
पर्शियन आखात
पश्चिम आशियातील इराण आणि अरबस्तान द्वीपकल्प यांदरम्यानचा अरबी समुद्राचा एक फाटा. याला इराणचे आखात असेही म्हणतात. या आखाताची लांबी ९९० ...

पालघर शहर
भारताच्या महाराष्ट्र राज्यातील याच नावाच्या जिल्ह्याचे व तालुक्याचे मुख्य ठिकाण. लोकसंख्या ६८,९३० (२०११). हे मुंबई व विरारच्या उत्तरेस अनुक्रमे ८७ ...

पुत्रजया शहर
मलेशियातील प्रमुख शहर, देशाचे प्रशासकीय केंद्र आणि संघीय प्रदेश. लोकसंख्या ९१,९०० (२०१८). हे शहर मलेशिया द्वीपकल्पाच्या पश्चिम भागात, क्वालालुंपुर या ...

पुस्तकांचे गाव, भिलार
भारतातील पहिले पुस्तकांचे गाव आणि एक पर्यटन स्थळ. लोकसंख्या ३,००० (२०२५ अंदाजे). हे गाव महाराष्ट्राच्या सातारा जिल्ह्यातील महाबळेश्वर तालुक्यात आहे ...

पेद्रू आल्व्हारिश काब्राल
काब्राल, पेद्रू आल्व्हारिश : (१४६७ किंवा ६८ – १५२०). पोर्तुगीज सरदार, मार्गनिर्देशक, समन्वेषक व ब्राझीलचा शोध लावणारा पहिला यूरोपीय. त्यांचा ...

पोओपो सरोवर
दक्षिण अमेरिकेतील बोलिव्हिया देशातील दुसऱ्या क्रमांकाचे मोठे खाऱ्या पाण्याचे सरोवर. जगातील सर्वाधिक उंचीवर असणाऱ्या सरोवरांपैकी हे एक मोठे सरोवर आहे ...

पोटोमॅक नदी
अमेरिकेच्या संयुक्त संस्थानांच्या पूर्व-मध्य भागातून वाहणारी नदी. या नदीची एकूण लांबी ६१६ किमी. असून त्यातील ११८ किमी. लांबीचा भरती प्रवाह ...

प्रतिरोध पर्जन्य
बाष्पयुक्त वाऱ्याच्या वाहण्याच्या मार्गात येणाऱ्या पर्वतीय अडथळ्यामुळे त्या पर्वताच्या वाताभिमुख उतारावर जी पर्जन्यवृष्टी होते, तिला ‘प्रतिरोध पर्जन्य’ किंवा ‘गिरिलिख पर्जन्य’ ...

प्रत्यावर्त
वातावरणात जेव्हा एखाद्या ठिकाणी निर्माण झालेल्या जास्त भाराच्या केंद्राकडून सभोवतालच्या कमी भाराच्या प्रदेशाकडे चक्राकार वारे वाहतात, तेव्हा त्या वातावरणीय आविष्काराला ...

फंडी उपसागर
अटलांटिक महासागरचा एक फाटा. नैर्ऋत्य – ईशान्य दिशेत विस्तारलेल्या या उपसागरच्या उत्तरेस आणि पश्चिमेस कॅनडाचा न्यू ब्रन्सविक प्रांत, तर दक्षिणेस ...

फरीदाबाद शहर
भारताच्या हरयाणा राज्यातील याच नावाच्या जिल्ह्याचे मुख्य ठिकाण आणि एक औद्योगिक शहर. लोकसंख्या १४,१४,०५० (२०११). हे राज्याच्या आग्नेय भागात, दिल्लीच्या ...

फिंगर लेक्स
अमेरिकेच्या संयुक्त संस्थानांपैकी न्यूयॉर्क राज्याच्या पश्चिम-मध्य भागातील सरोवरसमूह. पूर्वेकडील सिराक्यूस आणि पश्चिमेकडील जेनसीओ या दोन नगरांच्या दरम्यान हा सरोवरसमूह आहे ...

फिनलंडचे आखात
यूरोप खंडातील बाल्टिक समुद्राचा अती पूर्वेकडील फाटा. याचा पूर्व-पश्चिम विस्तार ४०० किमी., दक्षिणोत्तर विस्तार १९ ते १३० किमी. आणि क्षेत्रफळ ...

फॉन वारे
हा उबदार व शुष्क सोसाट्याचा वारा आहे. याला फोएन वारे असेही म्हणतात. हा जवळजवळ सर्व पर्वत व पर्वतरांगांच्या वातविमुख उतारांवरून ...

फ्रांथीस्को दे ओरेयाना
ओरेयाना, फ्रांथीस्को दे (Orellana, Francisco De) : (१४९०? – १५४६). स्पॅनिश सेनानी व संपूर्ण ॲमेझॉन नदीचे समन्वेषण करणारे पहिले समन्वेषक ...

फ्रीड्रिक कॉन्रात हॉर्नमान
हॉर्नमान, फ्रीड्रिक कॉन्रात (Hornemann, Friedrich Konrad) : (१५ सप्टेंबर १७७२ – फेब्रुवारी १८०१ ). आफ्रिकेतील अतिशय धोकादायक व अपरिचित सहारा ...

फ्रेड्रिक जॉर्ज जॅक्सन
जॅक्सन, फ्रेड्रिक जॉर्ज (Jackson, Frederick George) : (६ मार्च १८६० – १३ मार्च १९३८). आर्क्टिक प्रदेशाचे समन्वेषण करणारे ब्रिटिश समन्वेषक ...

बाब – एल् – मांदेब सामुद्रधुनी
आशिया खंडातील येमेन आणि आफ्रिका खंडाच्या ईशान्य भागातील जिबूती व एरिट्रिया या देशांदरम्यान स्थित असणारी सामुद्रधुनी. या सामुद्रधुनीमुळे तांबडा समुद्र ...