
कनेक्टिकट नदी (Connecticut River)
अमेरिकेच्या संयुक्त संस्थानांच्या ईशान्य भागातील न्यू इंग्लंड या विभागीय प्रदेशातील सर्वांत लांब नदी. लांबी ६५५ किमी. जलवाहनक्षेत्र २८,७१० चौ. किमी ...

कम्युनिझम शिखर (Communism Peak)
ताजिकिस्तानमधील तसेच पामीरच्या पठारावरील सर्वोच्च शिखर. स्टालिन शिखर किंवा गार्मो या नावांनीही हे शिखर ओळखले जाते. उंची ७,४९५ मी. पामीर ...

कर्कवृत्त (Tropic of Cancer)
पृथ्वीच्या विषुववृत्तापासून उत्तरेस सुमारे २३° ३०’ एवढ्या कोनीय अंतरावर व त्याला समांतर असलेल्या काल्पनिक रेषेला म्हणजे अक्षवृत्ताला कर्कवृत्त म्हणतात. कर्कवृत्ताचे ...

कागायान नदी (Cagayan River)
फिलीपीन्समधील एक महत्त्वाची व सर्वांत लांब नदी. रिओ गांद्रे दे कागायान या नावानेही ही नदी ओळखली जाते. फिलिपीन्समधील लूझॉन बेटाच्या ...

काराकोरम खिंड (Karakoram Pass)
काराकोरम पर्वतश्रेणीतील भारत व चीन या दोन देशांच्या सरहद्दीवरील एक इतिहासप्रसिद्ध खिंड. भारताचा लडाख हा केंद्रशासित प्रदेश आणि चीनचा शिनजियांग ...

कार्ल क्लॅऊस फॉन देर डेकन (Karl Klaus von der Decken)
डेकन, कार्ल क्लॅऊस फॉन देर (Decken, Karl Klaus von der) : (८ ऑगस्ट १८३३ – २ ऑक्टोबर १८६५). किलिमांजारो शिखरावर ...

किलिमांजारो पर्वत (Kilimanjaro Mountain)
मौंट किलिमांजारो. आफ्रिका खंडातील अत्युच्च ज्वालामुखी पर्वत. हा केन्या व टांझानिया यांच्या सीमेवर, नैरोबीच्या (केन्या) दक्षिणेस सुमारे २२५ किमी.वर असून ...

कुंभगर्त (Pothole)
नदी, ओढा वा अन्य जलप्रवाहाच्या पायातील खडकाळ तळावर दगडगोट्यांची घर्षणक्रिया होऊन कुंभाच्या वा रांजणाच्या आकाराचा दंडगोलाकार वा गोलसर खळगा वा ...

कॅनडिअन नदी (Canadian River)
अमेरिकेच्या संयुक्त संस्थानांतील आर्कॅन्सॉ नदी (Arkansas River) ची सर्वांत लांब उपनदी. कॅनडिअन नदीचा उगम कोलोरॅडो राज्यातील लास ॲनमस परगण्यात स ...

कॅन्यन (Canyon or Canon)
नदी किंवा जलप्रवाहासारख्या वाहत्या पाण्याने भूपृष्ठ खोदले वा कापले जाऊन तयार झालेल्या अरुंद निदरीला किंवा घळईला कॅन्यन म्हणतात. कॅन्यनच्या बाजू ...

कॅप्टन जॉन स्मिथ (Captain John Smith)
स्मिथ, कॅप्टन जॉन (Smith, Captain John) : (? जानेवारी १५८० — २१ जून १६३१). ब्रिटिश समन्वेषक, सैनिक, साहसी व्यक्ती, मानचित्रकार व लेखक ...

कॉमो सरोवर (Como Lake)
इटलीतील तिसर्या क्रमांकाचे मोठे सरोवर. यास ‘लॅरीओ सरोवर’ असेही म्हणतात. उत्तर इटलीतील लाँबर्डी प्रांतात सस.पासून १९९ मी. उंचीवर, आल्प्स पर्वताच्या ...

कॉर्न बेल्ट (Corn Belt)
मका उत्पादक पट्टा. अमेरिकेच्या संयुक्त संस्थानांतील मका उत्पादक प्रदेशासाठी वापरात असलेली पारंपरिक संज्ञा. पूर्वीपासून ‘कृषिप्रदेश’ म्हणून हा भाग प्रसिद्ध असून ...

क्रेटर सरोवर (Crater Lake)
अमेरिकेच्या संयुक्त संस्थानांपैकी पॅसिफिक किनाऱ्यावरील ऑरेगन राज्यातील एक सरोवर. पृथ्वीवरील सर्वांत प्राचीन सरोवर म्हणून या सरोवरास मान्यता आहे. इतिहासपूर्व काळात ...

क्वेस्टा (Cuesta)
एका बाजूला तीव्र उतार किंवा तुटलेला कडा आणि दुसऱ्या बाजूला मंद वा सौम्य उतार असलेल्या भूरूपाला क्वेस्टा म्हणतात. याला एकनतीय ...

खंडीय उंचवटा (Continental Rise/Apron)
खंडीय सीमाक्षेत्राचा हा संक्रमणाचा (स्थित्यंतराचा) भाग आहे. खंडीय उंचवट्याचा उतार सामान्यपणे ०.५° ते १° इतका कमी असून पृष्ठभाग सर्वसाधारणपणे सपाट ...

खंडीय ढालक्षेत्र (Continental Shield)
भूकवचातील कमी उठाव असलेले मोठे आणि भूसांरचनिक दृष्ट्या स्थिर क्षेत्र म्हणजे खंडीय ढालक्षेत्र होय. ते कँब्रियनपूर्व काळातील स्फटिकी खडकांचे बनलेले ...

खारकच्छ (Lagoon)
खाजण. समुद्रकिनारा व त्यापासून थोड्या अंतरावर समुद्रात तयार झालेले वाळूचे बुटके बांध यांमधील खाऱ्या, उथळ आणि शांत पाण्याची पट्टी किंवा ...

गेर्डनर सरोवर (Gairdner Lake)
ऑस्ट्रेलियाच्या दक्षिण-मध्य भागातील साउथ ऑस्ट्रेलिया या राज्यातील एक खाऱ्या पाण्याचे सरोवर (Lake). ऑस्ट्रेलियाच्या दक्षिण किनाऱ्यावर असलेल्या एअर द्वीपकल्पाच्या उत्तरेस या ...