राजधानी ...
पौनी (Pauni)

पौनी

महाराष्ट्रातील एक प्राचीन ऐतिहासिक व पुरातत्त्वीय स्थळ. ते भंडारा जिल्ह्यात नागपूर-भंडारा मार्गावर नागपूरच्या आग्नेयेस सु. ८० किमी.वर वैनगंगा नदीच्या उजव्या ...
प्रिन्सेस रॉयल (Princess Royal)

प्रिन्सेस रॉयल

लक्षद्वीपमधील प्रसिद्ध प्रिन्सेस रॉयल जहाज. लक्षद्वीप बेटसमूहातील बंगारम हे एक वस्ती नसलेले छोटे प्रवाळ बेट अगाट्टी बेटापासून आठ किमी. अंतरावर ...
फणीगिरी (Phanigiri)

फणीगिरी

तेलंगणा राज्यातील एक प्रसिद्ध पुरातत्त्वीय स्थळ. हे स्थळ सूर्यापेट जिल्ह्यातील नगरम तालुक्यात सूर्यापेटच्या ईशान्येस सुमारे ४० किमी. आणि हैदराबादच्या पूर्वेस ...
बेट द्वारका (Bet Dwarka)

बेट द्वारका

गुजरातमधील सागरी पुरातत्त्वीय स्थळ आणि प्रसिद्ध धार्मिक स्थळ. परंपरेने कृष्णचरित्राशी जोडले गेलेले हे बेट ‘बेट शंखोधरʼ या नावानेही ओळखले जाते ...
बोखिरा (Bokhira)

बोखिरा

गुजरातमधील सागरी पुरातत्त्वीय स्थळ. हे स्थळ गुजरातमधील पोरबंदर जिल्ह्यात पोरबंदर शहरापासून पाच किमी. अंतरावर आहे. गोव्याच्या राष्ट्रीय समुद्र विज्ञान संस्थानामधील ...
ब्रह्मपुरी (कोल्हापूर) Brahampuri (Kolhapur)

ब्रह्मपुरी

महाराष्ट्रातील प्राचीन अवशेषांचे एक स्थळ. ते कोल्हापूर शहराच्या पश्चिमेस पंचगंगा नदीच्या उजव्या तीरावर वसले आहे. केवळ पुराततत्त्वीय उत्खननामुळे ते प्रकाशात ...
भारतातील नौकांचे पुरातत्त्व  

जमिनीत गाडलेल्या अवस्थेत भारतात केरळमधील पट्टनम व कडक्करपल्ली आणि महाराष्ट्रातील देर्दे अशा एकूण तीन ठिकाणी नौका आढळून आल्या आहेत. पट्टनम ...
भोन (Bhon)

भोन

महाराष्ट्रातील एक पुरातत्त्वीय स्थळ. ते बुलढाणा जिल्ह्यात शेगाव तालुक्यापासून आग्नेयेला सु. २१ किमी. अंतरावर पूर्णा नदीच्या उजव्या तीरावर वसले आहे ...
मगान नौका पुनर्बांधणी प्रकल्प

प्राचीन मगानमधील नौकेच्या पुनर्बांधणीचा एक अनोखा प्रकल्प. मेसोपोटेमियातील सुमेरियन संस्कृतीत व्यापारी संबंधांच्या संदर्भात कांस्ययुगातील मगान, दिलमुन व मेलुहा या तीन ...
महाबलीपुरम (Mahabalipuram)

महाबलीपुरम

तमिळनाडूतील एक प्रसिद्ध मेरिटाइम पुरातत्त्वीय स्थळ. तसेच जागतिक वारसा स्थळाचा दर्जा असलेले दक्षिण भारतातील एक महत्त्वाचे बंदर आणि व्यापारी केंद्र ...
मांढळ (Mandhal)

मांढळ

महाराष्ट्रातील एक प्रसिद्ध पुरातत्त्वीय स्थळ. ते नागपूर जिल्ह्यातील उमरेड तालुक्यात, नागपूरच्या आग्नेयेस सु. ७५ किमी. अंतरावर आहे. १९७३ मध्ये येथील ...
माणिकपटणा (Manikpatana)

माणिकपटणा

ओडिशातील मेरिटाइम पुरातत्त्वीय स्थळ. ओडिशाच्या किनाऱ्यावरील अनेक प्राचीन बंदरांपैकी माणिकपटणा हे एक बंदर होते. ते ब्रह्मगिरी तालुक्यात पुरी या तीर्थक्षेत्रापासून ...
मूळ द्वारका (कोडिनार) Mul Dwarka (Kodinar)

मूळ द्वारका

गुजरातमधील सागरी पुरातत्त्वीय स्थळ. हे गुजरातमधील गीर सोमनाथ जिल्ह्यातील (२०१३ पूर्वीचा जुनागढ जिल्हा) कोडिनार या गावाजवळ अरबी समुद्राच्या किनाऱ्यावर शिंघोडा ...