नक्षत्र (Constellations)

नक्षत्र : सर्वसाधारणपणे आकाशातील ताऱ्यांच्या विविध गटांना, मांडण्यांना नक्षत्र असे म्हणण्याची रूढी होती. परंतु, आकाशातील अशा ८८ मांडण्यांना आता जागतिक स्तरावर ‘तारकासमूह’ (Constellations) म्हणून ओळखले जाते. सूर्याच्या आकाशातील वार्षिक भासमान मार्गावरील,…

गरुडासन (Garudasana)

एक आसनप्रकार. या आसनामध्ये शरीराचा आकार गरुड पक्षाप्रमाणे दिसतो, म्हणून या आसनाला गरुडासन असे म्हणतात. कृती : आसनपूर्व स्थितीमध्ये दोन्ही पायांमध्ये अंतर ठेवून दोन्ही हात दोन्ही मांड्यांजवळ ठेवून आरामात उभे…

जीवनसत्त्व के (Vitamin K)

जीवनसत्त्व के मेदविद्राव्य आहे. मानवी शरीरामध्ये रक्त क्लथनासाठी (रक्त गोठण्यासाठी) आवश्यक असणाऱ्या पूर्व प्रथिनांचे संश्लेषण आणि हाडांमध्ये कॅल्शियमला बांधून ठेवणाऱ्या ऊतींना मदत करणाऱ्या पूर्व प्रथिनांचे संश्लेषण झाल्यानंतर के जीवनसत्त्व त्यावर…

प्रचितीक्षमतेचे तत्त्व (Verifiability Principle)

हे तार्किक प्रत्यक्षार्थवाद या विचारप्रणालीचा आधारस्तंभ मानले जाते. तार्किक प्रत्यक्षार्थवाद विश्लेषणाला मध्यवर्ती आणि महत्त्वपूर्ण स्थान देतो. सदर विचारप्रणालीने सत्ताशास्त्राचा अस्वीकार केला असून प्रचितीक्षमतेच्या तत्त्वाला सर्वोच्च महत्त्व दिले आहे. परंपरागत तत्त्वज्ञानातील…

शिक्षण हक्क कायदा (Right to Education Act)

६ ते १४ वयोगटातील बालकांचा प्राथमिक शिक्षणाच्या मूलभूत अधिकारांचा समावेश असलेला आणि त्यांना मोफत व सक्तीचे शिक्षण देण्यासाठी केंद्र शासनाद्वारे पारित केलेला एक शैक्षणिक कायदा. हा बाल शिक्षण हक्क कायदा…

गुरजाड वेंकट अप्पाराव (Gurjad Vyankat Apparao)

गुरजाड वेंकट अप्पाराव : (२१ सप्टेंबर १८६२- ३० नोव्हेंबर १९१५). प्रसिद्ध तेलुगू कवी, नाटककार, कथाकार, समीक्षक, देशभक्त आणि समाजसुधारक. जन्म विशाखापटनम् जिल्ह्यातील रायवरम् गावी. विजयानगरला शालेय शिक्षण चालू असतानाच त्यांनी…

किशोरीलाल गोस्वामी (Kishorilal Goswami)

गोस्वामी, किशोरीलाल : (१५ फेब्रुवारी १८६५ - २९ मे १९३३). हिंदी कादंबरीकार. जन्म बनारस येथे. भारतेंदु मंडळाशी त्यांचा निकटचा संबंध होता. ते धार्मिक वृत्तीचे व निंबार्क संप्रदायाचे अनुयायी होते. हिंदू…

गौडपादाचार्य (Gaudapadacharya)

गौडपादाचार्य : (इसवी सनाचे सातवे शतक सामान्यतः). अद्वैत वेदान्ताचा पाया घालणारे तत्त्वज्ञ. गौडपादाचार्य यांच्या जीवनासंबंधी निश्चित स्वरूपाची माहिती मिळू शकत नाही. आद्यशंकराचार्यांचे गुरू गोविंदभगवत्पाद यांचे गुरू गौडपादाचार्य होते, असे परंपरेने मानले…

दीपवंस (Deepvansh)

दीपवंस : बौद्धांच्या त्रिपिटकातील सुत्तपिटकात अंतर्भूत असलेल्या बुद्धवंस  नामक ग्रंथाच्या धर्तीवर पाली भाषेत जे अनेक वंस-ग्रंथ तयार झाले, त्यांपैकी दीपवंस  हा सर्वप्राचीन होय. पाली वंस-ग्रंथांचे स्वरूप काहीसे बखरींसारखे आहे. गौतम…

अमरुशतक (Amrushatak)

अमरुशतक : संस्कृतातील एक प्रसिद्ध शृंगारकाव्य. हे एक गीतिकाव्य आहे. याच्या कर्त्याचा उल्लेख अमरू,अमरूक अशा वेगवेगळ्या प्रकारे केला जातो. या कवीचा काल आणि जीवन यांसंबंधी माहिती मिळत नाही. तथापि काव्यालंकार…

वराह पुराण (Varaha Purana)

वराह पुराण : अवतारी विष्णूने हे पुराण पृथ्वीला सांगितले अशी समजूत आहे. प्रामुख्याने हे पुराण विष्णुदेवतेसंबंधी असले तरी यात शिव आणि शक्ती यांचीही स्तुती व कथा येतात. हे पुराण नवव्या-दहाव्या…

Read more about the article येशूचे चमत्कार (The Miracles of Jesus Christ)
येशूचे चमत्कार : पारंपरिक चित्रे.

येशूचे चमत्कार (The Miracles of Jesus Christ)

चमत्कार म्हणजे अद्‌भुत घटना. निसर्गाचे नियम किंवा कार्यकारणभाव ज्या घटनांना लागू पडत नाहीत, अशा घटनांना ‘अद्‌भुत’ म्हणजे आश्चर्यकारक म्हणतात. म्हणजे वैज्ञानिक दृष्टीकोन, बुद्धिवाद वा विवेकवाद यांच्या द्वारे ज्या घटनांची उपपत्ती…

फिराक गोरखपुरी (Firaq Gorakhpuri)

फिराक गोरखपुरी : (२८ ऑगस्ट १८९६-३ मार्च १९८२). भारतीय ज्ञानपीठ पुरस्कार लाभलेले एक श्रेष्ठ उर्दू कवी. फिराक गोरखपुरी यांचे मुल नाव रघुपती सहाय ‘फिराक’ असे होते. उर्दू भाषेतील प्रसिद्ध साहित्यिक.…

ग्रीक कला : आर्ष काळ (Greek Art : Archaic Period)

प्राचीन ग्रीक संस्कृतीत इ.स.पू. सातव्या शतकापासून सुरू झालेल्या आर्ष कालावधीत (इ. स. पू. ७०० ते इ. स. पू. ४८०) नागरी जीवनास पुन्हा सुरुवात झालेली दिसते. ह्या काळात नागरिक, परदेशी रहिवासी…

स्प्रिंग अँड ऑटम अँनल्स (The-Spring-and-Autumn Annals)

स्प्रिंग अँड ऑटम अँनल्स : (छुन छिऊ). अभिजात चिनी साहित्यातील महात्मा कन्फ्यूशसच्या पाच महान अभिजात ग्रंथांपैकी एक ग्रंथ. या ग्रंथाला चिनी भाषेत छुन छिऊ असे म्हणतात. याचे स्वरूप बखरीसारखे आहे.…